YSK'nın 2023/101 Sayılı Kararı

YURT DIŞI SEÇMEN KÜTÜĞÜNÜN GÜNCELLEŞTİRİLMESİ USUL VE ESASLARI

Amaç, kapsam ve dayanak

MADDE 1- Bu Genelge, yurt dışında yaşayan seçmen niteliğini haiz Türk vatandaşlarının 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 14/13, 20/A, 28/8, 33, 34, 35 ve 94/A maddeleri uyarınca, Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerinde oy kullanmalarını sağlamak amacıyla oluşturulan Yurt Dışı Seçmen Kütüğünün; güncelleştirilmesi, kütükte kayıtlı seçmenlerin Yüksek Seçim Kurulunun www.ysk.gov.tr adresinden ilân edilmesi ve süresi, kütüğe yazılacak ve yazılamayacak olan seçmenlerin kütük kayıtlarında düzeltme yapılması, yerleşim yerini değiştirenlerin SEÇSİS’e işlenmesi, seçmenlerin kayıtlarının dondurulması ve silinmesi, kimlerin itiraz edebileceği, itirazların karara bağlanması ve kesinleştirilmesine ilişkin usul ve esasları kapsar.

Yurt Dışı Seçmen Kütüğünün güncelleştirilmesi

MADDE 2- Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce 18 Mart 2023 Cumartesi günü;

a) Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden oy verme günü itibarıyla 18 yaşını dolduracak olan ve yurt dışında yerleşik Türk vatandaşlarına ait bilgiler alınır.

b) Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden alınan olay bilgileri (Örneğin; ölüm, vatandaşlığın kaybedilmesi veya kazanılması vb.) Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne işlenir.

c) Adresi kapanmış olması sebebiyle adres kayıt sisteminde görünmeyen seçmenlerin adres kayıt sisteminde bulunan en son geçerli adresi yurt dışında ise Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden alınarak seçmen kütüğüne kaydedilir. (298/36)

ç) Oy verme günü itibarıyla silahaltında olan er ve erbaşlara ilişkin bilgiler, Millî Savunma Bakanlığı Askeralma Genel Müdürlüğünden, askeri öğrenciler, yedek subay, yedek astsubay öğrencilere ait bilgiler de Milli Savunma Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünden alınır ve bu kişilerin seçmen kütüğündeki kayıtları dondurulur. Askerliği nedeniyle daha önceden kayıtları dondurulanlardan oy verme günü itibarıyla terhis olacaklar/öğrenciliği sona erecek olanlar var ise kayıtları "Oy Kullanabilir" hale getirilir.

d) Ceza infaz kurumlarında bulunan taksirli suçlar dışındaki hükümlülere ait (ceza infaz kurumundan firar edenler dâhil) bilgiler Adalet Bakanlığından alınarak kayıtları dondurulur. Ceza infaz kurumlarında bulunması nedeniyle daha önceden kayıtları dondurulan hükümlülerden oy verme günü itibarıyla tahliye olacaklar var ise kayıtları “oy kullanabilir” hale getirilir.

Kasıtlı suç nedeniyle haklarında verilen mahkûmiyet kararları kesinleşmekle birlikte henüz ceza infaz kurumuna alınmayanlarla, koşullu ya da denetimli serbestlikten yararlanarak salıverilenler ile uzun süreli hapis cezası ertelenen veya 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 16'ncımaddesinin ikinci fıkrası gereğince infazı geri bırakılan hükümlülerin kayıtları dondurulmaz.

e) 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 405 ve 406’ncı maddelerindeki sebeplerle haklarında kısıtlama kararı kesinleşenlere ait bilgiler, Adalet Bakanlığından topluca alınarak, bu kişilerin kayıtları dondurulur. Kısıtlılığı sona ermiş olanlar var ise kayıtları "Oy Kullanabilir" hale getirilir.

f) Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci oylamaya kalabileceği hususu dikkate alınarak, 28 Mayıs 2023 tarihi itibarıyla; 18 yaşını dolduracak olanlar ile askerlikten terhis edilecekler/askeri öğrenciliği sona erecekler ve kasıtlı suçtan hükümlü iken tahliye olacaklar dâhil edilerek muhtarlık bölgesi askı listelerine “28 Mayıs 2023 tarihinde oy kullanabilir” şerhi düşülür.

Yurt Dışı Seçmen Kütüğünün ilân edilmesi, süresi ve sonlandırılması

MADDE 3- Yurt dışında yaşayan ve seçmen niteliğini taşıyan Türk vatandaşlarının Yurt Dışı Seçmen Kütüğündeki kayıtları, Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce, www.ysk.gov.tr adresinde 20 Mart 2023 Pazartesi günü Türkiye saati ile 08.00'de ilân edilir. Yurt dışı seçmen kütüğünün ilânı ile ilgili duyuru, Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunca yapılır. Ayrıca; Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla yurt dışı temsilciliklerde de duyurulur.

