Resmî Gazete
4 Mayıs 2024 CUMARTESİ
Sayı : 32536
YÖNETMELİK
Millî Savunma Bakanlığından:
MİLLÎ SAVUNMA BAKANLIĞI DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Bakanlık kadro ve kuruluşunda yer alan kurumların döner sermayelerinin idari ve mali faaliyetlerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik; özel bakım merkezleri hariç Bakanlık kadro ve kuruluşunda yer alan kurumların döner sermaye faaliyetlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 10/6/1985 tarihli ve 3225 sayılı Millî Savunma Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Kanununun 15 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakan: Millî Savunma Bakanını,
b) Bakan Yardımcısı: Bütçe ve Mali Hizmetler Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Bakan Yardımcısını,
c) Bakanlık: Millî Savunma Bakanlığını,
ç) Bakanlık kadro ve kuruluşunda yer alan kurumlar: Bakanlık merkez ve taşra teşkilatını, Kara Kuvvetleri Komutanlığını, Deniz Kuvvetleri Komutanlığını, Hava Kuvvetleri Komutanlığını, Milli Savunma Üniversitesini ve Harita Genel Müdürlüğünü,
d) Döner Sermaye Merkez Birimi: Genel Müdürlük bünyesinde görevlendirilen Daire Başkanlığını,
e) Genel Müdür: Bütçe ve Mali Hizmetler Genel Müdürünü,
f) Genel Müdürlük: Bütçe ve Mali Hizmetler Genel Müdürlüğünü,
g) Gerçeğe uygun değer: Piyasa koşullarında muvazaasız bir işlemde bilgili ve istekli taraflar arasında bir varlığın el değiştirmesi veya bir borcun ödenmesi için belirlenen tutarı,
ğ) Harcama yetkilisi: Bütçe ile ödenek tahsis edilen her bir işletmenin en üst yöneticisini veya anılan görevi yürütmekle görevlendirilen kişiyi,
h) Hizmet sunumu: İşletmelerin görev alanları veya ihtisasları dâhilinde sundukları hizmetleri,
ı) İşletme: Bakanlık kadro ve kuruluşunda yer alan kurumların bünyesinde kurulan döner sermaye işletmelerini,
i) Kanun: 10/6/1985 tarihli ve 3225 sayılı Millî Savunma Bakanlığı Döner Sermaye İşletmeleri Kanununu,
j) Koordine birimi: Bünyesinde döner sermaye işletmesi bulunan Bakanlık hizmet birimlerini, Kara Kuvvetleri Komutanlığını, Deniz Kuvvetleri Komutanlığını, Hava Kuvvetleri Komutanlığını, Milli Savunma Üniversitesini ve Harita Genel Müdürlüğünü,
k) Kurum: Harita Genel Müdürlüğü, Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı, Personel Temin Daire Başkanlığı, Arşiv ve Askeri Tarih Daire Başkanlığı ile hastane, fabrika, tersane, atölye, dikimevi, ikmal ve bakım merkezi, matbaa, laboratuvar, müze, mehteran ve bando faaliyeti yürütenler ile okul ve üniversite gibi askeri kuruluşları,
l) Merkez Muhasebe Birimi: Döner Sermaye Merkez Birimi bünyesinde muhasebe hizmetlerini yürüten şube müdürlüğünü,
m) Muhasebe yetkilisi: Muhasebe hizmetlerinin yürütülmesinden ve muhasebe biriminin yönetiminden sorumlu, usulüne göre atanmış yöneticiyi,
n) Muhasebe yetkilisi mutemedi: Muhasebe yetkilisi adına ve hesabına para ve parayla ifade edilebilen değerleri geçici olarak almaya, muhafaza etmeye, vermeye, göndermeye yetkili ve bu işlemlerle ilgili olarak doğrudan muhasebe yetkilisine karşı sorumlu olan görevlileri,
o) Seri imalat: İşletmelerin sipariş almaksızın ürettikleri ve hazır halde satışa sundukları malları,
ö) Üst yönetici: 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 11 inci maddesinde tanımlanan üst yöneticiyi,
p) Yönetim Kurulu: Millî Savunma Bakanlığı Döner Sermaye Yönetim Kurulunu ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Faaliyet Alanları, Sermaye, Kâr ve Zarar
Faaliyet alanları
MADDE 5- (1) İşletmeler; imkân, kabiliyet ve ihtisasları dâhilinde fiyatlandırılabilir nitelikte sipariş alabilir, seri imalatta bulunabilir, hizmet sunumu yapabilir ve taahhüde girişebilir.
Sermaye
MADDE 6- (1) İşletmelere Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca 100.000.000 (Yüz milyon) Türk Lirası sermaye tahsis edilmiştir.
(2) Tahsis edilen sermaye tutarı Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen tutara kadar Cumhurbaşkanı kararıyla artırılabilir.
Sermaye kaynakları ile kâr ve zarara dair hükümler
MADDE 7- (1) Sermaye; genel bütçeden sağlanan ödenekler ve işletme faaliyetlerinden elde edilen kârlar ile bağış ve yardımlardan oluşur. Alınan bağış ve yardımlar sermaye tutarı ile sınırlı olmaksızın sermayeye eklenir.
(2) Ödenmiş sermaye tutarı tahsis edilmiş sermaye tutarına ulaşıncaya kadar elde edilen kârlar sermayeye eklenir. Ödenmiş sermaye tutarı, tahsis edilen sermaye tutarına ulaştıktan sonra elde edilen kârlar hesap dönemini takip eden dördüncü ayın sonuna kadar genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere ilgili muhasebe birimine yatırılır.
