Bu kılavuzda; 2024-2025 eğitim öğretim yılı bilim ve sanat merkezleri öğrenci tanılama ve yerleştirme sürecine ilişkin usul ve esaslar yer almaktadır. Öğrenci tanılama ve yerleştirme işlemleri; ilkokul 1, 2 ve 3. sınıf seviyelerinde genel zihinsel, resim ve müzik yetenek alanı/alanlarında aday gösterilen öğrenciler için kılavuzda belirtilen takvim doğrultusunda gerçekleştirilecektir.
ADAY GÖSTERME SÜRECİ
Sınıf öğretmenleri tarafından “EK-1 Gözlem Formu” doğrultusunda önerilen öğrencilerin aday gösterilme süreçleri, okul yönlendirme komisyonları tarafından yürütülecektir.
Okul yönlendirme komisyonu; okul müdürü başkanlığında müdür yardımcıları, rehber öğretmen/psikolojik danışmanlar ve ilkokul 1, 2 ve 3. sınıf seviyelerinde okul müdürünün belirleyeceği en az birer sınıf öğretmeninden oluşturulacaktır. Komisyonda yer alması gereken üyelerden herhangi birinin bulunmadığı durumlarda komisyon mevcut üyeler ile oluşturulacaktır.
Her bir ilkokulda 1, 2 ve 3. sınıf seviyelerinde her bir sınıf seviyesindeki toplam öğrenci sayısının en fazla %20’si aday gösterilebilecektir.
a) Bir öğrenci en fazla iki yetenek alanından aday gösterilebilecektir. İkinci yetenek alanından aday gösterilen öğrenciler %20’lik dilimi etkilemeyecektir.
b) Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler %20’lik kontenjan içerisinde değerlendirilecektir.
Sınıf öğretmenleri tarafından aday gösterilmek üzere önerilen öğrenci/öğrenciler için “EK-1 Gözlem Formu”nun çıktısı doldurulduktan sonra form, okul yönlendirme komisyonuna teslim edilecektir.
Okul yönlendirme komisyonu tarafından aday gösterilmesine karar verilen öğrenci/öğrencilere ait gözlem formları ilgili öğretmenlere imza karşılığında tebliğ edilecektir. Sınıf öğretmenleri, komisyon tarafından tebliğ edilen gözlem formlarını; MEBBİS/e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi Modülüne (İlkokul-Ortaokul Kurum İşlemleri/Bilim ve Sanat Merkezi Öğrencileri/ Bilim ve Sanat Merkezlerine Öğrenci Seçimi Gözlem Formu) işleyerek kaydedeceklerdir.
Sınıf öğretmenleri tarafından MEBBİS/ e- Okul Yönetim Bilgi Sistemi Modülüne yetenek alanına göre girişi yapılan tüm öğrencilerin listesi okul yönlendirme komisyonuna teslim edilecektir.
Okul yönlendirme komisyonunun görevleri şunlardır:
a) Sınıf öğretmenleri tarafından aday gösterilmek üzere önerilen öğrenci/öğrencilerin gözlem formlarını değerlendirerek aday gösterilecek öğrenci/öğrencileri belirlemek,
b) Aday gösterilmesine karar verilen öğrenci/öğrencilerin sınıf/şube bazlı listelerini ve “EK-1 Gözlem Formları”nı ilgili sınıf öğretmenlerine tebliğ etmek,
c) Aday gösterilen öğrenci bilgilerinin (T.C. kimlik numarası, okul numarası, ad ve soyadı, aday gösterilen yetenek alanı) kontrol edilmesi ve varsa gerekli düzeltme işlemlerinin, gözlem formlarının doldurulma süresi içinde, sınıf öğretmenleri tarafından MEBBİS/e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi Modülü (İlkokul-Ortaokul Kurum İşlemleri/Bilim ve Sanat Merkezi Öğrencileri/ Bilim ve Sanat Merkezlerine Öğrenci Seçimi Gözlem Formu) üzerinden yapılmasını sağlamak,
ç) Öğrencilerin aday gösterildikleri yetenek alanlarını belgeleyen rapor çıktısının e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi Modülü üzerinden 2 (iki) nüsha alınıp sınıf öğretmeni ve okul idarecisi tarafından imzalandıktan sonra 1 (bir) nüshasının veliye verilmesini, diğer nüshasının ise okulda muhafaza edilmesini sağlamaktır.