İlân süresince vatandaşlar, www.ysk.gov.tr adresindeki “Yurt Dışı Seçmen Sorgulama” sayfasından, YSK Mobil Uygulamasından ve e-Devlet Kapısı üzerinden kütüğe kayıtlı olup olmadıklarını kontrol ederler.

Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce Yurt Dışı Seçmen Kütüğünün ilânı; 2 Nisan 2023 Pazar günü Türkiye saati ile 17.00'de sonlandırılarak tutanak altına alınır. Bu tarihten sonra yapılacak başvurular, ilçe seçim kurulları, Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu ve dış temsilciliklerce kabul edilmez.

İlân süresi içinde Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne yazılacak olanlar

MADDE 4- a) Seçmen niteliğine sahip ve yerleşim yeri yurt dışı olduğu halde, Yurt Dışı Seçmen Kütüğünde ismi bulunmayanlar, kayıtlarında düzeltme veya yerleşim yeri değişikliği yapmak isteyenler ile 298 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesi kapsamında Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden alınarak seçmen kütüğüne kaydedilen seçmenler askı süresi içinde dış temsilciliklere başvurarak Adres Beyan Formu (Yurt Dışında Yaşayan Türk Vatandaşları) doldurmak zorundadır. Temsilciliklerce, “Konsolosluk.Net” sisteminden adres tescili yapılan seçmene ait Adres Beyan Formu taranarak, Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenen yöntem ile Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna gönderilir.

b) Dış temsilcilikler, kendi görev çevresi dışında yerleşim yeri beyan eden seçmenlerin düzenleyecekleri Adres Beyan Formu hakkında da yukarıdaki hükümler çerçevesinde işlem yaparlar.

c) Yerleşim yeri yurt dışı olanlardan askı süresi içinde yurt içinde bulunanların, en yakın nüfus müdürlüğüne pasaportları ile birlikte müracaat ederek Adres Beyan Formu doldurmaları ve adres tescil işlemini yaptırmaları gerekli olup, nüfus müdürlüğünce tescil edilen adrese ilişkin imzalı ve onaylı Adres Beyan Formunun bir örneği ve eklerini Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına ya da bulundukları yer ilçe seçim kurullarına vermeleri halinde kayıtları yapılır. İlçe seçim kurulu, bu evrakı Yurt Dışı Seçmen Adres Beyanı Kayıt İşlemleri (SEC_003_2) ekranını kullanarak Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna gönderir.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde öğrenci olan seçmenlerden pasaportu bulunmayanların, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde okuduğuna dair öğrenci kimliği ve geçerli kimlik belgesi ile başvurmaları halinde işlemleri yukarıdaki usule göre yapılır.

ç) Askerlikten terhis olmasına ya da asteğmenliğe veya astçavuşluğa nasbedilmesine rağmen ilân edilen Yurt Dışı Seçmen Kütüğünde kaydı bulunmayanların, terhis belgesi veya askerlik şubesince verilen belge veya görev belgeleri ile dış temsilciliklere veya Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına doğrudan ya da ilçe seçim kurulları aracılığıyla başvurmaları üzerine kayıtları yapılır.

d) Kesinleşmiş mahkeme kararıyla kısıtlı olup da, kısıtlılık hali sona erenler ile 4721 sayılı Kanun’un 408’inci maddesinde belirtilen ve ayırt etme gücü olan ilgilinin yaşlılığı, engelliliği, deneyimsizliği veya ağır hastalığı sebebiyle işlerini gerektiği gibi yönetememesi sebeplerine bağlı olarak kendi istekleri üzerine verilen kısıtlama kararı kesinleşenlerin, kararı veren mahkemeden alacakları onaylı karar örneği ile dış temsilcilikler aracılığıyla veya Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına doğrudan ya da ilçe seçim kurulları aracılığıyla başvurmaları üzerine kayıtları yapılır.

e) 4721 sayılı Kanun’un 407’nci maddesinde belirtilen; "Bir yıl veya daha uzun süreli özgürlüğü bağlayıcı bir cezaya mahkûm olan her ergin kısıtlanır." hükmü uyarınca kısıtlanan hükümlünün kısıtlılık hali, aynı Kanun’un 471’inci maddesindeki; "Özgürlüğü bağlayıcı cezaya mahkûmiyet sebebiyle kısıtlı bulunan kişi üzerindeki vesayet, hapis halinin sona ermesiyle kendiliğinden ortadan kalkar." hükmü gereğince hapis hali sona ermekle kısıtlılık halinin de sona ermesi sebebiyle seçmen olabilecek kişiler tarafından yapılan başvurulardan Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca kabul kararları verilenler, Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne işlenir (Tahliyesine ilişkin Cumhuriyet başsavcılığından alacağı belgenin ibrazı gereklidir.).

f) 4721 sayılı Kanun’un 405 ve 406’ncı maddelerindeki sebeplerle haklarında kısıtlama kararı bulunanlar, mahkemeden alacakları kısıtlılığın sona erme kararı ile müracaat etmeleri halinde seçmen listelerine eklenerek oy kullanabilirler.

g) Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne kayıt veya değişiklik için posta ile yapılan müracaatlar dikkate alınmaz.

