Konuya ilişkin resmi yazıda ''09.02.2024 tarihli ve E-64979272-151.99-2876262 sayılı yazımızda belirtildiği üzere, 657 sayılı Kanun'un 211 inci maddesi ve bu madde gereğince hazırlanan "Memurlara Yapılacak Giyecek Yardımı Yönetmeliği" ile memurlara yapılacak giyecek yardımı, hizmet sınıfları ve ünvanlar itibarıyla düzenlenmiştir. Bilindiği üzere, kamu iktisadi teşebbüslerinde (KİT) giyecek/giyim, koruyucu giyim vb. yardımlar konusunda, kadrolu personel, sözleşmeli personel ve işçiler hakkında düzenleme ve uygulama farklılıkları bulunmaktadır.
Diğer taraftan, memur ve sözleşmeli personeli ilgilendiren giyecek yardımına, 7 nci dönem toplu sözleşmedeki genele ilişkin haklarda yer verilmemiş olup hizmet kollarının bazılarında koruyucu giyim malzemesi, giyecek yardımı, kıyafet yardımı şeklinde düzenlemeler yer almıştır. Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararının hizmet kollarına ilişkin bölümlerinde de belirli birim ve hizmetlerde görev yapan personele ayni olarak koruyucu giyim yardımı verilmesine ilişkin hükümlere yer verilmiştir. 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 33 üncü maddesinin ikinci fıkrasında, "İşin gerektirdiği araç, gereç ve giyim eşyası teşebbüs veya bağlı ortaklığın demirbaşı olarak verilebilir. Ancak bu yardımlar hiçbir surette nakdi ödeme şeklinde yapılamaz." denilmektedir. Bu maddeye göre sözleşmeli KİT personeline verilecek giyim eşyasının mülkiyeti personele değil kuruluşa ait olmaktadır.
Öte yandan, bu konudaki farklı uygulamalara karşın 2021/14 Sayılı Tasarruf Tedbirleri konulu Cumhurbaşkanlığı Genelgesinde konu ele alınmıştır. Genelgenin "Personel Giderleri" başlıklı bölümünde koruyucu giyim ve donanım malzemelerinin 2019/1 sayılı Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararında yer alan hizmetlerde görev yapan personel ile sınırlı olarak ayni şekilde verileceği, bu yardım karşılığında çek, kupon veya benzeri ödeme araçları kullanılmayacağı ve nakdi bir ödemede bulunulmayacağı hükme bağlanmıştır.
Bu kapsamda, 09.02.2024 tarihli ve E-64979272-151.99-2876262 sayılı yazımızla tarafınızdan talep edilen bilgi ve belgeler incelenmiş olup giyim, giyecek ve koruyucu giyim yardımı konularında hatalı uygulamalar aşağıdaki şekildedir: Söz konusu yardımların mevzuata aykırı olarak tüm personele uygulanması, Koruyucu giyim yardımının niteliklerinin amacına uygun olmaması, koruyucu vasfının bulunmaması, Bu yardımların nakit, kupon, çek veya PTT aracılı kart vb. ile yapılması,Kuruluşlar arasında söz konusu yardım tutarları arasındaki büyük farklılıkların bulunması, Mülkiyeti kuruluşa ait olan giyeceklerin envanter kaydının tutulmaması ve yeni yapılacak yardımlar konusunda bu durumun dikkate alınmaması, Giyim, giyecek ve koruyucu giyim yardımının personel dışındaki kişilere kullandırılması ve amacı dışında kullanılması imkanının bulunması, Söz konusu yardımların günlük giyecek veya kişisel ihtiyaçları karşılamak amaçlı kullanılması, Kapsam dışı işçi statüsündeki personele ilişkin kurum/kuruluş iç düzenlemesi ile geniş çaplı ve amacına aykırı kullanımların yapılması, Giyim eşyasını veya koruyucu giyim eşyalarını taşıma zorunluluğu olup olmamasına dikkat edilmeyerek geçici ihtiyaç olması ihtimaliyle yardımların yapılması, Koruyucu giyim yardımının görev gereği meydana gelebilecek zararlardan personeli korumaya