CHP Gaziantep Milletvekili İrfan Kaplan, “DİSK Araştırma Merkezi raporuna göre; Türkiyede 7 milyon 900 bin emekli asgari ücretin altında maaş alıyor. 4 milyon 300 bin emekli yaşamak için ya çalışmaya devam ediyor ya da iş arıyor. 2 milyon 600 bin emekli ise sadece 763 TL maaşla yaşamaya çalışıyor. AKP Hükümeti 18 yılın enkazını yine emekliye, işçiye, EYT’liye, çiftçiye, esnafa yüklüyor. Artık mızrak çuvala sığmıyor. Türkiye yönetilemiyor, savruluyor. İşlerine geldiklerinde “aynı gemideyiz” diyen İktidara seslenmek istiyorum: Siz işçiyle, emekçiyle, EYT’liyle, öğrenciyle, çiftçiyle, esnafla değil; siz sadece kendi yandaşınızla aynı gemidesiniz!” dedi.
CHP İnsan Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, emeklilikte yaşa takılan vatandaşları ilgilendiren araştırma önergesi verdi.
Sosyal güvenlik hakkı olan emeklilik hakkını kısıtlayan değişikliklerden sonra emeklilikte yaşa takılanlar olarak adlandırılan vatandaşların; çalışırken ve emekli olduklarında arada oluşan gelir farkının çok olması, hala sayıların tam olarak bilinmemesi ve dolayısıyla sosyal güvenlik sistemine getirilecek ek maliyetin belirsizliği sorunlarının araştırılması ve emekli vatandaşların önemli bir kısmının aylık gelirlerinin günümüzdeki yaşam standartlarına uymaması sebebiyle yaşlarına rağmen çalışma hayatında olmaları sorunlarının giderilmesine yönelik mevzuat değişiklik önerilerinin geliştirilmesi amacıyla araştırma komisyonu kurularak konunun tüm boyutları ile araştırılması için TBMM’ye araştırma önergesini sundu.
Sosyal güvenlik hakkının bir unsuru olarak emeklilik hakkının, Anayasa ve uluslararası sözleşmelerle güvence altına alınmış temel bir insan ve yurttaş hakkı olduğunun altını çizen CHP İnsan Haklarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, DİSK Araştırma Merkezi tarafından yayımlanan “Türkiye’de Emeklilerin Durumu ve EYT Gerçeği” raporuna atıfta bulunarak ülkemizde 9 milyonu aşkın yaşlılık aylığı alan emekli ile 4 milyon civarındaki hak sahibinin ciddi geçim sıkıntıları yaşadığını, EYT Sorununun en büyük toplumsal sorunlardan biri olarak milyonları ilgilendiren bir beklentiyle çözüm beklediğini dile getirdi.
“Emekli olamadan vefat eden birçok EYT’li bulunmaktadır.” diyen CHP Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca, “EYT’lilerin tam sayısı bilinmediği için yapılan çalışmalarda yaşamını kaybeden ve haklardan yoksun kalan kişi sayısı da tam olarak bilinememektedir. Sigortalıların hayatını kaybetmesi sonucunda, hak sahibi veya bakmakla yükümlü olduğu kişilere bağlanan aylık ödemenin şartlarının indirgenmesi ile birlikte, hak sahiplerinin yaşadığı geçim sıkıntıları artmaktadır. Emeklilikte yaşa takılanlar bakımından, emeklilik güvencesinden yoksun kalma hali sadece kendilerini değil bakmakla yükümlü olduğu kişileri de etkilemektedir.” dedi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca’nın TBMM’ye sunduğu önerge gerekçesinde; “Emekli olmadan vefat eden sigortalının, geride kalan hak sahibi kimsesi olmaması durumunda, sigortalının ödediği toplam prim miktarının miras yoluyla birisine bırakılmasının mümkün olmaması nedeniyle, ödenen toplam prim miktarının devlet hazinesine kalması da EYT’li olup mirasını başka bir ihtiyaç sahibine devretme hakkını ihlal etmektedir.” ifadeleri yer almaktadır.
CHP Uşak Milletvekili Özkan Yalım, EYT'lilere ilişkin “Değerli arkadaşlar, ilk önce, EYT kimdir, ne istiyor? Emeklilikte yaşa takılanlar lütuf değil, sadaka değil, erken emeklilik hiç değil; Anayasa ve uluslararası sözleşmelerle güvence altına alınmış emeklilik haklarını istiyorlar. 1999 öncesi çalışma hayatına adım attıklarında kadınlardan yirmi yıl, 5.000 prim günü, erkeklerden ise yirmi beş yıl, 5.000 prim günü istenirken maalesef maç oynanırken kural değiştirildi. Genelde, çıkan kanunlar ileriye dönüktür ama bu tarihte çıkarılan 4447 sayılı Kanun’la geriye dönük bir işlem yapıldı ve de birçok mağdur meydana getirildi.
