Millî Eğitim Bakanlığı İklim Değişikliği Eylem Planı'nda "iklim değişikliğinin etkileri hakkında eğitim kurumlarında farkındalık ve bilinçlendirme çalışmalarının yapılması", "iklim değişikliği sonucunda oluşabilecek afetler ve bu afetlere karşı alınabilecek önlemler", "enerji verimliliği ve enerji tasarrufu", "su kaynaklarının korunması ve su tasarrufu", "hava, su ve toprak kirliliği", "geri dönüşüm ve sıfır atık", "iklim değişikliğinin çevre ve halk sağlığı üzerine etkileri" olmak üzere 7 ana başlık belirlendi.
Millî Eğitim Bakanı Mahmut Özer, İklim Değişikliği Eylem Planı'nın takdim yazısında ''Bugün hemen hemen tüm çevre bilimciler, dünyanın doğal dengesinin bozulduğu ya da değiştiği konusunda ortak bir kanaat çerçevesinde çalışmalarını şekillendirmektedir. Bu kapsamda ulusal ve uluslararası düzeyde hazırlanan birçok farklı raporda yer alan iklim değişikliği kavramı, her bir bireyin, toplumun ve ülkelerin karşılaştığı en önemli çevre meselesi olarak karşımıza çıkmaktadır.
İklim değişikliği, fosil yakıtların yakılması sonucunda atmosfere büyük miktarlarda sera gazlarının salınmasıyla dünyanın fiziki ve biyocoğrafya özelliklerinin hızla değişmesi başta gelmek üzere, sanayi süreçleri, ulaştırma, arazi kullanımı, arazi kullanımı değişikliği ve ormansızlaşma gibi çoğu insan kaynaklı nedenlerden dolayı, Yerküre'nin ortalama yüzey sıcaklıklarındaki artışa bağlı olarak iklimde meydana gelen değişiklikleri ifade etmektedir. Bu değişiklikler; kuraklık, sıcak hava dalgaları, çölleşme, yağışlardaki dengesizlik, su baskınları (taşkın ve seller), tropikal siklonlar, fırtına kabarmaları, kış fırtınaları, hortum vb. klimatolojik ve meteorolojik olaylardaki artışlarla gün yüzüne çıkmaktadır.
Ülkemizde de karmaşık fiziki coğrafya şartlarına ve küresel ısınmaya bağlı olarak görülen doğal afetlerin yaşanma sıklığının artışı bilim insanlarının iklim değişikliği hususundaki ortak görüşlerini destekleyen göstergeler arasında yerini almaktadır.
Kitlesel olarak karşılaşılan ve bireyleri kaygılandıran problemlerin çözümünde eğitim önemli bir yere sahiptir. Toplumun dirençliliğinin artırılması için eğitim sisteminin erken çocukluktan başlayarak Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları doğrultusunda, Sürdürülebilir Kalkınma için Eğitim bakış açısı ile güncellenmesi; toplumun başta iklim krizi (kuraklık, kıtlık, afetlere dirençlilik vb.) ve iklim göçleri olmak üzere 21. yüzyılın ekolojik, politik, toplumsal, teknolojik gelişmelerine ve yeşil dönüşüm sürecine acilen hazırlanması gerekmektedir. Bu çerçevede eğitim, hem emisyon azaltımı hem de iklim krizine uyum için kritik önemdedir.
Çocuklarımızın erken yaşta bilinçlendirilmesi konusu eğitimin ilk basamağıdır. İklim değişikliği farkındalığının oluşturulmasında erken yaşta başlayacak eğitim bu konudaki sürdürülebilirliğin oluşmasında büyük katkı sağlayacaktır. Bu kapsamda ülkelerin iklim değişikliği eğitimini teşvik etmesi ve bireylerin iklim değişikliği konusundaki farkındalıklarının artırılması kaçınılmaz hâle gelmektedir.
Mevcut insan kaynağından eğitim yolu ile azami ölçüde yararlanabilmek ülkelerin rekabet gücünü artırdığı gibi toplumların yaşam koşullarını da düzenlemektedir. İklim değişikliği eğitimi ise yaşanılabilir bir dünya için bu koşulların en kritik olanıdır.
