Teklif ile engelli vatandaşlara verilen destek ve maaş ödemelerinde değişikliğe gidilerek hane içinde fert başına düşen gelir kriterinden vazgeçilerek; engelli vatandaşların kendi gelirinin esas alınması amaçlanmaktadır.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi gerekçesi ile birlikte ekte sunulmuştur. Gereğini arz ederim.
GENEL GEREKÇE
Engeli bireyler dezavantajlı durumlan nedeniyle iş bulma konusunda son derece kısıtlı imkanlara sahip olan bireylerdir. Bir taraftan sağlık sorunlan yaşayan engelli bireyler diğer taraftan iş bulma konusunda sorun yaşamakta; iş bulmayan pek çok vatandaş yaşamını aldıkları engelli aylıkları ile idame ettirmeye çalışmaktadır.
2021 yılında yayınlanan; Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Ulusal Engelli Veri Sistemi'ne göre Türkiye'de 2.511.950 engelli birey bulunmaktadır.
• Yine aynı raporda belirtildiği üzere; 2021 yılı sonunda %70 ve üzeri engel oranı olup engelli maaşı alan kişi sayısı 279.757; %40-%69 arasında engel oranı olup engelli maaşı alan kişi sayısı 351.998; engelli yakını aylığı alan kişi sayısı ise 98.116 olarak açıklanmıştır.
Engelli aylığı rakamlan ise son açıklanan asgari ücrete göre; yüzde 70 ve üzeri oranında engelliler için 2 bin 609 TL'ye; engelli aylığı halen yüzde 40-69 oranmda engelliler için 1.738 TL'ye yükselmiştir. Bu aylıklar Türkiye'nin ağır ekonomik şartlarında yaşamak için son derece yetersizdir.
Aralık sonu itibariyle açıklanan açlık sınırı 8 bin 130 TL iken; engelli vatandaşlara 2 bin 609 TL ve 1.738 TL gibi rakamları reva görmek engelli vatandaşlanmızı sefalete teslim etmek demektir.
Bu kadar az bir maaşla yetinmek durumunda kalen engelli vatandaşlar aylık miktarı belirlenirken bir de "hanedeki kişi başma düşen gelirin asgari ücretin üçte birinden az olması" kriterine takılmaktadır. Bu kriterin varlığı; engelli yurttaşlarımızı yoksullaştıran ve mağdur eden sebeplerden biridir.
Bu kanun teklifi ile bu mağduriyetin giderilmesi amacıyla; engelli aylığı bağlanırken "hane içindeki kişi başma düşen gelir "kavramı kaldırılmalı; yerine "kişinin kendi gelirinin esas alınması "ibaresi eklenmesi amaçlanmıştır.
Yine kanun teklifi ile başkasının yardımı olmadan hayatını idame ettiremeyen ve engellilik durumunu ilgili mevzuat çerçevesinde belgeleyen; Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilenlere muhtaçlık hali devam etiği sürece aylık olarak en az asgari ücret tutarında bir ücret ödenmesi bu şekilde; engelli vatandaşların yaşadığı mağduriyetinin giderilmesi ve engelli bireylerin hak kayıplarının önüne geçilmesi hedeflenmektedir.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1- Başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde engelli olduklarını ilgili mevzuatı çerçevesinde kanıtlayan, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafindan muhtaç olduğuna karar verilenlere muhtaçlık hali devam ettiği müddetçe aylık olarak asgari ücret kadar ücret ödenmesi amaçlanmıştır.
MADDE 2- Madde ile engelli vatandaşlanmıza verilen destek ve maaş ödemelerinde değişikliğe gidilerek hane içinde fert başına düşen gelir kriterinden vazgeçilerek; engelli vatandaşların kendi gelirinin esas alınması amaçlanmaktadır.
MADDE 3- Yürürlük maddesidir.
MADDE 4- Yürütme maddesidir.
65 YAŞINI DOLDURMUŞ MUHTAÇ, GÜÇSÜZ VE KİMSESİZ TÜRK VATANDAŞLARINA AYLIK BAĞLANMASI HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 01/07/1976 Tarihli ve 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanunu'nun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan " (4.860) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutarda" ibaresi "asgari ücret tutarında " şeklinde; fıkranın (b) bendi ile maddenin ikinci fıkrasında yer alan "(3.240) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutarda " ibareleri "net asgari ücret tutarında" şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 2- 2022 sayılı Kanunu'nun 2 nci maddesinin 2 nci fıkrasındaki "hane içinde kişi başına düşen "ve 3 üncü fıkrasındaki "hane içinde kişi başına düşen "ibareleri madde metninden çıkarılmıştır.
MADDE 3- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanlığı yürütür.