''Oku-Yorum, Yazı-Yorum'' Projesi (27 Ekim 2023)

Ortaöğretim Genel Müdürü Bakan a. Halil İbrahim TOPÇU imzalı resmi yazıda ‘’Öğrencilere akademik başarılarının yanında eleştirel okuma becerisi kazandırmak, zihinsel tasarım gerektiren yaratıcı yazarlığı öğrencilerde bir iç disiplin haline getirmek, öğrencilerin dil becerilerinin geliştirilmesi yanında yazarlığı kişisel gelişimlerine katkı sunacak tematik bir sanat olarak algılamalarına yardımcı olmak, sonuç odaklı olmaktan ziyade süreç odaklı buluşsal farkındalıklarını yüksek tutmak hedefi doğrultusunda öğrencilere nesnel ve öznel eleştiri yapabilme, eski ve yeni bilgiyi sentezleyebilme, bireysel özgün bakış açısı geliştirebilme ve okumada anahtar kavramların sezilerek kullanılması becerilerini kazandırmak eğitim öğretim sürecinin hedeflerindendir.

Bu amaçla Genel Müdürlüğümüze bağlı fen ve sosyal bilimler liselerinin hazırlık sınıfı ile 9, 10, 11 ve 12. sınıflarında öğrenim görmekte olan öğrencilere yönelik; “Oku-Yorum, Yazı-Yorum” projesi kapsamında “Oku-Yorum, Yazı-Yorum” Projesi Uygulama Kılavuzu hazırlanmıştır.

Oku-Yorum, Yazı-Yorum proje faaliyetlerinin Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve Millî Eğitim Temel Kanunu'na uygun olarak Ek-1'de gönderilen uygulama kılavuzu doğrultusunda yürütülmesi, adı geçen kılavuzun iliniz bünyesinde bulunan fen ve sosyal bilimler liselerine ivedilikle duyurulması hususunda bilgilerini ve gereğini rica ederim.’’ denilmiştir.

T.C.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
ORTAÖĞRETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ORTAÖĞRETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ “OKU-YORUM, YAZI-YORUM” PROJESİ UYGULAMA KILAVUZU 

Ortaöğretim Genel Müdürü Halil İbrahim TOPÇU’nun sunusunda; Bilime odaklı, kültürel değerlere duyarlı, nitelikli bireyler yetiştirmek hedefiyle çalışmalarımızı titizlikle yürütüyoruz. Bu hedef doğrultusunda öğrencilerimizin bütüncül gelişimini sağlamak amacıyla bilişsel becerilerin yanı sıra sosyal ve duygusal becerilerinin de desteklenmesi gerekliliği bilinciyle Genel Müdürlüğümüzce fen ve sosyal bilimler liselerimize yönelik olarak “Oku-yorum, Yazı- Yorum” projesini gerçekleştireceğiz.

Fen ve sosyal bilimler liselerinde öğrenim gören öğrencilerimize yönelik olarak planlanan “Oku-Yorum, Yazı-Yorum” projesi çalışmaları ile öğrencilerimizin akademik başarıları yanında sosyal, duygusal-duyuşsal becerilerinin geliştirilmesini ve eleştirel okuma becerisine sahip genç yazarların yetiştirilmesine katkı sunmayı hedefliyoruz.

Sosyal ve duygusal-duyuşsal beceriler, öğrencilerin hızla değişen koşullarla baş etmelerine, çevrelerine uyum sağlamalarına, mesleki ve akademik başarılarına katkı sunmakta ayrıca görev performansı, duygu düzenleme, iş birliği, açık fikirlilik ve başkalarıyla etkileşimde olma becerilerinin gelişimine destek sağlamaktadır.

2023-2024 eğitim ve öğretim yılında iki aşamada gerçekleşecek olan “Oku-Yorum, YazıYorum” projesinin ilk aşamasında Kutadgu Bilig Oku-Yorum çalışmaları ile Kutadgu Bilig eseri üzerinden eleştirel okuma becerisinin kazandırılması hedefi doğrultusunda öğrencilere nesnel ve öznel eleştiri yapabilme, eski ve yeni bilgiyi sentezleyebilme, özgün bakış açısı geliştirebilme becerilerini kazandırmaya yönelik çalışmalar yürütülecektir.

