En az 7 yada 10 maddeden oluşması gerektiği söylenen Aşure'yi Aleviler hep 12 madde kullanarak yapmaktadır. Aşure; buğday, arpa, pirinç, fasulye, nohut, pekmez, hurma pekmezi, nar pekmezi, pancar suyu, hurma, kayısı, incir kuru üzüm ve kuş üzümü gibi kuru meyveler, badem ve fıstık, fındık, ceviz, çam fıstığı ve susam gibi kuruyemişler kullanılarak yapılmaktadır. Aşure'ye daha da lezzet katmak için portakal kabuğu, limon ve limon kabuğu, anason, çörek otu tohumu, erik mahlebi, nar taneleri, kakule, tarçın, karanfil, hindistan cevizi, yenibahar, gül suyu kullanılabilir.
Osmanlı sarayında aşure sütlü ve süzme olarak iki çeşit pişirilmiştir.
Süzme Aşure; buğdayın piştikten sonra süzülerek sadece helmesinin kullanıldığı aşureye denir. Osmanlı mutfağında bulunan aşure çeşididir. Sarayın lezzet bakımından en ünlü aşuresi 1870 yılında Sultan Abdülaziz'in annesi Pertevniyal Sultan'ın pişirdiği "süzme saray aşuresi"dir.
Sütlü Aşure; Osmanlı mutfağında bulunan aşure çeşididir. Sütlü aşure bilinen aşure malzemelerine bir miktar sütün ilavesi ile yapılır.
Aşure Malzemeleri - 1
2 su bardağı aşurelik buğday 2 yemek kaşığı pirinç
2 su bardağı haşlanmış nohut
2 su bardağı haşlanmış fasulye
150 gram kuru kayısı
150 gram kuru incir
150 gram kuru üzüm
1 su bardağından biraz az fındık
2 litre su (buğdayları pişirmek için)
4 litre sıcak su (su azaldıkça eklemek için)
1 tatlı kaşığı karanfil
1 çay bardağı su (karanfili kaynatmak için)
1,5 su bardağı sıcak süt
3 su bardağı toz şeker
1 fiske tuz
1 fiske karabiber
Aşure Yapılışı - 1
İlk olarak nohut ve fasulyeyi ayrı ayrı haşlayalım. Buğdayı yıkayıp, tencereye alalım, üzerine kaynar su ekleyip 10 dk kaynatalım. Çıkan sarı suyu süzelim. Aynı işlemi bir kez daha yapalım ve suyunu süzelim. Daha sonra üzerine 2 litre kadar su ekleyip, 50 dk kadar buğdayı kaynatalım. (Dilerseniz akşamdan iki kez kaynatıp, suyunu süzerek daha sonra sıcak suda sabaha kadar bekletebilirsiniz. Akşamdan ıslatırsanız, 15 dk kaynatmak yeterli olacaktır.). Kuru kayısı ve kuru inciri küçük küçük doğrayalım. Ardından doğradığımız bu meyveleri ve kuru üzümü geniş bir kaseye alarak üzerine sıcak su ekleyelim ve bekletelim. Arada gerektikçe sıcak su eklemeyi ihmal etmeyin. Suyu azalan buğdaylarımıza biraz daha sıcak su ekleyelim. Yaklaşık 50 dakika kadar kaynattığımız ve yumuşayan buğdaya yıkanmış pirinç, pişmiş nohut, haşlanmış fasulye, küçük doğranmış kayısı, incir ve kuru üzümünde suyunu süzerek ekleyelim ve 15 dk kadar kaynatalım. Küçük bir cezve içerisine karanfil alalım ve suyu da ekleyerek 10 dakika kadar kaynamaya bırakalım. Bu sırada suyu azalan buğdaylarımızın üzerine tekrar sıcak su ilave edelim. Son olarak süzgeçten geçirdiğimiz karanfil suyu, fındık, sıcak süt, şeker, isteğe bağlı tuz, karabiber ekleyerek karıştıralım ve yaklaşık 15-20 dk daha kaynatalım. Hazırladığımız aşuremizi tek tek cam kaselere bölüştürelim. Biz bu ölçüler ile 15 kase aşure elde ettik. Aşure kaselerde soğumaya yüz tutunca, üzerini fındık, ceviz, fıstık, kuş üzümü, kuru üzüm ve nar taneleri ile süsleyebilirsiniz. Afiyet olsun.