Okul yönlendirme komisyonları tarafından aday gösterilmesine karar verilerek gözlem formları doldurulan özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler; formları doldurulan özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler;
a) Total görme, total işitme yetersizliğine ve otizm spektrum bozukluğuna ilişkin Engelli Sağlık Kurulu Raporu/Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporu (ÇÖZGER) ile durumlarını aday gösterme süresi içinde belgelendireceklerdir.
b) Durumlarını belgeleyen öğrencilerin velilerinin sınıf öğretmenleri tarafından yönlendirilerek aday gösterme süresi içinde (11-22 Kasım 2024) dilekçeleri ile okul yönlendirme komisyonuna başvuru yapmaları gerekmektedir. Söz konusu başvurular okul yönlendirme komisyonları tarafından 21 Aralık 2024 tarihinden önce il tanılama sınav komisyonlarına gönderilecektir. İl tanılama sınav komisyonlarınca ön değerlendirme uygulamasından muaf tutulmasına karar verilen öğrencilerin listesi Merkez Tanılama Sınav Komisyonuna bildirilecektir.
c) Genel zihinsel yetenek alanından aday gösterilen ve ön değerlendirme uygulamasından muaf tutulan öğrencilerden;
i. Bireysel değerlendirme aşamasında Bakanlıkça belirlenen test bataryasına uyum sağlayamayacağı düşünülen öğrencilerin durumu, il tanılama sınav komisyonları tarafından değerlendirilecektir.
ii. Yapılan değerlendirme neticesinde belirlenen test bataryasına uyum sağlayamadığına karar verilen öğrenciler, bireysel değerlendirme uygulamaları süresi içinde Merkez Tanılama Sınav Komisyonuna bildirilecektir.
iii. Merkez Tanılama Sınav Komisyonu tarafından öğrencinin durumuna uygun test bataryasına karar verilecektir.
ç) Resim ve müzik yetenek alanlarında aday gösterilen ve ön değerlendirme uygulamasından muaf tutulan öğrenciler için bireysel değerlendirme uygulamasında alınacak tedbirlerin belirlenmesi amacıyla il tanılama sınav komisyonları tarafından Merkez Tanılama Sınav Komisyonuna gerekli bilgilendirme yapılacaktır.
UYGULAMA ESASLARI
Merkez Tanılama Sınav Komisyonunun Oluşturulması
a) Merkez Tanılama Sınav Komisyonu; Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürünün veya görevlendireceği daire başkanının başkanlığında, üç daire başkanından oluşur. İhtiyaç hâlinde komisyona Rehberlik Hizmetleri ve Özel Yeteneklilerin Geliştirilmesi Daire Başkanlıklarında görevli, alanında uzman ikişer personel de görevlendirebilir.
b) Merkez Tanılama Sınav Komisyonu; her yetenek alanı için Genel Müdürlükte görevli daire başkanlarının başkanlığında, alanında uzman en az iki üyeden oluşan alt komisyonlar oluşturabilir.
Merkez Tanılama Sınav Komisyonun Görevleri
a) BİLSEM öğrenci tanılama ve yerleştirme sürecini ülke genelinde planlamak, b) Alt komisyon oluşturulması ve çalışması ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
c) Alt komisyonlardan gelen görüşleri karara bağlamak,
ç) BİLSEM öğrenci tanılama ve yerleştirme sürecinin ülke genelinde sağlıklı yürütülmesi için gerekli önlemleri almak,
d) İl tanılama sınav komisyonlarınca maddi hata tespit edilen itirazları karara bağlamaktır.
