Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürü Bakan a. Nazan Şener imzalı resmi yazıda ''Bursa Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün İşletme Fakültesi mezunu ve Usta Öğreticilik Belgesi almış olanların mevcut belgeleri ile ''Satış Elemanlığı'' meslek dalından çırak öğrenci veya ustalık telafi öğrencisi kaydı yaptırıp yaptıramayacağı konusunda görüş talep ettiği Bursa Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğünün 21 Aralık 2022 tarihli ve 66471562 sayılı yazısı ve ekleri incelenmiştir.
3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'nun "Tanımlar" başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde; "Usta öğretici", ustalık yeterliğini kazanmış, aday çırak, çırak, kalfa ile mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumları öğrencilerinin işyerindeki eğitiminden sorumlu; mesleki eğitim tekniklerini bilen ve uygulayan kişiyi," (m) bendinde ise; "Eğitici Personel", mesleki yeterliğe sahip, öğrencilerin işyerindeki eğitiminden sorumlu, iş pedagojisi eğitimi almış, mesleki eğitim yöntem ve tekniklerini bilen ve uygulayan veya mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarında atölye, laboratuvar, meslek dersleri öğretmenliği yapabilme yetkisine sahip kişiyi; ifade eder.''
"Eğitim ve çalışma" başlıklı 12 nci maddesinin üçüncü fıkrasında; "Pratik eğitim, hazırlanmış eğitim programlarına göre, işyerinin ve mesleğin özelliklerine uygun olarak usta öğreticinin gözetiminde yapılır."
"Usta öğretici bulundurma şartı" başlıklı 15 inci maddesinin birinci fıkrasında; "Aday çırak ve çırak almak için işyerinde usta öğretici bulunması şarttır."
Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği'nin "Kalfalık, ustalık ve usta öğreticilik belgesi düzenlenmesi" başlıklı 70/A maddesinin ikinci fıkrasında,"Ustalık veya işyeri açma belgesine sahip olanlar ile en az ön lisans seviyesinde mesleki eğitim almış olanlar, okul ve kurumlarca açılan iş pedagojisi kursuna katılabilirler. İş pedagojisi kursu uzaktan eğitim yolu ile de düzenlenebilir ve sınavları e-Sınav şeklinde yapılabilir. Kursu başarı ile tamamlayanlara usta öğreticilik belgesi verilir. Usta öğreticilik belgesi; ustalık belgesi, işyeri açma belgesi veya en az ön lisans diploması ile birlikte kullanılır." hükümleri bulunmaktadır.
Ayrıca; 20 Şubat 2014 tarihli ve 9 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının Kararı'nda; "Öğretmenlik Alanları, Atama ve Ders Okutma Esasları" belirlenmiştir.
Bu kapsamda; işletmelerde beceri eğitimi, staj ve tamamlayıcı eğitim yapacak aday çırak, çırak, kalfa ile mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumları öğrencilerinin işyerindeki eğitiminden sorumlu olacak usta öğretici/eğitici personelin; kayıt olacak öğrencinin meslek dalından ustalık belgesi, işyeri açma belgesi veya en az ön lisans diplomasından birisi ile birlikte usta öğreticilik belgesine veya pedagojik formasyon belgesine sahip olması gerekmektedir.
Ön lisans ve lisans mezunlarının; hangi alan/dalda usta öğreticilik yapabilecekleri ve hangi alan/daldan çırak öğrenci veya ustalık telafi öğrencisi olarak kayıt olabilecekleri hususunda, öncelikle 20.02.2014 tarihli ve 9 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının Kararına göre işlem yapılması, söz konusu alan/dalın i20.02.2014 tarihli ve 9 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının Kararında bulunmaması durumunda ise alınan eğitimin içeriği ile öğrencinin kayıt olacağı meslek dalının öğretim programının içeriğinin ilgili alan öğretmenlerinden kurulacak komisyon tarafından incelenmesi ve en az %80 oranında kapsamasına göre karar verilmesi gerekmektedir.
20 Şubat 2014 tarihli ve 9 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı'nın Kararı incelendiğinde işletme mezunlarının "Muhasebe ve Finansman" alanı ile "Pazarlama ve Perakende" alanına öğretmen olarak atanabilecekleri ve "Satış Elemanlığı" meslek dalının derslerini de okutabilecekleri görülmektedir.
Bu nedenle, İşletme bölümünden en az ön lisans diploması ile birlikte "Pedagojik Formasyon" aldığını gösterir belge veya usta öğreticilik belgesi olanlar "Satış Elemanlığı" meslek dalından usta öğreticilik yapabilirler ve çırak öğrenci veya ustalık telafi öğrencisi kaydı yaptırabilirler. Ancak, bu kişiler eğitim almış oldukları alan/dal ile ilgili hiçbir alan/dala çırak öğrenci veya ustalık telafi öğrencisi olarak kayıt olamazlar. Bilgilerini ve gereğini rica ederim.'' denilmiştir.
Bu kapsamda; işletmelerde beceri eğitimi, staj ve tamamlayıcı eğitim yapacak aday çırak, çırak, kalfa ile mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumları öğrencilerinin işyerindeki eğitiminden sorumlu olacak usta öğretici/eğitici personelin; kayıt olacak öğrencinin meslek dalından ustalık belgesi, işyeri açma belgesi veya en az ön lisans diplomasından birisi ile birlikte usta öğreticilik belgesine veya pedagojik formasyon belgesine sahip olması gerekmektedir.
Ön lisans ve lisans mezunlarının; hangi alan/dalda usta öğreticilik yapabilecekleri ve hangi alan/daldan çırak öğrenci veya ustalık telafi öğrencisi olarak kayıt olabilecekleri hususunda, öncelikle 20.02.2014 tarihli ve 9 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının Kararına göre işlem yapılması, söz konusu alan/dalın i20.02.2014 tarihli ve 9 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının Kararında bulunmaması durumunda ise alınan eğitimin içeriği ile öğrencinin kayıt olacağı meslek dalının öğretim programının içeriğinin ilgili alan öğretmenlerinden kurulacak komisyon tarafından incelenmesi ve en az %80 oranında kapsamasına göre karar verilmesi gerekmektedir.