Genel Başkan Oğuz Özat imzalı resmi yazıda ''Geliri; Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okul ve kurumlarda görevli ilkokul ve okul öncesi öğretmenlerinden kanun ve yönetmeliklere bağlı zorunlu olarak kesilen aidatlar olan İlkokul Öğretmenleri Sağlık ve Sosyal Yardım Sandığı (İLKSAN), Özel İdarelerin öğretmenlere olan maaş ve ücret borçlarının tasfiyesi ve yine ilkokul öğretmenlerinin Sosyal Güvenlik ihtiyaçlarının temini maksadı ile 13/01/1943 tarihinde 4357 sayılı Hususi İdarelerden Maaş Alan İlkokul Öğretmenlerinin Kadrolarına, Terfi, Taltif ve Cezalandırılmalarına ve Bu Öğretmenler İçin Teşkil Edilecek Sağlık ve İçtimai Yardım Sandığı İle Yapı Sandığına ve Öğretmenlerin Alacaklarına Dair Kanun yürürlüğe girmesi ve bu yasanın 11. Maddesi ile kurulmuş; 12. Maddesi ile de “İlkokul Öğretmenleri Yapı Sandığı” kurulmuştur.
4357 sayılı Kanunun gerekçesinde, Sandığın kuruluş amacı, “…Öğretmenlerden hastalananlara, evlenenlere, çocuk doğuranlara, çocuklarını okutacaklara, ölenlerin ailelerine yardım etmek ve geçinme yükünü hafifletmek, sağlığa ve içtimai yardıma taalluk eden meselelerde öğretmenleri birbirlerine yardım edici duruma getirmek gayesini güden bu Sandığın teşkili faydalı ve zaruri görülmüştür…” şeklinde belirlenmiştir.
Bu amaçla kurulan İlkokul Öğretmenleri Sağlık ve Sosyal Yardım Sandığı’nın Ana Statüsü, kuruluşundan itibaren Türkiye’nin tüm illerinde bulunan üyeleri temsil eden ve seçimle gelen delegelerin iştiraki ile yapılan Genel Kurul’da hazırlanarak Bakanlığın onayı ile yürürlüğe girerken, 09.04.1985 tarih ve 3179 sayılı Kanunun 1. maddesi ile Ana Statü hazırlama yetkisi Millî Eğitim Bakanlığına verilmiştir.
4357 sayılı kanun gereğince Sandığın idare ve işleyişini düzenleyen temel metin olan Ana Statüyü ve bu Ana Statüye dayanılarak hazırlanan Yönetmelikleri yürüten asli mercii Milli Eğitim Bakanıdır.
Kuruluş amacı, iştiraki, işleyiş yapısı, ticari faaliyetleri, yönetim kurulu ve diğer organların seçimi kanun ve yönetmeliklere bağlı İLKSAN’ın 9. Dönem 2. Olağan Temsilciler Kurulu Toplantısı 9-10 Eylül 2023 tarihlerinde yapıldı. Temsilciler Kurulu Toplantısı sonucunda oluşan Yönetim, Denetleme, Disiplin Kurullarının, kaçının Bakanlık temsilcisi kaçının sendika temsilcisi olduğu; Yönetim Kurulu Başkanı, üyeleri ve diğer kurul üyelerinin aldığı maaşlar; İLKSAN’a 35 yıl kesintisi olan bir ilkokul öğretmeninin 2024 Şubat ayında emekli olması durumunda alacağı sandık yardımı ve sandığın üyelerine yönelik doğum, ölüm, düğün vb. yardımlarının ne kadar olduğu yönünde bilgilerin 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu çerçevesinde tarafımıza bildirilmesi hususunda gereğini bilgilerinize arz ederim.'' denilmiştir.