İl Tanılama Sınav Komisyonunun Oluşturulması
a) BİLSEM’e yerleştirilecek öğrencilerin tanılama süreçleri ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek üzere 23-25 Ekim 2024 tarihleri arasında il millî eğitim müdürlükleri tarafından il tanılama sınav komisyonları oluşturulacaktır.
b) İl tanılama sınav komisyonu;
i. İl millî eğitim müdürü ya da görevlendireceği millî eğitim müdür yardımcısı başkanlığında; il özel eğitim ve rehberlik hizmetlerinden sorumlu millî eğitim müdür yardımcısı/şube müdürü ile başkan tarafından ilde bulunan bilim ve sanat merkezi ile rehberlik ve araştırma merkezi müdürleri arasından seçilecek üyelerden oluşturulur.
ii. Komisyonun başkan ile birlikte en az dört, en fazla yedi kişiden oluşması esastır.
iii. İhtiyaç hâlinde, nüfusu 500 binin üzerinde olan ilçelerde öğrenci tanılama ve yerleştirme sürecini takip etmek üzere ilçe millî eğitim müdürü, özel eğitim ve rehberlik hizmetlerinden sorumlu şube müdürü, bir bilim ve sanat merkezi müdürü ve bir rehberlik ve araştırma merkezi müdürü ilçelerinde gerçekleştirilen uygulamalar süresince komisyona dâhil edilebilir.
c) BİLSEM öğrenci tanılama ve yerleştirme sürecinin ülke genelinde sağlıklı yürütülmesi için ihtiyaç hâlinde ilçelerde kurulan ilçe komisyonları ile il tanılama sınav komisyonları iş birliği yapar.
İl Tanılama Sınav Komisyonunun Görevleri
a) BİLSEM öğrenci tanılama ve yerleştirme sürecinde, ilkokul 1, 2 ve 3. sınıf seviyelerinde derse giren sınıf öğretmenlerine, rehber öğretmen/psikolojik danışmanlara ve okul yöneticilerine 04-08 Kasım 2024 tarihleri arasında özel yetenekli öğrencilerin özellikleri, özel yetenekli öğrencilere sunulan özel eğitim hizmetleri, BİLSEM öğrenci tanılama ve yerleştirme sürecine yönelik bilgilendirme toplantılarını planlamak ve gerçekleştirilmesini sağlamak,
b) Ön değerlendirme ve bireysel değerlendirme uygulamalarındaki iş ve işlemleri planlamak ve yürütmek,
c) Ön değerlendirme ve bireysel değerlendirme uygulama sonuçlarına ilişkin itirazları değerlendirerek maddi hata içermeyen itiraz başvurularını karara bağlamak, değerlendirme sonucunda maddi hata tespit edilen itirazları ise karara bağlanmak üzere Merkez Tanılama Sınav Komisyonuna göndermek,
ç) Bireysel değerlendirme itiraz sürecinde; genel zihinsel yetenek alanı bireysel değerlendirme uygulamalarında görev yapmış en az bir (1) uygulayıcının, resim ve müzik yetenek alanları için ise alanlarının uygulamalarında görev yapmış en az ikişer (2) komisyon üyesinin görevlendirilmesini sağlamak.
Genel Uygulama Esasları
a) Aday gösterilen öğrencilerin “Uygulama Giriş Belgeleri” e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi/İlkokul Ortaokul Kurum İşlemleri/Sınav İşlemleri Modülü üzerinden yayımlanacaktır.
b) Uygulama giriş belgelerinin yayımlandığını duyurma sorumluluğu okul müdürlüklerine, imza karşılığı teslim alma sorumluluğu ise öğrenci velilerine aittir. Belgelerin imza karşılığı velilere teslim edilmesi zorunludur. Aday gösterilen öğrencilerin sınıf/şube bazlı listelerinden uygulama giriş belgelerinin teslimine ilişkin sürecin takibi okul yönlendirme komisyonu tarafından yapılacaktır.
c) Ön değerlendirme ve bireysel değerlendirme uygulamalarında görev alacak uygulayıcılara beyanlarına bağlı olarak kendileri ile üçüncü dereceye kadar akrabalık bağı bulunan öğrencilerin uygulamalarında görev verilmeyecektir. Uygulamanın yapıldığı kurum müdürü/bina sorumlusu/il tanılama sınav komisyonu üyeleri tarafından görev aldığı tespit edilen öğretmenlerin tutanak düzenlenerek görevi geçersiz sayılacak olup varsa devam eden görevleri iptal edilecek ve bu öğretmenlere bir sonraki BİLSEM öğrenci tanılama ve yerleştirme sürecinde görev verilmeyecektir. Öğrencinin ise uygulaması geçersiz sayılacaktır.
