Kılavuzda Genel Müdür Doç. Dr. Mustafa OTRAR'ın ''Yaşıtlarına göre daha hızlı öğrenen; yaratıcılık, sanat ve liderliğe ilişkin kapasitede önde olan, özel akademik yeteneğe sahip, soyut fikirleri anlayabilen, ilgi alanlarında bağımsız hareket etmeyi seven ve yüksek düzeyde performans gösteren özel yetenekli öğrencilerin eğitim aldıkları bilim ve sanat merkezlerinde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin yürütülmesi büyük önem taşımaktadır.
Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri, özel yetenekli öğrencilerin kendilerini tanımalarına, geleceğe yönelik hedefler belirlemelerine ve bu hedeflere ulaşmaları sürecinde karar verme becerilerinin geliştirilmesine destek olur. Ayrıca, bu hizmetler öğrencilerin karşılaştıkları sorunlar ile başa çıkmalarına ve potansiyellerini en etkili şekilde kullanarak kendilerini gerçekleştirmelerine katkı sağlar.
Özel yetenekli öğrencilerin eğitim aldığı bilim ve sanat merkezlerinde rehber öğretmen/psikolojik danışman olarak görev yapmak; başta öğrenci, öğretmen, veli ve kurum yönetimi olmak üzere tüm paydaşlarla iş birliği ve uyum içerisinde çalışmayı, güçlü bir iletişim becerisine sahip olmayı, mesleğin etik kurallarına bağlı kalmayı, özverili çalışmayı gerektirmektedir. Bu kılavuz ile bilim ve sanat merkezlerinde görev yapan rehber öğretmen/psikolojik danışmanların sunmuş oldukları hizmetlerin niteliğini arttırmak ve rehberlik servislerinde yürütülen çalışmaların standartlaştırılmasına katkı sağlamak amaçlanmıştır. Bilim ve sanat merkezlerinde görev yapan rehber öğretmen/psikolojik danışmanlar çalışmalarını Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği, Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi ve Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği mevzuatına bağlı olarak yürütmektedir. Bu kılavuzda yer alan konuların da alanla ilgili kuramsal bilgileri içermekle birlikte mevcut mevzuat ile uyumlu olmasına ve rehber öğretmen/psikolojik danışmanların çalışmalarını kolaylaştırıcı bir rol oynamasına özen gösterilmiştir.
Kılavuzun hazırlanmasında emeği geçen çalışma arkadaşlarıma teşekkür eder, bu kılavuzun özel yetenekli öğrencilere yönelik sunulan rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin niteliğinin arttırılmasına katkı sağlamasını temenni ederim.'' şeklindeki ifadelerine yer verildi.
1. TANIMLAR
Bilim ve Sanat Merkezi (BİLSEM):Örgün eğitim kurumlarına devam eden; genel zihinsel, görsel sanatlar veya müzik yetenek alanlarında özel yetenekli olan öğrencilere, yeteneklerini geliştirerek kapasitelerini en üst düzeyde kullanmalarını sağlamak amacıyla destek eğitim hizmeti vermek üzere açılan kurumlardır (Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği, 2018).
• BİLSEM Modülü: Bilim ve sanat merkezi yönetim bilgi sistemi (MEB, 2022) web yazılımıdır.
• Bireysel Yetenekleri Fark Ettirme Programı (BYF): Genel zihinsel yetenek alanından tanılanan ve destek eğitim programını tamamlayan öğrencilerin bireysel yeteneklerini fark etmeleri amacıyla yürütülen eğitim programıdır (MEB, 2022).
• Danışman Öğretmen: Öğrencinin proje üretimi ve yönetimi programı aşamasında birlikte çalıştığı danışman öğretmenidir (MEB, 2022).
• Danışman Rehber Öğretmen: Öğrencilerin zihinsel, fiziksel, sosyal ve duygusal gelişimlerini izlemek; devam ettiği örgün eğitim kurumu, aile ve çevresi ile olumlu iletişim kurmalarına destek olmak üzere görevlendirilen sınıf/branş öğretmenidir (MEB, 2022).
• Destek Eğitim Programı: Genel zihinsel yetenek alanından tanılanan öğrencilerde geliştirilmesi gereken en temel becerilerin tüm alan/disiplinlerle ilişkilendirilmesini esas alan eğitim programıdır (MEB, 2022).
