Dilimizin Zenginlikleri Projesi Uygulama Kılavuzu ve Eylem Planları (Ekim 2024)

Sunuş kısmında; ''Bir dildeki sözlerin bütünü; söz hazinesi, söz dağarcığı, sözcük hazinesi, kelime hazinesi, kelime kadrosu, vokabüler” olarak tanımlanan söz varlığı, bireyler arası iletişim için çok önemlidir. Söz varlığı, aynı zamanda bireyin öğrenme yaşantısı boyunca depoladığı birikimi ifade etmektedir. Söz varlığının önemi sadece bununla sınırlı kalmayıp bireyin anlama ve anlatma becerisini de etkilemektedir.

Sözcük ile kavram arasında yakın bir ilişki mevcuttur. Sözcük söylendiğinde onu karşılayan kavram akla gelir. Bunun gerçekleşebilmesi için de bireyin o sözcüğün anlamına hâkim olması ve sözcükle ilgili kavramı gözünün önüne getirebilmesi, zihninde canlandırabilmesi gerekir.

Sözcük ve kavram zenginliği aynı zamanda düşünce zenginliğine işaret eder. İnsanın sözcük ve kavram yönünden zengin bir birikime sahip olması, düşüncede de zengin olmasını sağlar. Öğrencilerimiz için söz varlığını en verimli şekilde artırmayı ve kullanmayı sağlayacak ortam ise okullardır.

Dilimizin Zenginlikleri Projesi; okullarda yapılacak söz varlığını zenginleştirme çalışmaları ile öğrencilerin dilimizin zenginliklerini tanımasını, kültür taşıyıcısı olan sözcüklerimizle buluşmasını, buna bağlı olarak da dili iyi kullanmasını ve düşünce dünyasını geliştirmesini amaçlamaktadır.

Bu sayede öğrencilerimiz dilimizin seçkin ve özgün eserlerini tanıyacak, eserlerimizde geçen sözcüklerin derinliklerini (çeşitli anlamlarını) öğrenecek; milletimizin kültürünü, birikimini, düşünce dünyasını ve hayat tarzını söz varlığımızın içinde yeniden keşfedecektir.'' ifadeleri yer almaktadır.

AMAÇ

Bu kılavuzun amacı; Ortaöğretim Genel Müdürlüğü koordinesinde Din Öğretimi, Temel Eğitim, Özel Eğitim ve Rehberlik, Özel Öğretim, Hayat Boyu Öğrenme, Meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüklerinin katkısıyla yürütülecek olan “Dilimizin Zenginlikleri Projesi” ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.

KAPSAM

Bu kılavuz; Ortaöğretim Genel Müdürlüğü koordinesinde Din Öğretimi, Temel Eğitim, Özel Eğitim ve Rehberlik, Özel Öğretim, Hayat Boyu Öğrenme, Meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüklerinin katkısıyla yürütülecek olan “Dilimizin Zenginlikleri Projesi” ile ilgili usul ve esasları kapsar.

DAYANAK

T.C. Anayasası, 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 301 inci maddesi, Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği, Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği, Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği, Millî Eğitim Bakanlığı Sosyal Etkinlik İzinleri Yönergesi, Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar, 19.08.2010 tarih ve 53578 sayılı 2010/49 No’lu Ders Dışı Eğitim Çalışmaları Genelgesi, Millî Eğitim Bakanlığı 2024 - 2028 Stratejik Planı, 12. Kalkınma Planı, Avrupa Birliği’ne Katılım İçin Ulusal Eylem Planı, Tütün Kontrolü Strateji Belgesi ve Eylem Planı, 20. Millî Eğitim Şûrası, Ulusal Genç İstihdam Stratejisi ve Eylem Planı, Kamu Diplomasisi İzleme Strateji Belgesi ve Eylem Planı

TANIMLAR

Okul: Dilimizin Zenginlikleri Projesi’nin uygulanacağı, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî/özel okul/kurumlardan her birini,

Merkez Yürütme Kurulu: Dilimizin Zenginlikleri Projesi’nin planlamasını, yürütmesini, izleme ve değerlendirmesini yapmak üzere Ortaöğretim Genel Müdürlüğü bünyesinde oluşturulan kurulu,

İl Yürütme Komisyonu: Dilimizin Zenginlikleri Projesi’nin il genelinde planlamasını, yürütmesini, izleme ve değerlendirmesini yapmak üzere il millî eğitim müdürlüğü bünyesinde oluşturulan komisyonu,