(3) Tahsis edilen sermayenin işletmelere dağıtımı, dağıtılan sermayenin artırılması veya azaltılması ile işletmeler arasında devri veya aktarılması işlemleri Bakanlıkça yapılır.
(4) Döner sermaye işletmesinin zararları izleyen yılların kârlarından mahsup edilir.
(5) Zamanında yatırılmayan kârlar 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanundaki usullere göre 17/9/2004 tarihli ve 5234 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla belirlenen oranda hesaplanacak zam ile birlikte tahsil edilir ve hesaplanan zam, harcama yetkilisi ve muhasebe yetkilisinden yarı yarıya alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yönetim ve Karar Organları
Yönetim ve karar organları
MADDE 8- (1) Döner sermaye yönetim ve karar organları şunlardır:
a) Yönetim Kurulu.
b) Genel Müdürlük.
c) Koordine birimleri.
ç) İşletme müdürlükleri.
Yönetim Kurulunun teşkili, toplantı ve karar yeter sayısı
MADDE 9- (1) Yönetim Kurulu; Bakan Yardımcısı, Askeri Fabrikalar Genel Müdürü, Bütçe ve Mali Hizmetler Genel Müdürü, Tersaneler Genel Müdürü ve Genelkurmay Lojistik Başkanı olmak üzere beş üyeden oluşur.
(2) Bakan Yardımcısı aynı zamanda Yönetim Kurulu başkanıdır.
(3) Yönetim Kurulu döner sermayenin en üst karar organı olup yılda en az üç defa toplanır. Ayrıca, Bakan Yardımcısı gerekli gördüğü hallerde Yönetim Kurulunu toplantıya çağırabilir.
(4) Yönetim Kurulu, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve kararlarını üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alır. Başkanın bulunmadığı toplantıya en kıdemli üye başkanlık eder. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır.
Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri
MADDE 10- (1) Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:
a) Döner sermaye faaliyetleriyle ilgili müşterek veya genel kararlar almak.
b) İşletmelerin kurulması, birleştirilmesi, devredilmesi veya tasfiye edilmesine ilişkin karar almak.
c) Döner sermayenin işletmelere dağıtımı, dağıtılan sermayenin artırılması, azaltılması ve işletmeler arasında devrine karar vermek.
ç) Ödenmiş sermaye tutarı tahsis edilen sermaye tutarına ulaşan işletmelerin dönem sonu kârlarının, ödenmiş sermaye tutarı tahsis edilen sermaye tutarına ulaşmayan işletmelere aktarılmasına karar vermek.
d) İşletmeler arasında karşılıksız veya borç vermek suretiyle varlık veya kaynak aktarılmasına karar vermek.
e) Döner Sermaye Merkez Birimi ile işletmeler arasında karşılıksız veya borç vermek suretiyle varlık veya kaynak aktarılmasına karar vermek.
f) Birden fazla işletme, koordine birimi veya Bakanlık hizmet birimlerini ilgilendiren varlık veya kaynak aktarımları ile bunların kullanılmasına ilişkin iş ve işlemlerin hangi birim veya birimler tarafından yerine getirileceğine karar vermek.
g) Döner sermaye kadro ve pozisyonlarının ihdasına, iptaline ve değiştirilmesine ilişkin teklifte bulunmak.
ğ) Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile eklenen kadroların ünvan, sınıf, derece ve adet olarak işletmelere dağılımına ilişkin teklifte bulunmak.
h) Kanunun 14 üncü maddesi gereğince yapılacak ödemeye esas göstergeyi tespit etmek.
ı) İşletmelerde uygulanacak asgari kâr hadlerini belirlemek.
i) %5’i geçmemek üzere merkez hissesi oranını belirlemek.
j) Lüzumu halinde işletmelerin siparişlerine, seri imalatlarına, hizmet sunumlarına ve taahhütlerine ilişkin karar almak.
k) Bu Yönetmelik ile belirlenen parasal sınır ve oranların, lüzumu halinde işletme bazında artırılmasına ve/veya azaltılmasına karar vermek.
l) Kurumların, 17 nci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenen parasal sınırı aşan harcamaları ile koordine birimlerinin ihtiyaçları için yapılacak harcamalar konusunda karar almak.
m) Bu Yönetmelikle belirlenen diğer görevleri yapmak veya yaptırmak.
(2) Birinci fıkranın (b), (d), (e), (f), (g) ve (h) bentleri uyarınca alınan Yönetim Kurulu kararları ile Yönetim Kurulunca gerek görülen diğer kararlar, Bakan onayını müteakip yürürlüğe girer.
Genel Müdürlüğün görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 11- (1) Genel Müdürlüğün görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:
a) Döner sermayeye ilişkin Bakanlıkça yapılacak iş ve işlemlerini yürütmek.
b) Yönetim Kurulu faaliyetlerine ilişkin iş ve işlemleri yürütmek.
c) Bakanlık döner sermaye faaliyet raporunu hazırlamak.
ç) İşletmelerin, ertesi yıla geçen yüklenme ile gelecek yıllara yaygın yüklenmelere ilişkin işlemlerini yürütmek.
d) Döner sermaye ile ilgili hizmet içi eğitim faaliyetlerini koordine etmek.
e) Bu Yönetmelikle belirlenen diğer görevleri yapmak veya yaptırmak.
Koordine birimlerinin görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 12- (1) Koordine birimlerinin görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:
a) İşletmelerin bütçeleri ile kesin hesap cetvellerinin kontrol ve değerlendirmesini müteakip onaylayarak işletmeye ve Genel Müdürlüğe göndermek.
b) İşletmelere tanınan yetki sınırını aşan siparişler için gerekli incelemeleri yaparak onay vermek, gelecek siparişleri değerlendirerek kapasite, iş hacmi ve işin türüne göre işletmeler arasında taksim etmek.
c) İşletmelerce teklif edilen fiyat tarifelerini onaylamak.