• Destek Hizmetler: Öğrencinin sosyal duygusal, akademik ve kariyer gelişimini desteklemek amacıyla öğrenciye dolaylı yoldan sunulan program yönetimi, araştırma, proje, müşavirlik, iş birliği ve mesleki gelişim kapsamındaki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleridir (MEB, 2020).
• e-Rehberlik Sistemi: Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin eğitim kurumları ile rehberlik ve araştırma merkezlerinde bir program dâhilinde yürütülmesini ve raporlaştırılmasını; bu hizmetlerin Bakanlık merkez ve taşra teşkilatlarında görev yapan personel tarafından yetki alanlarına göre elektronik ortamda izlenmesini sağlayan sistemdir (MEB, 2020).
• Gelişimsel ve Önleyici Hizmetler: Öğrencilerin bir bütün olarak gelişimlerini desteklemek ve gelişimlerini olumsuz yönde etkileyebilecek risk etmenlerini azaltmak, koruyucu etmenleri artırmak amacıyla sunulanrehberlik ve psikolojik danışma hizmetleridir (MEB, 2020).
• İyileştirici Hizmetler: Öğrencilerin bir bütün olarak gelişimlerini desteklemek veya gelişimlerini olumsuz yönde etkileyebilecek problemlerin çözümüne yardımcı olmak amacıyla sunulan rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleridir (MEB, 2020).
• Özel Hedef: Rehber öğretmen/psikolojik danışmanı bulunan eğitim kurumları tarafından bir önceki eğitim öğretim yılına ait öğrenci, veli ve öğretmen ihtiyaç analizi, risk haritası ve program değerlendirme sonuçları gözetilerek belirlenen ve bu kurumların okul rehberlik ve psikolojik danışma programında yer vermekle yükümlü olduğu hedeflerdir (MEB, 2020).
• Özel Yetenekleri Geliştirme Programı (ÖYG): Müzik ve resim yetenek alanından uyum programını, genel zihinsel yetenek alanından ise bireysel yetenekleri fark ettirme programını tamamlayan öğrencilerin özel yeteneklerini geliştirmek amacıyla yürütülen eğitim programıdır (MEB, 2022).
• Özel Yetenekli Birey: Yaşıtlarına göre daha hızlı öğrenen; yaratıcılık, sanat, liderliğe ilişkin kapasitede önde olan, özel akademik yeteneğe sahip, soyut fikirleri anlayabilen, ilgi alanlarında bağımsız hareket etmeyi seven ve yüksek düzeyde performans gösteren bireydir (MEB, 2022).
• Program Tablosu: Bilim ve sanat merkezinde uygulanan eğitim programlarının süre, alan, sınıf düzeyini gösterir tablodur (MEB, 2022).
• Proje Üretimi ve Yönetimi Programı: Öğrencilerin ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda bir alanda/disiplinde danışman öğretmen rehberliğinde bireysel olarak veya grupla yürüttükleri eğitim programıdır (MEB, 2022).
• Psikoeğitim Programı: Önleyici ve eğitsel nitelikte, beceri kazandırmayı amaçlayan, sistematik olarak yapılandırılmış oturumlardan oluşan ve rehber öğretmen/psikolojik danışman tarafından uygulanan programdır (MEB, 2020).
• Uyum Programı: BİLSEM’e yeni kaydı yapılan öğrencilerin sosyal ve psikolojik gelişimleri hakkında bilgi sahibi olmak ve bu öğrencilere bilim ve sanat merkezini tanıtmak için yürütülen eğitim programıdır (MEB, 2022).
2. GİRİŞ
Bu kılavuz, bilim ve sanat merkezlerinde görev alan rehber öğretmen/psikolojik danışmanlar için hazırlanmıştır. Rehber öğretmen/psikolojik danışmanlar, öğrencilerin sosyal-duygusal, akademik ve kariyer gelişimlerini desteklemek gibi önemli roller üstlenirler. Bu kılavuzun amacı, rehber öğretmen/psikolojik danışmanların görevlerini ve sorumluluklarını açıklamak, rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine yönelik yapılacak çalışmaların standartlaşmasına katkı sağlamaktır.
