Mazerete Bağlı Öğretmen Yer Değişikliklerinde İl-İlçe Emri (22 Ağustos 2022)

Genel Başkan Oğuz Özat imzalı resmi yazıda ''Milli Eğitim Bakanlığı, 2022 Yaz Tatili Öğretmenlerin Aile Birliği, Sağlık, Can Güvenliği Mazeretleri ve Engellilik Durumu ile Diğer Nedenlere Bağlı Yer Değiştirme Duyurusu'na çıkmış ve 23 Ağustos 2022 tarihinde mazerete bağlı öğretmen atamalarını gerçekleştireceğini ilan etmiştir. Geçmiş dönemlerde Bakanlık, mazerete bağlı yer değişikliklerinde il/ilçe emrine de öğretmen atamaları gerçekleştirmiştir.

Anayasa'nın 41. maddesinde ailenin toplumun temeli olduğu, her çocuğun korunma ve bakımdan yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça, ana ve babasıyla kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahip olduğu hükmüne yer verilmiştir. Anılan Anayasa hükmünde devletin ailenin ve çocuğun korunması yükümlülüğüne bir istisna getirilmiş, bu madde çocuğun ana ve babasıyla kişisel ve doğrudan ilişki kurma ve sürdürme hakkını güvence altına almıştır.

Ailenin korunması yalnız iç hukukumuzla değil, uluslararası sözleşmelerle de güvence altına alınmıştır. Bunlardan biri de İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'dir. Beyannamenin 16/3. maddesinde; ''aile; toplumun, doğa ve temel unsurudur, toplum ve devlet tarafından korunur.'' hükmüne yer verilmiştir. BM Çocuk Hakları Sözleşmesinin 3. maddesinde çocukları ilgilendiren bütün faaliyetlerde çocuğun yararının temel ilke olarak kabil edileceği, 18. maddesinde taraf devletlerin çocuğun yetiştirilmesinde ve gelişmesinin sağlanmasında anne-babanın birlikte sorumluluk taşıdıkları ilkesinin tanınması için her türlü çabayı gösterecekleri, çocuğun yetiştirilmesi konusundaki sorumluluklarının kullanmada ana-babaya durumlarına uygun yardım yapacaklarını belirtmiştir Anayasa'nın 41. maddesinden ve iç hukuk hükmündeki uluslararası sözleşmelerden aile birliğinin korunmasının benimsendiği, yapılan düzenlemelerle eşlerin bir arada bulunması ve çocuklarını birlikte yetiştirmeleri için devlete sorumluluk verildiği anlaşılmaktadır.

Aynı şekilde Anayasa'nın 12. maddesinde herkesin kişiliğine bağlı, dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez temel hak ve hürriyetlere sahip olduğu; 17. maddesinde herkesin yaşama, maddi ve manevi varlığına koruma hakkına; 49. maddesinde devletin çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları koruma görevi olduğu; 56. maddesinde devletin herkesin hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamak görevinin bulunduğu öngörülmüştür. Anılan Anayasa ve yasa hükümleri yönetime çalışanlarının görevini yerine getirebileceği çalışma ortamı ve koşulları sağlama yükümlülüğü vermektedir. Bu yükümlüğünüzü yerine getirmek için aile birliği mazeretiyle yer değiştirme başvurusu yapan öğretmenlerden başvurusu reddedilen öğretmenlere norm fazlası olarak il/ilçe emrine atanma hakkı tanınması gerekmektedir.

Öğretmenler iller arasında veya il içinde durumlarına uygun norm açığı bulunan kuruma atansalar dahi, aile olarak birbirinden uzak kalan eşler ile sağlık özrüne uygun hastaneye olan uzaklık veya eşinin bulunduğu yerleşim yeri gözetilmeden atamasının yapılması sorunu çözmeyecektir. Bu durumda arasında yüzlerce kilometre mesafeler bulunan iller ve ilçeler olduğu düşünülürse, mazerete bağlı yer değişikliği amacına ulaşmamış olacaktır.

İl içinde aile birliği mazeretine bağlı yer değişikliği yapmak isteyen öğretmenlerimizden bir kısmı kontenjan ya da puan yetersizliği nedeniyle atanamadığı için il içinde ilçe emri verilmemesi nedeniyle çok sayıda öğretmenimizin mağduriyeti giderilemeyecektir. Aynı ilin iki farklı ilçesinde görev yapmakta olan eşlerden bazılarının arasında iki ilden daha fazla mesafe bulunmakta olup, il içinde yer değişikliği yapamayan öğretmenlerimizin aile birliği mazeretlerinin karşılanması suretiyle mağduriyetlerin giderilmesi gerekmektedir.

Mazerete bağlı yer değişikliği işlemlerinin amacına ulaşması ve önceki öğretmen atamalarıyla uyumluluk sağlaması için il-ilçe emri hakkı tanınması büyük bir gerekliliktir. Bu atama döneminde de il/ilçe emrinin uygulanması hususunu ve 4982 Sayılı Bilgi Edinme Kanunu'na dayalı olarak tarafımıza bilgi verilmesi hususunda gereğini bilgilerinize arz ederim.'' denilmiştir.