Milli Eğitim Bakanlığı Okul Aile Birliği Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (2024/35)

Bakan Yardımcısı Bakan a. Kemal Şamlıoğlu imzalı Genelge'de ''14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun 16 ncı maddesi gereğince Bakanlığımıza bağlı okul ve kurumlarda okul ile aile arasında iş birliği sağlamak ve eğitim kurumlarının amaçlarının gerçekleştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla okul aile birlikleri kurulmaktadır.

Birlikler tarafından okulların eğitim öğretim hizmetlerine etkinlik ve verimlilik kazandırmak, okulların ve maddi imkanlardan yoksun öğrencilerin zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak üzere gerçekleştirilen iş ve işlemler, 9/2/2012 tarihli ve 28199 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Okul Aile Birliği Yönetmeliği kapsamında yürütülmektedir.

Mezkür Yönetmeliğin uygulanması sürecinde karşılaşılan sorunların çözümüne yönelik yapılan çalışmalar sonucunda hazırlanan Milli Eğitim Bakanlığı Okul Aile Birliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 1/12/2023 tarihli ve 32386 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Yönetmelikte yapılan değişiklikler kapsamında;

- Okul kantin kiralamalarında sözleşme süresinin 5 yılı, toplam sözleşme süresinin ise 20 yılı aşamayacağına ilişkin düzenleme yapılmış,

- Okul aile birliklerinin yönetim kurulu başkanı ve üyelerinin en fazla 4 kez seçilebileceği hususunda düzenleme yapılarak bu süre, eğitim öğretim sistemindeki kademeler ile uyumlu hale getirilmiş,

- Yaygın eğitim kurumlarında kurulan okul aile birliklerinin iş ve işlemlerinin sağlıklı bir biçimde yürütülebilmesi için genel kurul ile yönetim ve denetleme kurulunda on sekiz yaşını dolduran kursiyerlerin yer alması sağlanmış,

- İşyeri açma belgesine sahip olanların da okul kantin kiralama ihalelerinde kantincilik alanında alınmış ustalık belgesine sahip olan katılımcılarla aynı önceliğe sahip olmaları sağlanarak Yönetmelik, 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu ile uyumlu hale getirilmiş,

- Okulun ihtiyaçlarını karşılamak için okul aile birliklerinin gerçekleştirmiş olduğu mal ve hizmet alımlarının birliğin bütçe disiplini çerçevesinde sağlıklı bir biçimde gerçekleştirilmesi ve olağanüstü hallerde desteğe ihtiyaç duyan okulların gereksinimlerine katkıda bulunulması hususunda düzenleme yapılmış,

- Okul aile birliklerinin, Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket ettiğinin müfettiş raporuyla tespit edilmesi halinde il milli eğitim müdürlüğüne okul aile birliğini feshetme yetkisi verilmiş,

- Öğrencilerin gelişimi ve eğitim öğretim faaliyetlerinin etkin bir şekilde devam ettirilebilmesi amacıyla kantinlerde görsel ve işitsel kitle iletişim araçlarının kullanımının önüne geçilmiş,

- Yönetmelik eki Ek-2'de yer alan "Okullarda Bulunan Kantin Ve Benzeri Yerleri Kiralama Sözleşmesi"nin özel şartlar kısmında düzenleme yapılarak sabit tesis masrafı yaptıktan sonra kantin işletmecisinin sözleşmeyi tek taraflı feshetmesi veya sözleşmenin haklı nedenlerle okul aile birliğince feshedilmesi halinde, kiracının kantine yaptığı tüm tesis masrafları için iade veya herhangi bir hak talebinde bulunamayacağı hükme bağlanmıştır.

Bunlara ilaveten Yönetmelik hükümlerinde yapılan değişiklikler sonucunda kiralama işlemlerinin yapılmasında ve 20 yıllık sürenin hesaplanmasında dikkat edilmesi gereken hususlara ilişkin açıklamalara aşağıda yer verilmiştir:

I) Kantin işletmecisi bulunan okul/kurumlarda kantinlerin kiralanması;

1- Yönetmeliğin 21 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca sözleşme süresi biten ve sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getiren mevcut kantin işletmecilerinin talep etmesi ve bu talebin okul aile birlikleri tarafından uygun görülmesi halinde bu kantinler, muhammen bedel tespit komisyonu tarafından muhammen bedel tespit edilerek aynı işletmeciye yeniden kiralanabileceğinden, il/ilçe milli eğitim müdürlüğü tarafından mevcut kantin işletmecilerinin yeniden kiralama talep etme hakkının olup olmadığı hususunun belirlenebilmesi için il/ilçe milli eğitim müdürlükleri tarafından bütün kantin işletmecilerinin ilk sözleşme başlangıç tarihinin tespit edilerek 16/02/2024 tarihine kadar okullara bildirilmesi gerekmektedir.

2- Yeniden kiralama talep etme hakkı bulunan kantin işletmecilerinin, mevcut sözleşmelerinin bitiş tarihinden en az iki ay önce bu haktan yararlanıp yararlanmayacakları hususunu okul aile birliğine yazılı olarak bildirmeleri gerekmektedir.

3- Okul aile birlikleri, mevcut kantin işletmecileri tarafından kendilerine yazılı olarak yapılan yeniden kiralama talebini on beş gün içerisinde Yönetmelik hükümlerine göre değerlendirerek yazılı olarak cevaplandıracaktır.

4- Kantin işletmecilerinin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirip getirmediklerinin tespitinin değerlendirilmesinde; ileride ortaya çıkabilecek hukuki ihtilafların çözümlenmesinde delil olması amacıyla somut bilgi ve belgelere dayanılması gerekmektedir. Somut bilgi ve belgelerin mevcut olmadığı durumlarda işletmeci talebinin kabulü esas alınacaktır.