Bu kılavuz BİLSEM’de eğitim öğretim yılı boyunca yürütülecek rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin çalışmaları kapsar. Bu bağlamda; BİLSEM eğitim program basamakları özelinde yapılacak çalışmaları, mesleki gelişim çalışmalarını, görev alınan kurul- komisyonları ve kullanılacak öğrenci kişilik hizmetleri formlarını içerir. Yürütülecek rehberlik ve psikolojik danışma faaliyetleri hizmet türü bakımından, gelişimsel-önleyici hizmetler, iyileştirici hizmetler ve destek hizmetleri olarak üç başlıkta ele alınmıştır. Bu hizmetlerin planlanması sırasında dikkate alınması gereken en önemli faktörlerden biri de özel yetenekli öğrencilerin gelişim alanlarına göre farklılık gösteren ihtiyaçlarıdır. Özel yetenekli öğrenciler, sosyal- duygusal gelişim, akademik gelişim ve kariyer gelişimi alanlarında akranlarından belirgin farklılıklar gösterebilirler. Bu farklılıklar:
• Sosyal- duygusal gelişim alanı kapsamında; duyguları düzenleme, aşırı duyarlılık, hassasiyet, benlik saygısı, öz farkındalık, etiketlenme, mükemmeliyetçilik, iletişim becerileri, sosyal beceriler, akran ilişkileri vb. (MEB, 2023a)
• Akademik gelişim alanı kapsamında; beklenmedik başarısızlık, akademik çalışmalardan sıkılma, motivasyon eksikliği, akademik erteleme, yüksek beklentilere karşı başarısızlık korkusu ve öz düzenleme stratejileri geliştirmede yaşanılan zorluklar vb. (MEB, 2023b)
• Kariyer gelişim alanı kapsamında; çoklu potansiyele ve farklı yeteneklere sahip olmaları, ilgilerinin yaygın olması, yakın çevresinin yüksek beklentileri vb. şeklinde gözlenebilmektedir (MEB, 2023c).
Bu nedenle, rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri, öğrencilerin gelişimsel ihtiyaçlarını karşılamak ve potansiyelini en iyi şekilde desteklemek amacıyla bu farklı gelişim alanlarına odaklanmaktadır. Bu kılavuzun siz değerli meslektaşlarımıza ve öğrencilerimize faydalı olmasını umuyoruz…
3. REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMA HİZMETLERİ KAPSAMINDA YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMALAR
Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri kapsamında yürütülen genel çalışmalar; gelişimsel-önleyici hizmetler, iyileştirici hizmetler ve destek hizmetleri esas alınarak planlanır. Rehberlik ve psikolojik danışma programında; bilgi verme, bireyi tanıma, sosyal-duygusal, akademik ve kariyer gelişim alanlarını desteklemeye yönelik grup rehberlik programları, psikoeğitim programları, yöneltme ve izleme çalışmaları, bireysel ve grupla psikolojik danışma, psikososyal destek, iş birliği, mesleki gelişim, müşavirlik, program yönetimi, araştırma, proje vb. çalışmalara yer verilir. Bu kapsamda hizmet türleri esas alınarak aşağıda belirtilen çalışmalar yürütülür:
3.1. Gelişimsel-Önleyici Hizmetler Esas Alınarak Yürütülen Çalışmalar
a) Öğrencilerin sosyal-duygusal, akademik ve kariyer gelişim alanlarını desteklemek amacıyla imkânlar dâhilinde grup rehberlik programları ve psikoeğitim programları uygulanır.
b) Bilgi verme çalışmaları kapsamında sosyal-duygusal, akademik ve kariyer gelişimi alanlarını desteklemeye yönelik seminer, konferans, toplantı, yayın hazırlama (Bülten, broşür, pano, afiş vb.), gezi vb. faaliyetler gerçekleştirilir.
c) Öğrencilere atölye (program) seçimleri ve alan/dal/program geçişleri sürecinde rehberlik hizmetleri sunulur.
d) Öğrencilerin sosyal-duygusal, akademik ve kariyer gelişimlerini desteklemek amacıyla velilere yönelik psikoeğitim programları ve aile eğitim programları imkânlar dâhilinde uygulanır.