yönelik olması gerekirken personele ek bir mali hak gibi kullandırılması, Giyim yardımının ayni olarak personele tesliminden kuruluş yönetim kurulu sorumlu iken bu sorumluluğun yüklenici tarafından personele imzalatılan tutanaklar yoluyla yerine getirildiğinin kabul edilmesi, Kuruluşlarca ayni olarak verilmesi gereken söz konusu yardımların gerçekte verilip verilmediği ile sözleşmede yer alan mahiyette kullanılıp kullanılmadığı kontrol yükümlülüğünün yerine getirilmemesi; bu çerçevede: Personele yönelik ivedilikle nakit, çek, kupon, kart, PTT aracılı kart, fatura karşılığı ve hangi ad altında olursa olsun ayni hariç tüm giyim, giyecek ve koruyucu kıyafet yardımlarının uygulamasının durdurularak bu konuda yapılan işlemlerin düzeltilmesi, Yardımların sadece işin gereği ilgili personele kurum tarafından ihale yapılarak kısıtlı olarak temin edilmesi, kuruluş envanterine kaydedilmesi ve kuruluş tarafından (yüklenici tarafından değil) ayni olarak işin gereği ve amacına uygun olarak yapılması, Gelir Vergisinden müstesna olan demirbaş olarak verilen giyim eşyası (Resmi ve özel daire ve müesseselerce hizmet erbabına işin icabı olarak verilen ve bunların işten ayrılmaları halinde geri alınan giyim eşyası) dışındaki giyim, giyecek, koruyucu giyim veya başka adlar altında giyim eşyasına yönelik yardımlar konusunda gelir vergisi unsuru olması sebebiyle Gelir İdaresi Başkanlığıyla ivedilikle irtibata geçilmesi ve gerekli düzeltmelerin yapılması, Koruyucu giyim yardımı konusunda koruyucu vasfı bulunmayan, iş sağlığı ve güvenliği açısından etkisi olmayan koruyucu giyim yardımının ivedilikle sonlandırılması, üst normlarda yer aldığı şekliyle sadece ilgili sınıftaki personele ve normlarda yer alan şartların oluşması durumunda sağlanması, koruyucu giyim yardımı yapılan personelin fiili arazi görevine, görev alanına ve yardıma ilişkin diğer teknik bilgilerin Bakanlığımıza iletilmesi, Kurum içi düzenlemelerle yapılan giyim/giyecek ve koruyucu giyim yardımına ilişkin konularda "Memurlara Yapılacak Giyecek Yardımı Yönetmeliği" ile "Giyecek Yardımı Yönetmeliğinin Uygulanması Genelgesi"nin emsal olarak dikkate alınması, kapsam dışı personele yönelik yapılması planlanan giyim, giyecek veya koruyucu giyim yardımı vb. adlar altındaki tüm yardımlara ilişkin Bakanlığımızın görüşüne başvurulması, Giyim, giyecek, koruyucu giyim yardımı veya başka ad altında giyim ile ilgili tüm meri iç düzenlemelerin yukarıda yer verilen tespit ve talimatlar doğrultusunda ivedilikle revize edilerek Bakanlığımızın görüşüne sunulması gerekmektedir.
233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında Yönetim Kurulu ve Genel Müdürlük teşebbüsün karar ve yürütme organları olup giyim, giyecek ve koruyucu giyim yardımı uygulamalarının mevzuata uygun yürütülmesinden doğrudan sorumludurlar. Bu kapsamda, söz konusu uygulamalarda mevzuata aykırı olabilecek işlemlere ilişkin ilgili denetim süreçlerinin başlatılması planlanmakta olup ayrıca konu hakkında Sayıştay Başkanlığına bilgilendirme yapılacaktır. Yapılacak incelemeler sonucunda mevzuata aykırı uygulama yapılmasına sebep olduğu tespit edilenlerden usulsüz verilen giyim yardımlarının bedelinin tahsil edilmesi ve haklarında ilgili mevzuat gereğince idari süreçlerin başlatılması söz konusu olabilecektir. Bilgilerini ve gereğini arz/rica ederim.'' denilmiştir.