İlân süresi içinde Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne yazılamayacak olanlar

MADDE 5- a) 4721 sayılı Kanun’un 405 ve 406’ncı maddelerindeki sebeplerle haklarında kısıtlama kararı kesinleşenler (4721 sayılı Kanun’un yukarıda belirtilen maddeleri uyarınca, haklarında kısıtlılık kararı verilenlere ilişkin listenin, vesayet ad defterleri ve UYAP kayıtları esas alınmak suretiyle hazırlanıp gönderilmesinin ilçe seçim kurullarınca vesayet makamı olan sulh hukuk mahkemelerinden istenmesi ve SEÇSİS'e girilmesi gerekmektedir.),

b) Seçmen niteliğine sahip Türk vatandaşlarından Adres Kayıt Sisteminde yer almayanlar 5490 sayılı Kanunun 50'nci maddesi hükmü gereği askı süresi içinde "Adres Beyan Formu"nu doldurmadıkları sürece,

c) İzinli olsalar bile silahaltında bulunan er ve erbaşlar ile askeri öğrenciler (yedek subay ve yedek astsubay öğrencileri dâhil),

ç) Türk vatandaşlığını kaybedenler kütüğe yazılamazlar.

Adres Kayıt Sistemindeki değişikliklerin SEÇSİS’e işlenmesi

MADDE 6- Yurt Dışı Seçmen Kütüğünün ilânının sonlandırılmasından sonra, ilân süresi içinde Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı kararı ile yapılan değişiklik/düzeltme işlemleri, “Seçmen Yurt Dışı Adres Günleme (SEC_003_1_ASKI) ekranı aracılığı ile SEÇSİS veritabanına 10 Nisan 2023 Pazartesi günü saat 17.00’ye kadar işlenir.

Yurt Dışı Seçmen Kütüğündeki kayıtların dondurulması, bir önceki kayıtlı olduğu adrese gönderilmesi ve silinmesi

MADDE 7- a) Yurt Dışı Seçmen Kütüğünde kayıtları olmakla beraber; silahaltında bulunan er ve erbaşların, askeri öğrencilerin (yedek subay ve yedek astsubay öğrencileri dâhil), kesinleşmiş mahkeme kararlarına (tenfiz edilenler dâhil) göre kısıtlı olan seçmenlerin (4721 sayılı Kanun’un 405 ve 406’ncı maddelerine göre), taksirli suçlar dışında, kasıtlı suçlardan ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerin (Ceza infaz kurumundan firar edenler dahil), kayıtları 10 Nisan 2023 Pazartesi günü saat 17.00’ye kadar SEÇSİS'in SEC_003_1 ekranı kullanılarak Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunun kararı ile seçmenin yukarıda belirtilen durumuna uygun seçenekle dondurulur.

b) 298 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesi uyarınca en son geçerli adresine kayıt edilen seçmenlerden yurt dışı seçmen kütüğünde kayıtlı olmadıkları gerekçesi ile yapılan itiraz üzerine Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanı tarafından herhangi bir işlem yapılmaz. Ancak bu seçmenlerin askı süresi içerisinde adres değişiklikliği talepleri ilçe seçim kurulu başkanınca değerlendirilir.

c) Yurt Dışı Seçmen Kütüğünde kayıtlı bulunan seçmenlerden, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden alınan nüfus olay bilgisine (ölüm, vatandaşlığın kaybedilmesi, kısıtlı, silah altında olanlar, vb.) göre kayıtları silinmesi gerekenlerin kayıtları, seçmen kütüklerinin kesinleşme tarihinden iki gün öncesi olan 10 Nisan 2023 Pazartesi günü saat 17.00 itibarıyla Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce silinir.

Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne itiraz edebilecekler

MADDE 8- İlân edilen Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne; seçmenler, Cumhurbaşkanı adayları veya yetkilendirdiği kişiler ve siyasi partilerin genel merkezlerince görevlendirilenler ilân süresi içinde itiraz edebilirler.

Cumhurbaşkanı adayları adına itiraza yetkili kişiler, dilekçelerine yetki belgelerini eklemek suretiyle itirazda bulunabilirler. Siyasi partiler, mühürlü ve imzalı bir yazıyla partileri adına kimlerin itiraz edebileceklerini Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına bildirirler.

A- Cumhurbaşkanı adayları ve siyasi partiler adına itiraza yetkili kılınan kişiler;

a) Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne kayıtlı tüm seçmenler, b) Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne yazılmaması gerekenlerden yazılmış olduğu anlaşılanlar (Örneğin; askeri öğrenci, ölü, kısıtlı, seçmen yaşına ve ehliyetine sahip olmayan kişilerin yazımı vb.), ile ilgili olarak,

İtirazların karara bağlanması ve Yurt Dışı Seçmen Kütüğünün kesinleştirilmesi