e) Bireyi tanıma teknikleri kapsamında öğrencilerin kendilerini daha iyi tanımalarını sağlamak amacıyla çalışmalar gerçekleştirilir. Elde edilen sonuçlar gizlilik ilkesi gözetilerek öğretmen ve yöneticilerle paylaşılır.
f) Kuruma yeni kayıt olan ve nakil gelen öğrencilerin bilgileri incelenir. Velilerle tanışma ve öğrenciyi tanıma amaçlı bireysel görüşmeler ve grup çalışmaları yapılır.
g) Danışman rehber öğretmenin “Ek-3 Rehberlik Servisine Öğrenci Yönlendirme Formu” ile yönlendirdiği devamsız öğrencilerle ve ilgili öğrenci velisi ile görüşmeler yapılır.
h) Öğretmenler tarafından rehberlik servisine öğrenci yönlendirilmesi durumunda, “Ek-4 Öğrenci Görüşme Formu” kullanılarak öğrenci görüşmeleri gerçekleştirilir.
i) Öğrencileri tanımak ve gelişimlerini değerlendirmek amacıyla “Ek-5 Öğretmen Görüşme Formu” kullanılarak öğretmen görüşmeleri gerçekleştirilir.
j) Öğrencileri tanımak ve gelişimlerini değerlendirmek amacıyla “Ek-6 Veli Görüşme Formu” kullanılarak veli görüşmeleri gerçekleştirilir.
k) Öğrencinin gelişimi açısından gerektiğinde öğrencinin örgün eğitime devam ettiği okulu ile iş birliği yapılabilir. Öğrencinin okulu ziyaret edilebilir ve bu ziyaretlerde “Ek-9 Okul Ziyareti Formu” kullanılabilir.
l) İmkânlar dâhilinde öğretmen ve kurum idarecileri ile ev ziyaretleri yapılabilir. Bu ziyaretlerde “Ek-10 Ev Ziyareti Formu” kullanılabilir.
m) Yöneltme ve izleme çalışmaları kapsamında öğrencilerin ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda üst öğrenim olanaklarına yönelmeleri sürecinde kariyer rehberliği hizmetleri sunulur.
n) Öğrencilerin ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda BİLSEM atölyeleri ile birlikte sosyal, kültürel ve sanatsal faaliyetlere yönlendirilmelerine yönelik çalışmalar gerçekleştirilir.
o) Öğrencilerin akademik, kariyer, sosyal, kültürel ve sanatsal gelişimlerini desteklemek amacıyla yurt içi ve yurt dışına geziler düzenlenebilir.
3.2. İyileştirici Hizmetler Esas Alınarak Yürütülen Çalışmalar
a) Öğrencilerin sosyal duygusal, akademik ve kariyer gelişimlerinin desteklenmesi, kendilerini keşfetmeleri, duygusal, düşünsel, davranışsal düzeyde kapasitelerinin güçlendirilmesi, iyileştirme ve geliştirme amacıyla bireysel psikolojik danışma/grupla psikolojik danışma süreçleri yürütülür.
b) Psikososyal destek hizmetleri kapsamında; doğal afetler ile birlikte kaza, ihmal, istismar, intihar, şiddet, göç gibi zorlu yaşam olaylarında öğrenci, aile ve öğretmenlere psikolojik ve sosyal destek sağlanır.
c) Sevk çalışmaları kapsamında; ihtiyaç duyulan durumlarda öğrenciler, yardım alabileceği uzman kişi, kurum veya kuruluşlara yönlendirilir.
3.3. Destek Hizmetleri Esas Alınarak Yürütülen Çalışmalar
a) Her eğitim öğretim yılı başında rehberlik ve psikolojik danışma servisinin ihtiyaçları belirlenir.
b) Rehberlik ve psikolojik danışma servisi desimali oluşturulur.
c) Test ve test dışı teknikler kullanılarak kurumun ve öğrencilerin rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin ihtiyaçları belirlenir. BİLSEM’lerde MEB “Hedef İş Akışı Yönergesi”ne göre, 2 özel hedef belirlenmesi zorunludur. Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri komisyonunda belirlenen 2 özel hedefe uygun faaliyetler planlanır. Çalışma takvimi doğrultusunda BİLSEM Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Programı, e-Rehberlik sistemi üzerinden hazırlanır.