İklim değişikliği eğitimi, okul öncesinden yükseköğretime kadar her kademede ve öğretim sürecinde kendi kimliğini oluşturmaya başlamıştır. Bu bağlamda, iklim sisteminin temel ilkelerini anlayan, iklim hakkında bilimsel olarak güvenilir bilgiyi nasıl değerlendireceğini bilen, iklim değişikliğinin etkilerini en aza indirebilecek, bilinçli kararlar alabilecek ve sürdürülebilir toplumların oluşmasına yardımcı olacak şekilde hareket edecek, çevresel tutum ve davranışları gelişmiş duyarlı bireyler yetiştirmek iklim değişikliği eğitiminin en temel görevidir. Ayrıca ülkemizin iklim değişikliğine ilişkin hedeflerinin ulusal kalkınma politikaları ile bütünleştirilmesi, enerji verimliliğinin yaygınlaştırılması, temiz ve yenilenebilir enerji kaynakları kullanımının artırılması, düşük karbon emisyonu (salımı) ile yaşam kalitesinin yükseltilmesi de amaçlanmaktadır. Örneğin, On Birinci Ulusal Kalkınma Planı'nında yer alan “Yaşanılabilir Şehirler ve Sürdürülebilir Çevre” hedefi ile küresel iklim değişikliğinin insan yaşamına ve kalkınma sürecine olumsuz etkilerine karşı mücadele edilmesi planlanmaktadır.
Bakanlığımız iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinin farkındadır ve bu konudaki çalışmalarına aralıksız devam etmektedir. Geleceğimizin teminatı çocuklarımıza daha yaşanabilir bir dünya bırakmak, bu kültürle çocuklarımızı yetiştirmek ana hedeflerimizdendir. İklim değişikliğine karşı farkındalık oluşturmak için öğretmenlerimize Öğretmen Bilişim Ağında (ÖBA), öğrencilerimize Eğitim Bilişim Ağında (EBA) ve okullarımızda eğitimler verilmeye başlanmıştır. Ayrıca “Çevre Eğitimi ve İklim Değişikliği Dersi” müfredatı hazırlanmış olup 2022-2023 eğitim-öğretim yılından itibaren öğretim programlarında yerini alacaktır.
Bakanlığımızca 15-18 Mart 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilen “İklim Değişikliği Eylem Planı Çalıştayı”nda resmi/özel okul ve kurumlarda iklim değişikliğine yönelik çözüm önerileri sunmak amaçlanmıştır. Çalıştay sonucunda iklim değişikliğinin etkileri hakkında; eğitim kurumlarında farkındalık ve bilinçlendirme çalışmalarının yapılması; iklim değişikliğine bağlı olarak gelişebilecek afetlerde alınması gereken önlemler; çevre ve halk sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri; enerji verimliliği ve enerji tasarrufu; su kaynaklarının korunması ve su tasarrufu; hava, su ve toprak kirliliği; geri dönüşüm ve sıfır atık konularında farkındalığın artırılması hususlarında fikir alışverişinde bulunarak bir stratejik yol haritası çizilmiştir.
Birleşmiş Milletler 17 Sürdürülebilir Kalkınma Amacı, UNESCO 2030 için Sürdürülebilir Kalkınma için Eğitim Yol Haritası, Paris Anlaşması, Glasgow İklim Paktı, Türkiye'nin 2053 Net Sıfır Hedefi, Yeşil Mutabakat Eylem Planı ve yeşil dönüşüm hedeflerinin başarılmasında eğitim kilit bir öneme sahiptir.
Paris Anlaşması’na taraf olan Türkiye'nin küresel ısınmanın 1,5 °C ile sınırlandırılması çalışmalarına destek vermek, iklim değişikliğinin sebep olduğu olumsuz koşullara karşı önleyici eylemleri acilen uygulamak, su, toprak ve hava kalitesini korumak, biyolojik çeşitliliğe ve başta su olmak üzere kaynaklara sahip çıkarak verimliliği artırmak, sıfır atık hedeflerini gerçekleştirmek, öğrencilerimizi iklim değişikliğinin getirmekte olduğu sorunlara karşı hazırlıklı, sorumluluklarını bilen ve bu sorunlara yenilikçi çözümler üreten bireyler olarak yetiştirmek en önemli hedeflerimizdir. Eğitim, hizmet sektöründeki tüm paydaşlarımızı, eğitim sistemimizi ve müfredatımızı 21. yüzyılın trendleri çerçevesinde, bugünün ve geleceğin ihtiyaçlarını karşılayacak bir anlayışla güncellemeye, ülkemizin ve bölgemizin dirençli ve güvenli geleceğine katkı sunmaya devam edeceğiz. Bu kıymetli çalışmalarda emeği geçen tüm mesai arkadaşlarıma teşekkür ederim.'' dedi.
İklim Değişikliği Eylem Planı : https://merkezisgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_09/29171316_Milli_EYitim_BakanlYYY_Yklim_DeYiYikliYi_Eylem_PlanY.pdf