ç) Ön değerlendirme ve bireysel değerlendirme uygulamalarında; öğretmen ve öğrencilerin uygulamaya telsiz, radyo, cep telefonu gibi haberleşme araçları ile veri bank, dizüstü bilgisayar, saat dışında fonksiyonu bulunan saat vb. her türlü bilgisayar özelliği olan özel elektronik donanımlı aletler, hesap makinesi, fotoğraf makinesi, görüntü alma ve kayıt yapma özelliği taşıyan cihazlarla gelmeleri yasaktır. Uygulama salonlarında görev alan öğretmenlerde yukarıda belirtilen cihazlardan biri ya da birkaçının uygulama sırasında bulundurulduğunun/kullanıldığının kurum müdürü/bina sorumlusu/il tanılama sınav komisyonu üyeleri tarafından tespit edilmesi hâlinde; tutanak düzenlenerek ilgili öğretmenlerin varsa devam eden görevleri iptal edilecektir ve bu öğretmenlere bir sonraki BİLSEM öğrenci tanılama ve yerleştirme sürecinde görev verilmeyecektir. Uygulamaya giren öğrencilerde de belirtilen araçların herhangi birinin tespit edilmesi hâlinde uygulama geçersiz sayılacaktır.
d) Genel zihinsel, resim ve müzik yetenek alanları ön değerlendirme ve bireysel değerlendirme uygulamalarına ilişkin sonuçlar takvimde belirtilen tarihlerde //meb.gov.tr adresinden yayımlanacaktır.
Ön Değerlendirme Uygulama Esasları
a) Ön değerlendirme uygulamaları genel zihinsel, resim ve müzik yetenek alanları için il tanılama sınav komisyonları tarafından belirlenen uygulama merkezlerinde elektronik ortamda tablet bilgisayarlar üzerinden 21 Aralık 2024 - 23 Şubat 2025 tarihleri arasında yapılacaktır.
b) Ön değerlendirme uygulamalarına girecek öğrencilerin randevuları, il tanılama sınav komisyonları tarafından MEBBİS/BİLSEM Modülü üzerinden verilecektir. Uygulamalar, cumartesi ve pazar günleri; 9.00, 10.15, 11.30, 13.30, 14.45, 16.00 saatlerinde olmak üzere günlük altı (6) oturum şeklinde planlanacaktır.
c) Ön değerlendirme uygulamalarında görev alacak öğretmenler il tanılama sınav komisyonlarının kararı doğrultusunda eşitlik ilkesine uygun olarak resen seçilecektir. Ön değerlendirme uygulamalarında öncelik sırasına göre;
i. BİLSEM ve RAM’larda görev yapan öğretmenler, ii. MEBBİS il/ilçe yöneticileri,
iii. Yenilik ve Eğitim TeknolojileriGenel Müdürlüğünce illerde koordinatör ve eğitmen olarak görevlendirilen öğretmenler görev alabileceklerdir.
Bireysel Değerlendirme Uygulama Esasları
a) Ön değerlendirme uygulamaları tamamlandıktan sonra Bakanlık tarafından belirlenecek puanları geçen öğrenciler yetenek alanlarına göre bireysel değerlendirme uygulamalarına alınacaktır.
b) Genel zihinsel yetenek alanındaki uygulamalar RAM’larda, resim ve müzik yetenek alanlarındaki uygulamalar ise BİLSEM’lerde yapılacaktır. Ancak uygulamalar RAM’ların ve BİLSEM’lerin fiziki koşullarının uygun olmaması durumunda uygulamanın gerçekleştirileceği kurumun ilgili RAM’ların ve BİLSEM’lerin sorumluluk bölgesinde bulunması şartı ile il tanılama sınav komisyonunun kararı doğrultusunda Bakanlığımıza bağlı diğer kurumlarda gerçekleştirilebilecektir.