d) BİLSEM Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Programı, okullarda rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri kapsamında yürütülen çalışmalarla (TBM, psikososyal destek vb.) tekrara düşmeyecek şekilde hazırlanır.
e) BİLSEM Psikososyal Müdahale Ekibi ile iş birliği halinde çalışılır ve ihtiyaç duyulan psikososyal müdahale hizmetleri çalışmalarına kurum rehberlik ve psikolojik danışma programında yer verilir.
f) Yıl boyunca rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri kapsamında yapılan çalışmaların verileri e- Rehberlik sistemine kaydedilir.
g) Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri programı, eğitim yılı boyunca danışman rehber öğretmenler, öğretmenler ve kurum idarecileri ile iş birliği içerisinde yürütülür.
h) Öğrencilerin sosyal-duygusal, akademik ve kariyer gelişimleri hakkında kurum idarecileri, öğretmenleri ve velileri ile görüşmeler gerçekleştirilir. Ortak ve yeterli bir rehberlik anlayışı kazanmaları amacıyla çalışmalar yürütülür.
i) İş birliği çalışmaları kapsamında eğitim kurumunun tanıtımı ve oryantasyon faaliyetleri yürütülür.
j) Program yönetimi, araştırma, proje çalışmaları kapsamında kurum risk haritası danışman rehber öğretmenlerle iş birliği içinde hazırlanabilir. Risk haritası kurumda muhafaza edilerek risk faktörlerinin azaltılmasına yönelik çalışmalar gerçekleştirilir.
k) Eğitim öğretim yılı boyunca rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri kapsamında; danışmanlık sürecinin yürütülmesi, risk haritasının oluşturulması, özel yetenekli öğrencilerin gelişim özellikleri ve öğrenci sosyal-kişilik hizmetleri çalışma planı hazırlanması vb. konularda öğretmenlere, velilere, kurum idarecilerine ve diğer bireylere müşavirlik hizmetleri sunulur.
l) Öğrenci işlerinden sorumlu müdür yardımcısına “Ek-1 Öğrenci- Aile Bilgi Formu”nun kullanılması sürecinde müşavirlik hizmeti sunulur.
m) Öğretmenlere “Ek-3 Rehberlik Servisine Öğrenci Yönlendirme Formu”nun kullanılması hususunda müşavirlik hizmeti sunulur.
n) Öğrencilerle ilgili yapılan gözlem sonuçları ile öğretmenlerin teklifleri doğrultusunda, ihtiyaç halinde ilgili öğrencinin grubunun değiştirilmesine yönelik müşavirlik hizmeti sunulur.
o) Öğretmenlere “Ek-7 Öğretmen- Öğrenci Görüşme Formu”nun kullanılması sürecinde müşavirlik hizmeti sunulur.
p) Öğretmenlere “Ek-8 Öğretmen- Veli Görüşme Formu”nun kullanılması sürecinde müşavirlik hizmeti sunulur.
q) Öğretmenlere ve kurum idarecilerine “Ek-9 Okul Ziyareti Formu”nun kullanılması sürecinde müşavirlik hizmeti sunulur.
r) Öğretmenlere ve kurum idarecilerine “Ek-10 Ev Ziyareti Formu”nun kullanılması sürecinde müşavirlik hizmeti sunulur.
s) Öğretmenlere “Ek-13 Proje/Yarışma Takip Formu”nun kullanılması sürecinde müşavirlik hizmeti sunulur.
t) İş birliği çalışmaları kapsamında mezun olan öğrencilere yönelik izleme faaliyetleri yürütülür.
• BİLSEM’den mezun olan öğrencilerin yerleştikleri yükseköğretim programına ait verilerin toplanması, arşivlenmesi ve öğrencilerle iletişimin sürdürülmesi önemlidir. Bu bilgilerin edinilmesinde BİLSEM öğrenci kişilik hizmetleri formları arasında yer alan “Ek-14 Mezun Bilgi Formu” kullanılır. Bu formla edinilen bilgiler, ilgili müdür yardımcısı tarafından eBİLSEM modülünde bulunan Mezun Bilgi Girişi sistemine işlenir. İlgili formun kullanılması hususunda ve e-BİLSEM modülünde bulunan “Mezun Bilgi Girişi Ekranı” ile ilgili olarak 12. sınıf öğrencilerine mentorlük yapan danışman rehber öğretmenlere ve öğrenci işlerinden sorumlu müdür yardımcısına müşavirlik hizmeti sunulur.