Bunun yanında, emeklilikte yaşa takılanlar büyük bir toplumsal sorundur. İşverenin “Yaşlısın.” diye işe almadığı EYT’liler, devletten emeklilik haklarını istediğinde “Daha gençsin.” denilip Araf’ta bırakılmışlardır. İşsiz kalan pek çok EYT’li, ekonomik sıkıntıların yanında, psikolojik sorunlarıyla da baş edemez hâle gelmiştir.
Aileler parçalanmış, boşanmalar artmış, çocuklarına harçlık veremez, evinde tenceresi kaynayamaz hâle gelmiştir. Bunun yanında, Cumhur İttifakı bu sorunu görmezlikten gelmiştir. Maalesef, burada olan AK PARTİ milletvekilleri, Milliyetçi Hareket Partisi milletvekilleri bunu duymazlıktan gelmiştir.
Sayın Bülent Turan burada, bunun tekrar tekrar altını çiziyoruz; maalesef, emeklilikte yaşa takılanların sorunlarını, buraya gelen önergeleri, buraya gelen kanun tekliflerini her zaman görmezlikten geldiniz ve de her zaman da reddettiniz. Emeklilikte yaşa takılan tüm 5 milyon 276 bin 187 kişi ve de bunların yakınları sizleri bu anlamda izlemektedirler ve de en yakın seçimde de bunları değerlendireceklerdir. Bundan hiç şüphemiz yok.
Diğer bir taraftan biliyorsunuz, 2008 yılında AK Parti Hükûmetinin çıkarmış olduğu 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanun’u. Bu kanunla ne oldu? Emekli olan birçok vatandaşımızın aylık bağlama oranları yüzde 70’lerde iken 2008’de çıkarılan kanunla yüzde 28’lere düştü. Yani bir anda asgari ücret seviyesinde olması gereken emekli ücretleri 1.600 seviyelerine düştü.
Bazıları hatta daha da düşük oldu. Ben buradan özellikle intibak yasasının bir an önce çıkarılmasını talep ediyorum. Çünkü insanlık adına, bu memlekette yaşayan Türkiye Cumhuriyetinin hiçbir vatandaşı, bir emeklisi bile 2.324 TL olan asgari ücretten aşağı emekli maaşı almasın. Bununla ilgili defalarca kanun teklifi verdik ama hepsini yine siz Cumhur İttifakı olarak reddettiniz. Onun için intibak yasasının da bir an önce tekrar çıkarılmasının özellikle buradan altını çiziyorum.
Diğer bir taraftan, 2020 temmuz itibarıyla, biraz önce belirttiğim gibi 5 milyon 276 bin 187 emeklide yaşa takılan kişi vardır. Bunların birçoğu her ay emekli olmaktadır. eğer bu kanun çıkarılırsa yaklaşık olarak şu anda, ilk etapta 700 bin ile 1 milyon kişi arasında emekli olacaktır ve de bunun maliyeti ise 15 milyar TL’dir.
Peki, size sormak istiyorum, özellikle AK PARTİ milletvekillerine sizler defalarca söylediniz, dediniz ki “Biz gelen misafirlerimize -özellikle Suriyelilere 4,5 milyon Suriyeliye- 40 milyar dolar para harcadık.” Peki, 40 milyar dolar ne yapıyor? Bugünün parası yaklaşık 340 milyar TL. Yani kendi öz evladımız olan yaklaşık 5 milyon 276 bin 187 kişiye bir yıl içerisinde 15 milyar TL’yi fazla görüyorsunuz ama dışarıdan gelen Suriyelilere 340 milyar TL’yi harcıyorsunuz.
Takdir tabii ki yüce milletimizindir, bunun tekrar tekrar altını çiziyorum. Peki, ne yapılması gerekiyor? Buradan bir an önce bu kanun tekliflerimizin değerlendirilip Cumhur İttifakı’nın bunu kabullendiğini de göreceksiniz. Biz Millet İttifakı olarak direkt buna onay vereceğiz. Buradan özellikle tüm EYT’li olan 5 milyon vatandaşımıza bunu belirtmek istiyorum.
Umarım, AK Parti milletvekilleri ve de Milliyetçi Hareket Partisi milletvekilleri de bunu duyuyorlardır. Bir an önce getirdiğimiz kanunları da gündeme almalarının özellikle altını çiziyorum” dedi.