5- Kiralama sözleşmesinin sonunda sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getiren mevcut kantin işletmecilerinin talep etmesi ve bu talebin okul aile birlikleri tarafından uygun görülmesi durumunda mevcut sözleşmenin bitiş tarihinden en az bir ay önce il/ilçe milli eğitim müdürlüğü tarafından Yönetmeliğin 19 uncu maddesine göre oluşturulan muhammen bedel tespit komisyonunca muhammen bedel tespiti yapılarak tespit edilen kira bedeli mevcut işletmeciye teklif edilecektir.

6- Kiracının kendisine teklif edilen kira bedelini kabul etmesi durumunda kantin işletmecisi ile okul aile birliği arasında muhammen bedel tespit komisyonu tarafından tespit edilen muhammen bedel üzerinden yeniden kiralama sözleşmesi imzalanır. Yapılacak kiralama sözleşmesinin süresi 5 yılı, toplam sözleşme süresi de 20 yılı aşamaz.

7- Kiracının kendisine teklif edilen kira bedelini kabul etmemesi durumunda ise belirlenen bu muhammen bedel üzerinden Yönetmeliğin 20 nci maddesi uyarınca oluşturulan ihale komisyonunca, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 51 inci maddesinin (g) bendine göre pazarlık usulü ile ihale yapılacaktır. 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 51 inci maddesinin (g) bendine göre yapılacak ihale, il/ilçe milli eğitim müdürlüğü tarafından isteklilere ilan yoluyla duyurulacaktır.

8- Komisyon tarafından ihale süreci tamamlanıp işletmeci tespit edildikten sonra işletmeci ile okul aile birliği arasında kiralama sözleşmesi imzalanır.

9- Bir yıldan uzun süreli kiralama sözleşmelerinde ikinci ve izleyen yıllarda kira bedellerinin Türkiye İstatistik Kurumunca (TÜİK) yayımlanan tüketici fiyat endeksi (TÜFE-on iki aylık ortalamalara göre yüzde değişim) oranında artırılması sonucu yenilenen kira bedelleri, ilgili okul aile birliği tarafından bağlı bulunulan il/ilçe milli eğitim müdürlüğüne bildirilecektir.

II) Kantin işletmecisi bulunmayan okul/kurumlarda kantinlerin kiralanması;

1- Okul/kurumlarda bulunan kantin ve benzeri yerlerin okul aile birlikleri tarafından kiralanacağı okul müdürlükleri vasıtasıyla il/ilçe milli eğitim müdürlüğüne bildirilecektir.

2- İl/ilçe milli eğitim müdürlüğü tarafından Yönetmeliğin 19 uncu maddesine göre oluşturulan muhammen bedel tespit komisyonunca muhammen bedel tespiti yapılacaktır.

3- 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 51 inci maddesinin (g) bendine göre yapılacak ihale il/ilçe milli eğitim müdürlüğü tarafından isteklilere ilan yoluyla duyurulacaktır.

4- Yönetmeliğin 20 nci maddesi uyarınca oluşturulan ihale komisyonu tarafından, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 51 inci maddesinin (g) bendine göre pazarlık usulü ile en fazla 5 yıllığına ihale yapılabilecektir.

5- Komisyon tarafından ihale süreci tamamlanıp işletmeci tespit edildikten sonra işletmeci ile okul aile birliği arasında kiralama sözleşmesi imzalanacaktır. Okul aile birlikleri tarafından işletmecilerle imzalanacak kiralama sözleşmelerinin süresi en fazla 5 yıl olacaktır.

III) Toplam kiralama sözleşmesinde 20 yıllık sürenin hesaplanması;

1- 20 yıllık sürenin başlangıç tarihi, okul aile birliğinin kantin işletmecisi ile imzaladığı ilk sözleşme tarihidir. Ancak 31/05/2005 tarihinden önce yapılan sözleşmeler için 20 yıllık sürenin başlangıç tarihi 31/05/2005 tarihi olarak dikkate alınacaktır.

2- İlk sözleşme tarihinden sonra muhammen bedel tespit komisyonu tarafından belirlenen muhammen bedelin mevcut kiracıya teklif edilerek kiralama sözleşmesinin yenilendiği durumlar 20 yıllık sürenin başlangıç tarihi olarak dikkate alınmayacaktır.

3- İlk sözleşme tarihinden sonra 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 51 inci maddesinin (g) bendine göre pazarlık usulü ile ihale yapılmış ve bu ihale isteklilere ilan yoluyla duyurulmuş ya da mevcut kiracının yanında başka bir isteklinin de katıldığı bir pazarlık ihalesi gerçekleştirilmiş ise bu ihale sonucunda imzalanan sözleşme, 20 yıllık sürenin başlangıç tarihi olarak dikkate alınacaktır.

4- Yönetmelik eki Ek-2'de yer alan "Okullarda Bulunan Kantin Ve Benzeri Yerleri Kiralama Sözleşmesi"nin 21 inci maddesinde yer verilen hususlar uyarınca kira sözleşmesinin dondurulması halinde dondurulan süre, 20 yıllık süreye ilave edilecektir. Covid-19 salgını sürecinde okulların kapalı olduğu, yüz yüze eğitime devam eden öğrenci ve gün sayısında değişiklik yapılan idari kararların uygulandığı 16/03/2020 tarihi ile 06/09/2021 tarihi arasındaki süre (540 gün) 20 yıllık süreye ilave edilecektir.