ç) Lüzumu halinde işletmelerin yapacağı protokol ve sözleşmelere ilişkin genel esasları belirlemek.
d) Koordine birimleri ile işletmelerde ihtiyaç duyulan ek görevlendirmeleri yapmak.
e) Aşağıda belirtilen hususları değerlendirerek uygun olanları Genel Müdürlüğe göndermek;
1) İşletmelerin kurulması, birleştirilmesi, devredilmesi veya tasfiye edilmesine ilişkin teklifler.
2) Döner sermayenin işletmelere tahsisi, tahsis edilen sermayenin artırılması veya azaltılması ile işletmeler arasında devrine ilişkin işlemler.
3) İşletmeler arasında karşılıksız veya borç vermek suretiyle kaynak aktarılmasına ilişkin talepler.
4) Kurum harcama payından 17 nci maddenin ikinci fıkrası ile belirlenen parasal sınırı aşan ihtiyaçlara ilişkin teklifler.
f) İşletmelerce hazırlanan işletme faaliyet raporlarını esas alarak koordine birimi döner sermaye faaliyet raporunu hazırlayarak Genel Müdürlüğe göndermek.
g) İşletmeler arası koordinasyonu sağlamak, işletmeleri idari, mali ve teknik açıdan denetleyerek iş ve işlemlerini mevzuatı çerçevesinde yürütülmesini temin etmek.
ğ) Siparişler sebebiyle yabancı ülke personelinin birlik veya kuruma girişine ilişkin taleplere Bakanlık talimatları doğrultusunda karar vermek.
h) Yönetim Kurulu kararlarının uygulanmasını sağlamak.
ı) Bu Yönetmelikle belirlenen diğer görevleri yapmak veya yaptırmak.
İşletme müdürlüklerinin görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 13- (1) İşletme müdürlüklerinin görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:
a) İşletme faaliyetlerini mevzuatı çerçevesinde Bakanlık emir ve talimatları doğrultusunda yürütmek.
b) Yönetim Kurulu kararlarını uygulamak.
c) Gelecek siparişleri değerlendirmek ve siparişlerin maliyetini saptamak.
ç) Seri imalat, hizmet sunumu ve 33 üncü madde kapsamındaki taahhütlere ilişkin iş ve işlemleri yürütmek.
d) Fiyat tarifelerini hazırlayarak koordine biriminin onayına sunmak.
e) İşletmenin teknik kadrolarına ilişkin ek görevlendirmeleri yapmak, ek görevle görevlendirilecek diğer personeli koordine biriminin onayına sunmak.
f) İşletme bütçesinin hazırlanması ve uygulanmasına ilişkin işlemleri yapmak.
g) İşletmenin mali tabloları, kesin hesabı ve işletme faaliyet raporunu hazırlamak.
ğ) Bu Yönetmelikle belirlenen diğer görevleri yapmak.
İşletme müdürleri
MADDE 14- (1) İşletme müdürü, işletmenin en üst yöneticisi olup aynı zamanda harcama yetkilisidir.
(2) İşletme müdürü, işletmeyi mevzuatı çerçevesinde Bakanlık emir ve talimatlarına uygun olarak işletme menfaatlerini koruyacak şekilde temsil ve idare eder.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Gelir ve Giderler
Gelirler
MADDE 15- (1) İşletmelerin gelirleri, döner sermaye faaliyetlerinden elde edilen gelirler ile faiz ve diğer gelirlerden oluşur.
Giderler
MADDE 16- (1) İşletmelerin faaliyet alanları ile ilgili yapacağı giderleri şunlardır:
a) Döner sermaye faaliyetlerinin yürütülmesine ilişkin giderler.
b) Personel masrafları.
c) 5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı Taşıt Kanunu kapsamında yapılacak giderler.
ç) Bakanlık kadro ve kuruluşunda yer alan kurumların envanterinde bulunan taşınırların döner sermaye faaliyetlerinde kullanıldıkları sürece yakıt, bakım ve onarım giderleri.
d) Temsil, tanıtma ve ağırlama giderleri.
e) Kurum harcama payları, amortisman bedelleri, işletme masrafları, merkez hissesi.
f) Yönetim Kurulu kararı ile uygun görülen araştırma-geliştirme faaliyetlerine ilişkin giderler.
g) Mevzuatı gereği ödenmesi gereken giderler.
Kurum harcama payı
MADDE 17- (1) İşletmeler, Ocak ayı içerisinde bir önceki yıl dönem net kârının %80’ine isabet eden tutarı, bütçelerine gider kaydetmek suretiyle kurum harcama payı olarak emanet hesabına alırlar. Emanet hesabına alınan bu tutar; kurumların ve koordine birimlerinin ihtiyaçları için kullanılır, genel hükümlere göre harcanır ve ödeme emri belgesi düzenlemek suretiyle hak sahibine ödenir.
(2) İşletmeler, kurum harcama payından 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında büyükşehir belediyesi sınırları dâhilinde bulunan idareler için belirlenen tutara kadar izin almaksızın harcama yapabilirler.
(3) Yürüttükleri faaliyetler sonucunda işletmelerin gelirlerine doğrudan katkı sağlayan birimler bu Yönetmeliğin uygulanmasında kurum sayılır. Bu birimlerin ihtiyaçları için ikinci fıkra ile belirlenen tutarın 1/10’una kadar işletme müdürünün izni ile kurum harcama payından harcama yapılabilir.