• MEB Özel Yeteneklilerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı tarafından BİLSEM’den mezun olan öğrencilerin takibi BİLSEM müdürlükleri ile koordineli bir şekilde gerçekleştirilmektedir. İlgili öğrencilerle yapılabilecek çalışmaların planlanmasında rehber öğretmenler/psikolojik danışmanlar kurum idaresi ve öğretmenlerle iş birliği içinde çalışır.
r) Kurumuna yönlendirilen rehber öğretmen/psikolojik danışman adaylarının olması halinde staj uygulamalarına yönelik olarak adaylara danışmanlık hizmeti sunulur.
s) Öğrenci kişilik hizmetlerini destekleyici sosyal kültürel faaliyetlerin, aile katılımının ve belirli gün ve hafta çalışmalarının organizasyonu kapsamında kurum idaresi ve öğretmenlerle iş birliği içinde çalışılır.
t) Program yönetimi, araştırma ve proje çalışmaları kapsamında;
• Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından her yıl yayımlanan “Bilim ve Sanat Merkezleri Öğrenci Tanılama ve Yerleştirme Kılavuzu” doğrultusunda, öğrenci tanılama ve yerleştirme süreci takip edilir ve konu ile ilgili paydaşlara danışmanlık hizmeti sunulur.
• Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından BİLSEM Müdürlüklerine iletilen “Araştırma, Geliştirme, Eğitim ve Uygulama Merkezi (ARGEM) Öğrenci Seçim Süreci ve Takvimi” doğrultusunda ilgili paydaşlara danışmanlık hizmeti sunulur.
u) Mesleki gelişim çalışmaları kapsamında;
• Bilimsel kongre, seminer, konferans, çalıştay ve hizmet içi eğitimlere katılım sağlanabilir. Hizmet içi eğitim verilebilir. Seminer, konferans vb. çalışmalar düzenlenebilir.
• Bilim ve sanat merkezlerinin kamu kurumları, özel kuruluşlar, STK’ler gibi kurumsal temaslarında ve kurum tanıtımlarında; kurum idaresi ve öğretmenlerle koordinasyon içerisinde çalışılır. Gerektiğinde eğitim kurumunda yürütülen proje çalışmalarına dâhil olunabilir.
• Rehberlik ve araştırma merkezleri tarafından düzenlenen toplantı, eğitim etkinlikleri, proje ve ekip çalışmalarına katılım sağlanır.
• Özel yetenekli çocuklarla ilgili kitap, dergi, makale, bildiri ve tezler incelenebilir ve konu ile ilgili akademik çalışmalar yapılabilir.
• MEB Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile üniversiteler arasında imzalanan öğretmen ve öğrencilere yönelik iş birliği protokolleri (Yüksek Lisans, Doktora, Kongre, Proje vb.) takip edilebilir.
• Kalkınma Ajansları, Ulusal Ajans, Gençlik ve Spor Bakanlığı vb. kurumların proje ilanları takip edilerek proje çalışmaları gerçekleştirilebilir.
• TÜBİTAK, Teknofest, robotik, kodlama, dijital oyun, öykü, resim vb. ulusal ve uluslar arası yarışmalarda öğrencilere mentorluk ve danışmanlık yapılabilir.
• Patent, faydalı model, tasarım alanlarındaki bilimsel çalışmalar incelenerek AR-GE çalışmaları yapılabilir.
ü) Rehberlik ve Psikolojik danışma hizmetlerinin etkililiğini ve verimliliğini artırmak amacıyla araştırma, izleme ve değerlendirme çalışmaları yapılabilir. Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri kapsamında yapılan çalışmalara ilişkin sene sonu öğretmenler kurulu toplantısında bilgi paylaşımında bulunulabilir.
KILAVUZ : https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_11/14134713_bilsemrehberlikvepsikolojikdanismahizmetlerikilavuzu.pdf