c) Resim ve müzik yetenek alanlarında uygulamaya alınacak öğrenciler, giriş belgelerinde belirtilen saatten otuz (30) dakika önce; genel zihinsel yetenek alanında uygulamaya alınacak öğrenciler ise giriş belgelerinde yer alan saatte uygulama merkezlerinde hazır bulunacaklardır. Öğrenciler giriş belgelerindeki randevu saatinden en fazla on beş (15) dakikaya kadar yaşanan gecikmelerde değerlendirmeye alınacaktır. Ancak bu sürenin aşılması durumunda kurum müdürlükleri tarafından tutanak tutularak öğrenciler değerlendirmeye alınmayacaktır.
ç) Değerlendirme sonuçlarının uygulayıcılar tarafından elektronik ortamda sisteme işlenebilmesi için, değerlendirmenin yapıldığı kurum müdürlüklerince, öğrencilerin “MEBBİS/BİLSEM Modülü/Bireysel Değerlendirme İşlemleri/Bireysel Değerlendirme Öğrenci Yoklama Girişi” ekranında, aynı gün “GİRDİ” olarak işaretlenmeleri gerekmektedir.
d) Uygulayıcılar, öğrencilerin değerlendirme sonuçlarını kendilerine tanımlı bulunan “MEBBİS/BİLSEM Modülü/Bireysel Değerlendirme İşlemleri/Bireysel Değerlendirme Aday Puan Girişi” ekranı üzerinden sisteme işleyeceklerdir.
e) Değerlendirme ve sonuçların kayıt altına alınması uygulayıcıların, gizliliğinin sağlanması ise uygulayıcıların ve değerlendirmenin gerçekleştirildiği kurum müdürlüklerinin sorumluluğundadır.
f) Genel zihinsel yetenek alanı değerlendirmelerine ve sonuçlarına ilişkin her türlü evrak, değerlendirme yapılan bölgenin sorumluluk alanında bulunduğu RAM’larda, resim ve müzik yetenek alanları için ise değerlendirme yapılan bölgenin sorumluluk alanındaki BİLSEM’lerde muhafaza edilecektir.
g) Bireysel değerlendirme uygulamaları sonucunda özel yetenekli olarak tanılanan öğrenciler örgün eğitime devam ettikleri okulların kayıt bölgelerindeki BİLSEM’lere kayıt yaptırabileceklerdir.
Genel Zihinsel Yetenek Alanı Bireysel Değerlendirme Uygulamaları
a) Bireysel değerlendirme uygulamalarında psikometrik ölçme aracı/araçlarından Bakanlıkça belirlenen test bataryaları kullanılacaktır.
b) Öğrencilerin randevuları; RAM’ların sorumluluk bölgelerinde bulunan öğrenci ve uygulayıcı sayısı ile RAM’larda bulunan test bataryaları dikkate alınarak takvimde öngörülen tarih aralığında, resmî tatil günleri dışında, en kısa sürede tamamlanacak şekilde oluşturulacaktır.
c) Yasal mazereti bulunmayan uygulayıcıların tamamı değerlendirme sürecinde görevlendirilecektir.
ç) Değerlendirmelerin yapılacağı kurumların belirlenmesinde öğrenci ve uygulayıcı hareketliliğinin en aza indirilmesi esastır. Ancak uygulayıcılar görev yaptıkları RAM’da değerlendirme yapılmaması ya da değerlendirmelerin tamamlanmasının ardından, Bakanlıkça yine uygulayıcı hareketliliği en az düzeyde tutulacak şekilde diğer RAM’larda görevlendirilebilecektir.
d) Uygulamalar, öğrenci velileri ile uygulayıcıların, değerlendirme öncesinde ve sonrasında karşılaşmayacağı şekilde planlanacaktır. Öğrencinin uygulamaya alınmasından ve uygulama sonrasında veliye teslim edilmesinden kurum müdürlükleri sorumlu olacaktır.
e) RAM dışındaki kurumlarda gerçekleştirilen değerlendirmelerde kullanılan test bataryaları, ilgili RAM müdürlerinin sorumluluğundadır.
f) Uygulayıcı tarafından uygulamanın yapılamayacağı kararına varıldığı durumlarda (öğrencinin, performansını etkileyecek derecede görme, işitme yetersizliğinin olması, Türkçeye ölçeğin gerektirdiği kadar hâkim olmaması vb.) öğrenci değerlendirmeye alınmayacak ve durum tespit edilerek kayıt altına alınan tutanak il tanılama sınav komisyonları aracılığı ile Merkez Tanılama Sınav Komisyonuna bildirilecektir.