(4) Kurumların ikinci fıkraya göre belirlenen parasal sınırı aşan harcamaları ile koordine birimlerinin ihtiyaçları için yapılacak harcamalarda, Yönetim Kurulu kararı alınması zorunludur.
(5) Kurum harcama payından yapılacak harcamalar için alınan Yönetim Kurulu kararları, karar tarihini takip eden mali yıl sonuna kadar geçerlidir.
Amortisman bedeli
MADDE 18- (1) Kuruma ait olup münhasıran döner sermaye işletmesinde kullanılan bir yıldan fazla ömürlü tesisat, teçhizat, makine, taşıt, alet, edevat, mefruşat ve benzeri demirbaş eşya için amortisman ayrılması zorunludur.
(2) Ayrılan amortisman tutarı, hesap dönemini takip eden 4 üncü ayın içinde genel bütçeye gelir kaydolunmak üzere ilgili muhasebe birimine yatırılır.
(3) Geçerli bir mazerete dayanmaksızın zamanında yatırılmayan amortisman bedeli 6183 sayılı Kanun kapsamında işletmeden tahsil edilir. Hesaplanan gecikme zammı harcama yetkilisi ve muhasebe yetkilisinden yarı yarıya olmak üzere 6183 sayılı Kanun hükümleri dairesinde tahsil olunur.
Kurumla birlikte kullanılan taşınırların amortisman bedeli
MADDE 19- (1) 18 inci madde kapsamına giren demirbaşların kurum ile birlikte kullanılması sebebiyle ayrılacak amortismanın işletmece yüklenilecek kısmının tespit edilememesi halinde yıllık satış tutarının %2’si hesap dönemini takip eden 4 üncü ayın içinde genel bütçeye gelir kaydolunmak üzere ilgili muhasebe birimine yatırılır.
(2) Geçerli bir mazerete dayanmaksızın zamanında yatırılmayan amortisman bedeli 6183 sayılı Kanun kapsamında işletmeden tahsil edilir. Hesaplanan gecikme zammı harcama yetkilisi ve muhasebe yetkilisinden yarı yarıya olmak üzere 6183 sayılı Kanun hükümleri dairesinde tahsil olunur.
İşletme masrafları
MADDE 20- (1) Kuruma ait veya tahsisli olup münhasıran işletmenin kullanımına bırakılmış olan binaların bakım, onarım, ısıtma, aydınlatma ve benzeri giderleri işletme tarafından karşılanır.
Müşterek işletme masrafları
MADDE 21- (1) Faaliyetlerini kuruma ait veya tahsisli binalarda bu idarelerle birlikte sürdüren işletmelerce, bu binaların bakım, onarım, ısıtma, aydınlatma ve benzeri giderlerine iştirak edilmez. Ancak, asker hastaneleri hariç olmak üzere bina giderlerine katılma payı olarak aylık satış tutarının % 5’i genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere takip eden ay içinde ilgili muhasebe birimine yatırılır.
Personel masrafları
MADDE 22- (1) Personel masrafları şunlardır:
a) Döner sermaye kadro ve pozisyonlarında istihdam edilen personele mevzuatı uyarınca yapılacak ödemeler.
b) Döner sermaye işlerini yürütmek için görevlendirilecek personele verilecek ek görev ücretleri.
c) Bakanlık kadro ve kuruluşunda yer alan kurumların kadrosunda olup döner sermaye işlerinde çalıştırılan işçilerin, bu işte çalıştıkları sürelere isabet eden ücret ve prim giderleri.
ç) Döner sermaye faaliyetlerinde ek görevle görevlendirilen personel ile döner sermaye işlerinde çalıştırılan işçilerin harcırah ve eğitim giderleri.
d) Döner sermaye kadrolarında olmadıkları veya ek görevle görevlendirilmedikleri halde, döner sermaye faaliyetlerinde görevlendirilenlerin, bu faaliyetlere ilişkin harcırah ve eğitim giderleri.
e) Bakanlık tarafından yürütülen personel ve askeri öğrenci temin faaliyetleri için oluşturulan komisyonlarda görev yapan diğer kamu kurum ve kuruluş personeline yapılacak ödemeler.
f) Kanunun ek 2 nci maddesi kapsamında personele yapılacak ödemeler.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Personel İşlemleri
Personel istihdamı
MADDE 23- (1) Her türlü özlük hakları döner sermaye bütçesinden karşılanmak üzere 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi memur ile sözleşmeli personel ve işçi istihdam edilebilir.
(2) Döner sermaye kadrolarında istihdam edilen personelin; sınav, atama, nakil, terfi, emeklilik ve benzeri özlük işlemleri Personel Genel Müdürlüğünce yürütülür.
İşçilerin statüsü
MADDE 24- (1) Döner sermaye kadrolarında istihdam edilen işçiler hakkında 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
Atama, yer değiştirme ve görevde yükselme işlemleri
MADDE 25- (1) Döner sermaye kadrolarında istihdam edilen memurların atanma, yer değiştirme, görevde yükselme ve ünvan değişikliği işlemlerinde Bakanlığın ilgili mevzuatı uygulanır.
(2) Döner sermaye pozisyonlarında istihdam edilen sözleşmeli personel hakkında 6/6/1978 tarihli ve 7/15754 sayılı Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar uygulanır.
Personelin disiplin işlemleri
MADDE 26- (1) Döner sermaye kadrolarında istihdam edilen personelin disiplin işlemlerinde personelin tabi olduğu mevzuat hükümleri uygulanır.
Ek görevlendirme
MADDE 27- (1) Bakanlık kadro ve kuruluşunda görev yapan personel, döner sermaye kadrolarına ek görevle görevlendirilebilir.