Aşure Malzemeleri - 2
İçi İçin:
250 gram buğday 4,5 litre sıcak su
100 gram pirinç
1 adet portakal kabuğu (küçük küpler halinde doğranmış)
1 adet limon kabuğu (küçük küpler halinde doğranmış)
2 adet orta boy elma (soyulmuş, küp doğranmış)
4 yemek kaşığı kuru üzüm
1 su bardağı kuru fasulye
1 su bardağı nohut
1/2 su bardağı çiğ badem
2 yemek kaşığı kuş üzümü
1 avuç fındık
1 avuç ceviz
10 adet kuru kayısı (doğranmış)
900 gram toz şeker (şekerli sevmeyenler azaltabilir)
10 adet karanfil
1 su bardağı su (bir cezvede karanfil ile kaynatmak için)
Süslemek İçin:
1 adet nar (ayıklanmış) 1/2 su bardağı toz antep fıstığı
1/2 su bardağı file antep fıstığı
5 adet kuru incir (dilimlenmiş)
2 yemek kaşığı tarçın
1 yemek kaşığı susam
1/2 su bardağı çiğ badem
1/2 su bardağı fındık
Aşure Yapılışı - 2
Bol suyla iyice ovalayarak yıkadığınız 250 gram buğdayı derin ve geniş bir tencereye aktarın. Üzerine 1 litre sıcak su ekleyin ve kapağını yarım kapatıp kısık ateşte yarım saat pişmeye bırakın. Suyunu çeken buğdayın üzerine tekrar 1 litre su ekleyin ve 1 saat daha kısık ateşte buğdayı pişirmeye devam edin. 1 saat sonunda 100 gram pirinç, 1'er adet portakal ve limon kabuğu ile birlikte 1,5 litre su daha ekleyin ve ocağın altını kapatıp 3 saat oda sıcaklığında dinlenmeye bırakın. 3 saat oda sıcaklığında dinlenmiş olan karışıma 1 litre sıcak su ilave edin ve hemen ardından 2 adet soyulmuş küp doğranmış elma ve 4 yemek kaşığı kuru üzümü ekleyip güzelce karıştırın. 1 su bardağı haşlanmış nohut ve 1 su bardağı haşlanmış kuru fasulyeyi de karışıma ekleyin ve koyduğunuz malzemelerden sonra ara ara tahta kaşık ile karıştırmaya özen gösterin. Yarım su bardağı çiğ badem, 2 yemek kaşığı kuş üzümü, 1'er avuç fındık ,ceviz ve 10 adet doğranmış kuru kayısıyı tencereye art arda ekleyin ve karıştırın. 900 gram toz şekeri ve bir cezvede 10 adet karanfil ile kaynattığınız 1 su bardağı suyu da tencereye ekledikten sonra kısık ateşte sürekli olarak karıştırarak yarım saat kadar pişirin. Ocağın altını kapatıp, aşureyi yaklaşık 2 saat ılımaya bırakın. Tabii bu iki saat içinde aşurenizi ara ara karıştırmayı ihmal etmeyin. Aşurenin kıvamı başta sulu olacaktır, bu konuda endişelenmeyin, zaman geçtikçe koyulaşacak ve tam kıvamında olacaktır. Aşure ılındıktan sonra servis kaselerine kepçe yardımıyla aktarın. Kaselere bölüştürdüğünüz aşureleri Antep fıstığı, nar, susam, çiğ badem kuru incir gibi dilediğiniz yemiş ve meyvelerle süsleyip, üzerine tarçın serpiştirebilirsiniz. Afiyet olsun!