Resim Yetenek Alanı Bireysel Değerlendirme Uygulamaları
a) Değerlendirmeler Bakanlıkça belirlenen ölçütler doğrultusunda yapılacaktır.
b) Öğrencilerin randevuları, takvimde öngörülen tarih aralığında Merkez Tanılama Sınav Komisyonunun belirleyeceği değerlendirme tarihlerinde oluşturulacaktır.
c) Uygulamalar, belirlenen tarihlerde yer alan her bir gün için iki oturumdan oluşacak şekilde planlanacak ve değerlendirmeler aynı gün yapılacaktır.
ç) Değerlendirmeye girecek adaylar için gerekli materyaller uygulama merkezlerinde hazır bulundurulacaktır.
Müzik Yetenek Alanı Bireysel Değerlendirme Uygulamaları
a) Değerlendirmeler Bakanlıkça belirlenen ölçütler doğrultusunda yapılacaktır.
b) Öğrencilerin randevuları, takvimde öngörülen tarih aralığında (resmî tatil günlerinin dışında) randevu verilmeyen gün bırakılmaksızın oluşturulacaktır.
c) Uygulamalar, her gün için dört (4) oturumdan oluşacak şekilde planlanacaktır.
ç) Değerlendirmeye yönelik hazırlanan “Örnek Uygulama Videosu” //orgm.meb.gov.tr adresi üzerinden izlenebilecektir. İlgili video, uygulama merkezi müdürlükleri tarafından her oturum öncesinde öğrencilere izletilecektir.
d) Değerlendirmeye girecek adaylar için gerekli materyaller uygulama merkezlerinde hazır bulundurulacaktır.
İTİRAZLAR
Ön Değerlendirme Uygulamasına İtiraz
Genel zihinsel, resim ve müzik yetenek alanları ön değerlendirme uygulamalarına ilişkin itirazlar takvimde belirtilen tarih aralığında öğrenci velisi tarafından https://eitiraz.meb.gov.tr adresinde yer alan e-İtiraz Modülü üzerinden yapılacaktır. İtirazlar, il tanılama sınav komisyonlarınca takvimde belirtilen tarih aralığında değerlendirilerek e-İtiraz Modülü üzerinden cevaplandırılacaktır.
Bireysel Değerlendirme Uygulamasına İtiraz
Genel zihinsel, resim ve müzik yetenek alanları bireysel değerlendirme uygulamalarına ilişkin itirazlar, takvimde belirtilen tarih aralığında öğrenci velisi tarafından https://eitiraz.meb.gov.tr adresinde yer alan e-İtiraz Modülü üzerinden yapılacaktır. İtirazlar, il tanılama sınav komisyonlarınca takvimde belirtilen tarih aralığında değerlendirilerek e-İtiraz Modülü üzerinden cevaplandırılacaktır.
a) Bireysel değerlendirme sonuçları için; il tanılama sınav komisyonlarınca itiraz başvurularına ait belgelerin birer sureti uygulama merkezlerinden talep edilecektir. Uygulama merkezleri, söz konusu belgeleri; kapalı zarf içinde, gizlilik ve güvenliğini sağlayarak asılları kendilerinde kalmak kaydı ile il tanılama sınav komisyonlarına gönderecektir.
b) Yapılan ön değerlendirme ve bireysel değerlendirme içeriklerine ilişkin herhangi bir belge yayımlanmayacak ve paylaşılmayacaktır.
c) Faks ve e-posta yolu ile yapılan itirazlar dikkate alınmayacaktır.
Kılavuza https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2024_10/25215053_20242025bilimvesanatmerkezleriogrencitanilamaveyerlestirmekilavuzu.pdf linkinden ulaşabilirsiniz.