(2) İşletmelere yapılacak ek görevlendirme, koordine biriminin onayı ile yapılır. Ancak işletmelerin teknik kadrolarına yapılacak ek görevlendirmeler işletme müdürlerinin onayı ile yapılır.
(3) Genel Müdürlük ve koordine birimi bünyesindeki döner sermaye kadrolarına ek görevlendirme yapılabilir. Genel Müdürlük bünyesinde yapılacak ek görevlendirmeler Genel Müdürün, koordine birimleri bünyesinde yapılacak ek görevlendirmeler ise koordine biriminin onayı ile yapılır.
(4) Yapılan ek görevlendirmeler, görevlendirme yapan makam onayı ile sonlandırılır.
(5) Koordine birimlerinde ek görevle görevlendirilen personele ilişkin bilgiler Genel Müdürlüğe gönderilir.
Ek görev ücreti
MADDE 28- (1) Ek görevle görevlendirilen personele, Kanunun 14 üncü maddesine göre Yönetim Kurulunca belirlenen miktarda ek görev ücreti ödenebilir.
(2) Ek görev ücretleri döner sermaye gelirlerinden karşılanır. Sermaye ve kârdan ek görev ücreti ödenmez.
(3) İşletmelere ait kadrolara yapılan ek görevlendirmelere ilişkin ücretler işletmelerce, diğer ek görev ücretleri Döner Sermaye Merkez Birimince ödenir.
ALTINCI BÖLÜM
İşletme Faaliyetleri
Döner sermaye dışı iş ve hizmetler
MADDE 29- (1) Bakanlık kadro ve kuruluşunda yer alan kurumlar ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca yaptırılan her türlü iş ve hizmetler döner sermaye kapsamı dışında yürütülür.
(2) Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığına yapılan her türlü iş ve hizmetin bedeli, Bakanlık bütçesine ödenek aktarma suretiyle karşılanır.
(3) Faaliyetlerin yürütülmesinde Bakanlık kadro kuruluşunda yer alan kurumların hizmetlerine öncelik verilmesi esastır. Döner sermaye kapsamında kabul edilecek siparişlerin asli hizmetleri aksatmaması için gerekli tedbirler zamanında alınır.
İşletmelerce üretilen mal ve hizmetlerin satış işlemleri
MADDE 30- (1) İşletmelerin ürettikleri mal ve hizmetlerin satış işlemlerinde, 15/6/1984 tarihli ve 84/8213 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Döner Sermayeli Kuruluşlar İhale Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Fiyat tarifeleri ve talimatlar
MADDE 31- (1) Fiyat tarifeleri; ham madde, malzeme, personel masrafları, amortisman bedelleri, işletme masrafları, merkez hissesi, garanti taahhütleri ve benzeri giderlerden oluşan maliyet bedeline kâr ilave edilmek suretiyle belirlenir. Belirlenen kâr haddi, Yönetim Kurulu tarafından belirlenen asgari kâr haddinden düşük olamaz.
(2) Koordine birimleri, Yönetim Kurulunun belirlemiş olduğu asgari kâr haddinden aşağı olmamak üzere kâr haddi belirleme yetkisini haizdir.
(3) Koordine birimleri ihtiyaç halinde maliyet ve kâr hadlerinin belirlenmesine ilişkin talimat hazırlayabilirler.
(4) Girne Asker Hastanesi Döner Sermaye İşletmesinin fiyat tarifesi özel mevzuatına göre belirlenir.
(5) Fiyat tarifeleri koordine birimlerinin onayını müteakip yürürlüğe girer.
İş teklifleri
MADDE 32- (1) İş teklifleri, yazılı olarak işletme müdürlüklerine veya işletmelerin bağlı bulundukları koordine birimlerine yapılır.
(2) Siparişlerin kabul veya reddi kararı, koordine birimleri veya işletme müdürlükleri tarafından sipariş verene yazılı olarak bildirilir.
(3) İşletmelere yapılan iş tekliflerinin reddi kararında koordine biriminin onayının alınması zorunludur.
Kamu kurum ve kuruluşlarından sipariş alma
MADDE 33- (1) İşletmeler;
a) Genel bütçeli idarelerden,
b) Özel bütçeli idarelerden,
c) Mahalli idarelerden,
ç) Kamu kuruluşlarından,
d) Sermayesinin yarısından fazlasına Devletin iştirak ettiği kuruluşlardan sipariş almaya ve bu siparişler sebebiyle her türlü ticari işlemlere girişmeye, gerektiğinde müşterek imalatta bulunmaya ve bu idarelere karşı taahhüde girişmeye yetkilidir.
Yerli gerçek ve tüzel kişilerden sipariş alma ve yetki sınırı
MADDE 34- (1) İşletmeler, 33 üncü madde haricinde kalan, yerli gerçek ve tüzel kişilerden 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında büyükşehir belediyesi sınırları dâhilinde bulunan idareler için belirlenen tutarın dört katına kadar olan siparişler için izin almaksızın her türlü ticari işlemlere girişmeye ve gerektiğinde müşterek imalatta bulunmaya ve bu kişilere karşı taahhüde girişmeye yetkilidir.
(2) İşletmelere tanınan yetki sınırını aşan siparişler için koordine biriminin onayının alınması zorunludur.
Yabancılardan sipariş alma
MADDE 35- (1) Yabancı gerçek ve tüzel kişilerden sipariş alınması, sipariş nedeniyle bunlarla iş birliği yapılması, her türlü ticari işlemlere girişilmesi ve gerektiğinde müşterek imalatta bulunulması Bakanlığın iznine tabidir.
