İşletmelerde Mesleki Eğitim Görüş Talebi (23 Mart 2023)

Meslekî ve Teknik Eğitim Genel Müdürü Bakan a. Nazan ŞENER imzalı resmi yazıda "06 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli meydana gelen ve bölgedeki pek çok ili etkileyen depremler sonrası İlinizde eğitim ve öğretim faaliyetlerine ara verilmesi nedeniyle işletmelerde mesleki eğitim yapan öğrencilere bu tarihler arasında ücret ödenip ödenmeyeceği ve öğrencilerin işletmelerde mesleki eğitimlerine devam zorunluluğu hususunda görüş talebinde bulunulan 10.03.2023 tarihli ve E-48916091-299-72019000 sayılı yazınız ve ekleri incelenmiştir.

Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında Anadolu Meslek Programı 12'nci sınıf öğrencilerinin İşletmelerde Beceri Eğitimi/Mesleki Eğitim dersini öncelikle işletmelerde almaları esastır. Anadolu Teknik Programı öğrencileri ile yeterli sayıda uygun işletme bulunamaması nedeniyle işletmeye gönderilemeyip okul/kurumda eğitim öğretimini sürdüren Anadolu Meslek Programı öğrencileri ise okuldan mezun olabilmek için ayrıca 40 iş günü staj çalışması yapmakla yükümlüdür.

İlgili mevzuat hükümleri gereği işletmelerde mesleki eğitim gören veya staj çalışması yapan öğrenciler, yaşına uygun asgari ücretin 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'nda belirlenen tutarı kadar ödenecek ücret, ücret artışı ve diğer imkânlar konusunda öğrenci reşitse kendisi; değilse yasal temsilcisiyle birlikte 18.08.2017 tarihli ve 19863661-100-E.12464818 sayılı yazımız ve ekinde yer alan ve e-Okul Yönetim Sisteminde de yayımlanan "Millî Eğitim Bakanlığı İşletmelerde Mesleki Eğitim/Staj Sözleşmesi" imzalamaktadır.

Söz konusu sözleşmenin İzin başlıklı 7'nci maddesinin birinci fıkrasında "İşletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciye yarıyıl ve yaz tatili süresince toplam bir ay ücretli izin verilir. Ayrıca mazeretleri kabul edilenlere okul/kurum müdürlüğünün görüşü alınarak bir aya kadar ücretsiz mazeret izni de verilebilir." hükmü, Sözleşmenin feshi başlıklı 24'üncü maddesinde "(1) Sözleşme; ... ğ) Deprem, yangın ve sel gibi afetler, ... hallerinde tek taraflı olarak feshedilir. Fesih durumu, sözleşmenin feshi tarihinden itibaren 3 iş günü içinde ilgili okul/kurum müdürlüğüne yazılı olarak bildirilir." hükmü yer almaktadır.

Ayrıca; 

a) 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'nun 127'nci maddesinin ikinci fıkrasında "Bu Yönetmelik kapsamında; işletmelerde en az bir dönem meslekî eğitim gören öğrenciler, eğitim ve öğretim etkinlikleri dışında okullardaki döner sermaye kapsamında mal ve hizmet üretiminde en az staj süresi kadar fiilen çalışanlarla Meslekî Açık Öğretim Lisesine kayıtlı olup yüz yüze eğitime devam eden öğrencilerden kayıtlı oldukları alan/dalda kalfalık belgesine sahip olanlar staj süresini tamamlamış sayılır ve doğrudan staj bitirme sınavına girmeye hak kazanırlar. Aynı alanda olmak kaydıyla ustalık belgesi sahipleri ise stajdan muaf tutulur." hükmü yer almaktadır.

Buna göre, yukarıda açıklanan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde;

1-İşletmelerde mesleki eğitim yapan öğrencilerin eğitim öğretim sürecinde; ara tatil, yarıyıl/yaz tatili, özürlü devamsızlık hakları, Valiliklerce belirlenen kar tatilleri ile olağanüstü gelişmelerin yaşandığı salgın hastalık, yangın, deprem gibi doğal afetler vb. durumlarda işletmeye gidemeyecekleri göz önünde bulundurularak, işletmelerin yaşanan deprem sonrasında faaliyetlerine devam etmesi halinde, öğrencilerin eğitim ve öğretim faaliyetlerine ara verilen tarihler arasında ücretli izinli sayılmalarına ilişkin değerlendirmenin yapılması ve ilgili taraflarla kayıt altına alınan sözleşmede belirtilmesi kaydıyla bu süredeki ücretlerinin işletmeler tarafından karşılanması,

2-Yaşanan deprem nedeniyle 2022-2023 eğitim ve öğretim yılının ikinci döneminde işletmelere mesleki eğitim için gidemeyecek olan öğrencilerin, sözleşmelerinin ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yeniden değerlendirilerek, sözleşmenin feshedilmesi halinde öğrencilerden işletmelerde en az bir dönem meslekî eğitim görenlerin veya eğitim ve öğretim etkinlikleri dışında okullardaki döner sermaye kapsamında mal ve hizmet üretiminde en az staj süresi kadar fiilen çalışanların staj süresini tamamlanmış sayılarak ilgili mevzuat hükümlerine göre değerlendirilmesi, söz konusu dersin eğitiminin ise derslik, atölye, laboratuvar veya işletmelerin eğitim birimi gibi eğitim ortamlarında öğretmen gözetiminde yüz yüze eğitim kapsamında yapılması,

3-2022-2023 eğitim ve öğretim yılının ikinci döneminde mesleki eğitim için işletmelere gitmesi uygun görülen öğrencilerin ise söz konusu eğitimde iş dosyası tutması ve beceri sınavında da iş dosyasına takdir edilen puan dikkate alındığından işletmelerde mesleki eğitime devam edilmesi gerektiğine ilişkin ilgililere gerekli rehberlik ve yönlendirmenin yapılması hususunda;

Bilgilerini ve gereğini rica ederim." denilmiştir.