İlçe Yürütme Komisyonu: Dilimizin Zenginlikleri Projesi’nin ilçe genelinde planlamasını, yürütmesini, izleme ve değerlendirmesini yapmak üzere ilçe millî eğitim müdürlüğü bünyesinde oluşturulan komisyonu,

Okul Yürütme Komisyonu: Dilimizin Zenginlikleri Projesi’nin okul genelinde planlamasını, yürütmesini ve yıl sonu raporunun hazırlanmasını sağlamak üzere okul bünyesinde oluşturulan komisyonu,

Koordinatör: Dilimizin Zenginlikleri Projesi kapsamında il/ilçe/okullarda yapılan çalışmaların planlı bir biçimde yürütülmesini sağlamak amacıyla il/ilçe/okullarda görevlendirilen ve il/ilçe/okul yürütme komisyonuna başkanlık eden kişiyi,

e-Okul Sosyal Etkinlik Modülü: Dilimizin Zenginlikleri Projesi kapsamında gerçekleştirilen etkinliklerin, toplum hizmeti çalışmalarının ve bunlara katılan öğrencilerle ilgili verilerin işlendiği e-Okul sistemi içinde yer alan modülü,

İş Birliği: Dilimizin Zenginlikleri Projesi faaliyetlerini yürütmek üzere yerel ya da ulusal düzeyde kamu kurum/kuruluşları ve/veya STK’larla yapılabilecek ortak çalışmaları ifade eder.

HEDEF KİTLE

Bakanlığımıza bağlı resmî/özel okul/kurumlarda öğrenim gören tüm okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lise öğrencileri projenin hedef kitlesini oluşturmaktadır.

GENEL ESASLAR

a) Bakanlık duyurusunun ardından il millî eğitim müdürlükleri tarafından projenin tanıtımı yapılır, il/ilçe ve okul yürütme komisyonlarının kurulması sağlanır ve il/ilçe ve okul koordinatörü belirlenir.

b) Okulların genel ağ (internet) sayfalarına Dilimizin Zenginlikleri Projesi ile ilgili yeni bir menü eklenir. Eylem planları ve Dilimizin Zenginlikleri Projesi kapsamında gerçekleştirilen etkinlikler, okul genel ağ (internet) sayfası başta olmak üzere okulun tüm paydaşlarının erişebileceği çeşitli mecralarda sürekli paylaşılır.

c) Dilimizin Zenginlikleri Projesi kapsamında faaliyet düzenlemek üzere okullar arası ve/veya çeşitli yerel kurum/kuruluşlarla iş birlikleri yapılabilir.

d) Düzenlenmesi planlanan her faaliyet öncesinde faaliyete katılımı beklenen hedef kitleye yönelik etkili bir tanıtım yapılır, sonrasında ise faaliyete ilişkin görsel ve videolar okul genel ağ (internet) sayfası ile okula ait diğer mecralarda paylaşılarak proje görünürlüğünün artması sağlanır.

e) Dilimizin Zenginlikleri Projesi kapsamında gerçekleştirilen ve öğrencilerin bu çerçevede katıldığı faaliyetler, ilgili birimlerce e-Okul Yönetim Bilgi Sistemi Sosyal Etkinlik Modülü Uygulama Kılavuzu’nda belirtilen esaslara uygun olarak e-Okul Sosyal Etkinlik Modülü’ne işlenir.

KURUL/KOMİSYONLARIN OLUŞUMU VE GÖREVLERİ

a) Merkez Yürütme Kurulunun Oluşumu ve Görevleri

Merkez Yürütme Kurulu

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü bünyesinde, ilgili birimlerden personellerin katılımıyla oluşturulur.

Projenin planlamasını, yürütmesini, izleme ve değerlendirmesini yapar.

Dilimizin Zenginlikleri Projesi kapsamında yapılan faaliyetleri gözlemlemek üzere okul genel ağ (internet) sayfalarını takip eder ve saha ziyaretleri gerçekleştirilebilir.

b) İl Yürütme Komisyonunun Oluşumu ve Görevleri

İl Yürütme Komisyonu

İl millî eğitim müdürünün uygun gördüğü il müdür yardımcısı/şube müdürü başkanlığında proje kapsamındaki her okul türünden birer okul müdürü ile birer okul öncesi, sınıf, Türkçe, Türk dili ve edebiyatı, felsefe, tarih, görsel sanatlar ve bilişim öğretmeninin katılımıyla oluşturulur.