(2) Yabancı ülke personelinin kurum, birlik veya işletmelere girişleri koordine birimlerinin iznine tabidir. Koordine birimleri bu yetkisini Bakanlığın onayını almak şartıyla işletmelere devredebilir.
(3) İşletmelerin yabancı gerçek ve tüzel kişilerle yapılan her türlü ticari işlemlerine aracılık eden yerli gerçek ve tüzel kişilerle olan faaliyetler için birinci ve ikinci fıkra hükümleri uygulanır.
(4) Yabancı gerçek ve tüzel kişilerden alınacak siparişler için ihtiyaç duyulması halinde Dışişleri Bakanlığının mütalaası alınabilir.
Siparişlere ilişkin sözleşmeler
MADDE 36- (1) Bütün siparişler, bir sözleşmeye bağlanır. Sözleşme, işletme adına işletme müdürü tarafından imzalanır.
(2) 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında büyükşehir belediyesi sınırları dâhilinde bulunan idareler için belirlenen tutarın 1/20’sini geçmeyen işler için sözleşme yapılması zorunlu değildir.
(3) Sipariş veren yaptıracağı işin bedelini protokol veya sözleşmedeki şartlar dâhilinde yerine getirir.
(4) İşin yapılması için gerekli malzemeler ile hizmetin tamamının veya bir kısmının sipariş sahibi tarafından karşılanması hususunda protokol veya sözleşmelere hüküm konulabilir.
Siparişlerin gecikmesi
MADDE 37- (1) Döner sermaye dışında yürütülen iş ve hizmetler sebebiyle siparişlerin gecikmesi halinde sipariş verenler bir hak iddia edemez ve bu husus tüm sözleşmelerde belirtilir.
Sipariş, taahhüt ve kredili satışlarda alınacak avans
MADDE 38- (1) Döner Sermayeli Kuruluşlar İhale Yönetmeliğine aykırı olmamak üzere siparişlerden alınacak avans miktarı işletmelerce belirlenir.
(2) İşletmelerce 33 üncü maddede sayılan kamu kurum ve kuruluşlarına karşı taahhüde girişilmesi halinde, avans alınıp alınmayacağı ilgili idarenin tabi olduğu mevzuat çerçevesinde değerlendirilerek belirlenir. Avans alınacaksa oranı sözleşmelerinde belirtilir.
(3) Koordine birimlerince izin verilecek mal ve hizmetler için kredili satış yapılması mümkündür. Bu takdirde, siparişle birlikte işin bedelinin %10’u peşin alınır, mal veya hizmetin tesliminde işin bedelinin %25’i ödenmiş olmak kaydıyla kalan bedel teminat karşılığında on iki ayı geçmemek üzere eşit miktarlarda takside bağlanabilir.
Gerçek bedelin tahsili
MADDE 39- (1) Yapılan işler için kesin hesap sonucuna göre tespit edilen iş bedellerini sipariş veren ödemek zorundadır. Mahsuplaşma işlemleri gerçek bedelin hesaplanmasından sonra yapılır.
Seri imalat
MADDE 40- (1) İşletmeler, maliyet bedeli 34 üncü maddenin birinci fıkrası ile belirlenen parasal sınırın iki katına kadar izin almaksızın seri imalatta bulunabilirler.
(2) İşletmelere tanınan yetki sınırını aşan seri imalatlar için koordine biriminin onayının alınması zorunludur.
Mal ve hizmet alımı ile yapım işleri
MADDE 41- (1) Döner sermaye kaynaklarından yapılacak her türlü mal ve hizmet alımı ile yapım işleri 4734 sayılı Kanun ile 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa göre yapılır.
(2) 4734 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (b) bendi kapsamına giren alımlarda kurumun tabi olduğu Cumhurbaşkanı Kararlarına göre işlem yapılabilir.
Döner Sermayeli Kuruluşlar İhale Yönetmeliği kapsamındaki ihalelerde yetki sınırı
MADDE 42- (1) Döner Sermayeli Kuruluşlar İhale Yönetmeliği kapsamında yapılacak ihalelerde harcama yetkilileri aynı zamanda ihale yetkilisidir. Harcama yetkilileri bu madde kapsamında yapacakları ve tahmin edilen bedeli Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununda 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 76 ncı maddesi için belirlenen tutara kadar ihale, ihale kararlarını onaylama ve sözleşme yapma yetkisini haizdir. Tahmin edilen bedel; 2886 sayılı Kanunun 76 ncı maddesi için Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile belirlenen tutarı aşması halinde, Bütçe Kanunu ile belirlenen tutarın iki katına kadar koordine biriminin, koordine birimine tanınan yetki sınırını aşması halinde ise Yönetim Kurulu kararının alınması zorunludur. Döner Sermaye Merkez Biriminin bu madde kapsamında yapacağı ihalelerde koordine birimine tanınan yetki Genel Müdür tarafından kullanılır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Mali İşlemler
Harcama yetkilisinin yetki ve sorumluluğu
MADDE 43- (1) İşletme bütçelerinden harcama yapılabilmesi, harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür.
(2) Harcama talimatlarında; hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, gerçekleştirme usulü ile gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır.
(3) Harcama yetkilisi, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve ilgili mevzuata göre yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumludur.
(4) Harcama yetkilisinin kanunî izin, hastalık, geçici görev, disiplin cezası uygulaması, görevden uzaklaştırma ve benzeri nedenlerle geçici olarak görevinden ayrılması hâlinde işletmenin harcama yetkilisi işletme müdürlüğü görevini yürütmekle görevlendirilen kişidir.
Muhasebe hizmeti
MADDE 44- (1) Muhasebe hizmetleri işletmelerin muhasebe birimi tarafından 1/5/2007 tarihli ve 26509 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde yürütülür.
Muhasebe yetkilisi
MADDE 45- (1) Döner sermayenin muhasebe işlemleri, Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine göre Bakanlıkça atanan veya görevlendirilen muhasebe yetkilisi tarafından yürütülür.
(2) Muhasebe yetkilisi görevini yürütecek kadrolara yapılacak atamalarda Genel Müdürlüğün uygun görüşünün alınması zorunludur. Tayin, emeklilik gibi haller ile geçici görev, kısa süreli askerlik, aylıksız izin, hastalık izni gibi iki aylık süreyi aşacağı önceden bilinen ayrılmalar dolayısıyla yapılacak görevlendirmelerde de aynı şekilde işlem tesis edilir.
Muhasebe yetkilisi mutemetleri
MADDE 46- (1) Muhasebe yetkilisi adına ve hesabına para ve parayla ifade edilebilen değerleri geçici olarak almaya, vermeye ve göndermeye yetkili olanlar muhasebe yetkilisi mutemedidir.
(2) Muhasebe yetkilisi mutemetleri, bu işlemlerle ilgili olarak doğrudan muhasebe yetkilisine karşı sorumludur. Muhasebe yetkilisinin muvafakatı alınarak seçilecek personel, harcama yetkilisi tarafından muhasebe yetkilisi mutemedi olarak görevlendirilir.
(3) Muhasebe yetkilisi mutemetleri hakkında, 31/12/2005 tarihli ve 26040 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Muhasebe Yetkilisi Mutemetlerinin Görevlendirilmeleri, Yetkileri, Denetimi ve Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Bütçenin hazırlanması ve uygulamaya konulması
MADDE 47- (1) İşletmelerce hazırlanan bütçeler, en geç Kasım ayı sonuna kadar koordine birimlerine gönderilir.
(2) Koordine birimlerince onaylanan bütçeler Aralık ayı sonuna kadar işletmelere gönderilir. Onaylanan bütçelerin bir örneği de aynı süre içerisinde Genel Müdürlüğe gönderilir.
(3) Döner Sermaye Merkez Birimince hazırlanan bütçe en geç Aralık ayı sonuna kadar Genel Müdürlükçe onaylanır.
(4) Onaylanan bütçeler mali yılbaşından itibaren uygulanmak üzere yürürlüğe girer.
Ek bütçe
MADDE 48- (1) İşletmelerin bütçelerindeki ödeneklerin yetersiz kalması halinde veya öngörülmeyen hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla, karşılığı gelir gösterilmek kaydıyla süre hariç 47 nci maddede belirtilen usullerle ek bütçe yapılabilir.
Kesin hesap
MADDE 49- (1) İşletmelerin bütçe uygulama sonuçları, işletme tarafından hazırlanan kesin hesap cetvellerinde gösterilir.
(2) Kesin hesap cetvelleri, muhasebe kayıtları dikkate alınarak hazırlanır. İşletme tarafından hazırlanan cetveller, bir yıllık uygulama sonuçlarını gösterir.
(3) Kesin hesap cetvellerinin onaylanması bütçenin onaylanmasındaki usule göre yapılır.
Faaliyet raporları
MADDE 50- (1) Harcama yetkililerince hesap verme sorumluluğu çerçevesinde her yıl işletme faaliyet raporu hazırlanır. Hazırlanan işletme faaliyet raporu, izleyen mali yılın en geç Ocak ayı sonuna kadar koordine birimine gönderilir.
(2) Koordine birimlerince işletme faaliyet raporları esas alınarak koordine birimi döner sermaye faaliyet raporu hazırlanır ve izleyen mali yılın en geç 15 Şubat tarihine kadar Genel Müdürlüğe gönderilir.
(3) Döner Sermaye Merkez Birimince hesap verme sorumluluğu çerçevesinde her yıl Ocak ayı sonuna kadar döner sermaye merkez birimi faaliyet raporu hazırlanır.
(4) Koordine birimleri ve döner sermaye merkez birimi faaliyet raporları esas alınarak izleyen mali yılın en geç Şubat ayı sonuna kadar Yönetim Kuruluna sunulmak üzere Genel Müdürlükçe Bakanlık döner sermaye faaliyet raporu hazırlanır.
Taşınır işlemleri
MADDE 51- (1) Taşınır işlemlerinde, 21/6/2010 tarihli ve 2010/616 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Türk Silahlı Kuvvetleri, Millî İstihbarat Teşkilatı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Taşınır Mal Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Taşınırların devri
MADDE 52- (1) Bakanlık kadro ve kuruluşunda yer alan kurumlara ait ihtiyaç fazlası taşınırlar gerçeğe uygun değer üzerinden döner sermayeye, döner sermayeye ait ihtiyaç fazlası taşınırlar gerçeğe uygun değer üzerinden Bakanlık kadro ve kuruluşunda yer alan kurumlara devredilebilir.
(2) Döner sermayeli işletmeler taşınırlarını gerçeğe uygun değer üzerinden birbirlerine devredebilirler.
(3) Birinci ve ikinci fıkralar kapsamında yapılacak devirlerde gerçeğe uygun değer; harcama yetkilisi tarafından görevlendirilen işin uzmanı ve muhasebe yetkilisinin katılımı ile oluşturulan en az üç kişilik komisyon tarafından belirlenir. Gerçeğe uygun değerin tespiti Döner Sermayeli Kuruluşlar İhale Yönetmeliğinin 7 nci maddesinde belirlenen usule göre yapılır.