Projenin sağlıklı yürüyebilmesi için her ay bir ilçeyi ziyaret eder, iyi örnekleri il millî eğitim müdürlüğünün genel ağ (internet) sayfasında ve sosyal medya hesaplarında paylaşır.

İl genelinde düzenlenecek yarışmaların şartnamelerini hazırlar ve yarışmaların, duyuru, değerlendirme, ödüllendirme süreçlerini yürütür.

İlde düzenlenecek yıl sonu etkinliğinde sergilenecek materyallerin toplanacağı tarihleri belirler ve ilçe yürütme komisyonuna bildirir, bu materyalleri toplar, tasnif eder ve sergilenmeye hazır hale getirir.

Dilimizin Zenginlikleri yıl sonu şölenini planlar, koordine eder ve düzenler.

Yıl sonu raporunu hazırlar ve merkez yürütme kuruluna gönderir.

c) İlçe Yürütme Komisyonunun Oluşumu ve Görevleri

İlçe Yürütme Komisyonu

İlçe millî eğitim müdürünün uygun gördüğü şube müdürü başkanlığında proje kapsamındaki her okul türünden birer okul müdürü ile birer okul öncesi, sınıf, Türkçe, Türk dili ve edebiyatı, felsefe, tarih, görsel sanatlar ve bilişim öğretmeninin katılımıyla oluşturulur.

Projenin ilçe düzeyinde takibini, yürütülmesini sağlar.

Eylem planlarının okullarda uygulanma oranını takip eder.

İl millî eğitim müdürlüklerince proje kapsamında duyurusu yapılan il geneli yarışmaların duyurusunu yapar ve katılımı teşvik eder.

İlde düzenlenecek yıl sonu etkinliğinde sergilenebilecek, iyi örnek teşkil edecek materyalleri toplar, tasnif eder ve il yürütme komisyonunun belirlediği tarihlerde teslimini sağlar.

Yıl sonu raporunu hazırlar ve il yürütme komisyonuna gönderir.

d) Okul Yürütme Komisyonunun Oluşumu ve Görevleri

Okul Yürütme Komisyonu;

Okul müdürünün uygun gördüğü müdür yardımcısı başkanlığında, en az iki öğretmen ve her sınıf düzeyinden birer öğrencinin katılımıyla oluşturulur.

Okul yürütme komisyonu; okul öncesi ve ilkokullarda sınıf zümre başkanları, ortaokullarda Türkçe zümresi, liselerde ise Türk Dili ve Edebiyatı zümresi ile koordineli çalışır. Gerekli durumlarda ortaokul ve liselerde okul müdürlüğünce Türkçe ve Türk Dili ve Edebiyatı zümresi içerisinden okul yürütme komisyonunda görev yapmak üzere daimi üye seçilebilir.

Öğrencilerin ilgi, istek, yetenek ve ihtiyaçları ile pedagojik esaslara dikkat ederek faaliyetlerde yararlanılacak eserleri belirler.

Projenin okulda görünür olmasını ve tüm sınıflarda uygulanmasını sağlar.

İl millî eğitim müdürlüklerince proje kapsamında duyurusu yapılan il geneli yarışmaların duyurusunu yapar ve katılımı teşvik eder.

Yıl sonu raporunu hazırlar ve ilçe yürütme komisyonuna gönderir.

İLETİŞİM

Okul öncesi, ilkokul ve ortaokul eylem planları için; 0 (312) 413 15 99

Lise eylem planları için; 0 (312) 413 57 01 

Kılavuza https://tegm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2024_10/02162321_1.dilimizin_zenginlikleri_uygulama_kilavuzu_ekim2024.pdf linkinden ulaşabilirsiniz

EK-1 Okul Öncesi Eğitim Kademesi Eylem Planı : https://tegm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2024_10/02162302_2.okul_oncesi_eylem_plani1.xlsx

EK-2 İlkokul Kademesi Eylem Planı : https://tegm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2024_10/02173126_3.ilkokul_eylem_plani21.xlsx

EK-3 Ortaokul Kademesi Eylem Planı : https://tegm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2024_10/02173138_4.ortaokul_eylem_plani11.xlsx

EK-4 Ortaöğretim Kademesi Eylem Planı : https://tegm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2024_10/03111351_5.lise_eylem_plani1.xlsx