(4) İşletmelere ait taşınır mallardan Türk Silahlı Kuvvetleri, Millî İstihbarat Teşkilatı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Taşınır Mal Yönetmeliğinin 29 uncu maddesi kapsamında Bakanlık tarafından belirlenen tutara kadar olanlar yetki verilmiş makamların, belirlenen tutarı aşanlar ile yetki verilmeyen taşınır mallar ise üst yönetici onayı ile devredilebilir.
(5) Birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralar kapsamında devredilen taşınırlardan; Bakanlık kadro ve kuruluşunda yer alan kurumlara ait olanların bedeli Bakanlık bütçesine özel gelir, döner sermaye işletmesine ait olanların bedeli döner sermaye bütçesine gelir kaydedilir.
Kurum harcama payından satın alınan taşınırlar
MADDE 53- (1) Kurum harcama payından Bakanlık kadro ve kuruluşunda yer alan kurumların ihtiyaçları için yapılacak satın almalarda satın alınan taşınırlar herhangi bir parasal sınırlamaya tabi olmaksızın ve geciktirilmeksizin kuruma devredilir. Devredilen taşınır malların listesi takip eden ay içerisinde koordine birimlerine gönderilir.
Mali kaynakların değerlendirilmesi
MADDE 54- (1) İşletmeler ile Döner Sermaye Merkez Biriminin mali kaynakları 7/3/2019 tarihli ve 810 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Haznedarlığı Yönetmeliğine göre değerlendirilir.
Birleşemeyecek görevler
MADDE 55- (1) Harcama yetkilisi ve muhasebe yetkilisi görevi aynı kişide birleşemez.
Merkez hissesi
MADDE 56- (1) İşletmelerin yıllık gayri safi gelirlerinin %5’ini geçmemek üzere Yönetim Kurulunca belirlenecek oranda merkez hissesi hesaplanır.
(2) Hesaplanan merkez hissesi, hesap dönemini takip eden yılın Şubat ayı sonuna kadar Merkez Muhasebe Birimi hesabına yatırılır.
Kredi alınması ve borçlanma
MADDE 57- (1) İşletmeler, döner sermaye işlerinin yürütülmesi için miktarı Cumhurbaşkanınca belirlenen sınırlar içinde kamu sermayeli bankalardan kredi almaya ve bu bankalar nezdinde borçlu hesap açtırmaya yetkilidir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Döner Sermaye Merkez Birimi
Döner Sermaye Merkez Birimi
MADDE 58- (1) Döner Sermaye Merkez Birimi bir işletme değildir.
(2) Döner Sermaye Merkez Biriminin görevleri şunlardır:
a) Bu Yönetmelik ile Genel Müdürlüğe verilen görevleri yapmak.
b) Döner Sermaye Merkez Biriminin bütçe ve muhasebe hizmetlerini yürütmek.
c) Koordine birimlerinin döner sermayeye ilişkin personel masraflarını ödemek.
Döner Sermaye Merkez Birimi muhasebe hizmetleri
MADDE 59- (1) Döner Sermaye Merkez Biriminin muhasebe hizmetleri Merkez Muhasebe Birimince yerine getirilir.
Döner Sermaye Merkez Biriminin gelirleri
MADDE 60- (1) Döner Sermaye Merkez Biriminin gelirleri; iş ve hizmet karşılığı olmayan merkez hissesi ile faiz ve diğer gelirlerden oluşur.
Döner Sermaye Merkez Biriminin giderleri
MADDE 61- (1) Döner Sermaye Merkez Biriminin giderleri şunlardır:
a) Genel Müdürlüğün döner sermaye faaliyetlerine ilişkin giderleri.
b) Personel masrafları.
c) Temsil, tanıtma ve ağırlama giderleri.
ç) Mevzuatı gereği döner sermaye bütçesinden ödenmesi gereken diğer giderler.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Denetim
MADDE 62- (1) Bakanlık, işletmelerin hesap ve işlemlerini teftişe, denetlemeye, bunların iktisadi ve mali durumlarını tespit etmeye yetkilidir.
Gelecek yıllara yaygın yüklenmeler
MADDE 63- (1) Türk Silahlı Kuvvetleri Stratejik Hedef Planında yer alan ve döner sermayeden finansmanı sağlanacak projeler için, 2/7/1992 tarihli ve 3833 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Stratejik Hedef Planının Gerçekleştirilmesi Maksadıyla Gelecek Yıllara Sari Taahhütlere Girişme Yetkisi Verilmesi Hakkında Kanun çerçevesinde gelecek yıllara yaygın yüklenmelere girişilebilir.
Yönetmeliğin uygulanmasında sorumluluk
MADDE 64- (1) Bu Yönetmeliğin uygulamasından doğacak tereddütleri gidermeye ve gerekli düzenlemeleri yapmaya Bakanlık yetkilidir.
Hüküm bulunmayan haller
MADDE 65- (1) Bu Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde Döner Sermayeli İşletmeler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği ile ilgili diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 66- (1) 25/10/1986 tarihli ve 19262 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Milli Savunma Bakanlığı ile Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanlıklarına Bağlı Kurumlardaki Döner Sermayenin İşletilmesine İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Sonuçlanmamış sözleşme ve diğer işlemler
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce yapılan sözleşmeler ve diğer işler hakkında 66 ncı madde ile yürürlükten kaldırılan yönetmelik hükümleri uygulanır.
Döner sermaye kadrolarında istihdam edilen personelin özlük dosyaları
GEÇİCİ MADDE 2- (1) Döner sermaye kadrolarında istihdam edilen personelin özlük dosyaları bu Yönetmeliğin yayım tarihinden itibaren üç ay içerisinde Personel Genel Müdürlüğüne devredilir.
Yürürlük
MADDE 67- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 68- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Savunma Bakanı yürütür.