Projenin ikinci aşaması olan “Yazı-Yorum” çalışmaları ile öğrencilerin dil becerilerinin geliştirilmesi yanında yazarlığı kişisel gelişimlerine katkı sunacak tematik bir sanat olarak algılamalarına yardımcı olmak, alanında tanınmış şair-yazar ve akademisyenler tarafından verilecek atölye dersleri ile sosyal bilimler liseleri öğrencileri arasından yeni kalemlerin yetişmesine yönelik faaliyetler gerçekleştirilecektir.

Kültürel değerlere duyarlı, akademik başarı düzeyleri yüksek, sosyal ve duygusal becerileri gelişmiş mutlu bireylerin yetişmesine katkı sunmak ve Türk kültür tarihinin temel taşlarından biri olan Kutadgu Bilig’i öğrencilerimizle buluşturmak, tanıştırmak hedefiyle planlanan “Oku-Yorum, YazıYorum” projesinin amacına ulaşmasını temenni ediyorum.’’ İfadeleri yer aldı.

ORTAÖĞRETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ “OKU-YORUM, YAZI-YORUM” PROJESİ UYGULAMA KILAVUZU

BİRİNCİ BÖLÜM
Konu, Amaç, Kapsam ve Dayanak
Konu

Madde 1- Genel Müdürlüğümüze bağlı fen ve sosyal bilimler liselerinde öğrenim gören öğrencilerimizde “Oku-Yorum, Yazı-Yorum” projesi çalışmaları ile eleştirel okuma becerisi geliştirmek, okuma alışkanlığı kazandırmak ve yazma stratejilerini doğru kullanarak genç yazarların yetiştirilmesine katkı sunmak.

Amaç

Madde 2- İki aşamada gerçekleştirilecek “Oku-Yorum, Yazı-Yorum” projesinin; ilk aşaması olan Kutadgu Bilig Oku-Yorum çalışmaları ile Kutadgu Bilig eseri üzerinden eleştirel okuma becerisinin kazandırılması hedefi doğrultusunda öğrencilere nesnel ve öznel eleştiri yapabilme, eski ve yeni bilgiyi sentezleyebilme, parçalar arasındaki ilişki ve etkileşimi belirleyebilme, bireysel özgün bakış açısı geliştirebilme ve okumada anahtar kavramların sezilerek kullanılması becerilerini kazandırmak, ikinci aşaması olan “Yazı-Yorum” çalışmaları ile zihinsel tasarım gerektiren yaratıcı yazarlığı öğrencilerde bir iç disiplin haline getirmek, öğrencilerin dil becerilerinin geliştirilmesi yanında yazarlığı kişisel gelişimlerine katkı sunacak tematik bir sanat olarak algılamalarına yardımcı olmak, öz disiplin ve öz güven sağlamada yeni bir yol olarak yaratıcı yazarlık becerisi kazandırmak, alanında tanınmış şairyazar ve akademisyenler tarafından verilecek atölye dersleri ile lise öğrencileri arasından yeni kalemler yetiştirmek amaçlanmaktadır.

Kapsam

Madde 3- Bu uygulama kılavuzu Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğüne bağlı fen ve sosyal bilimler liselerinin hazırlık sınıfları ile 9, 10, 11 ve 12. sınıflarında öğrenim görmekte olan tüm öğrencilerin katılabileceği “Oku-Yorum, Yazı-Yorum” projesinin uygulanması ile ilgili usul ve esasları kapsamaktadır.

Dayanak

Madde 4- 10/7/2018 tarihli ve 28758 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, 22/12/2016 tarihli ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu, Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği, Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği, 1739 Sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, Millî Eğitim Bakanlığı Sosyal Etkinlik İzinleri Yönergesi.

İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Proje Esas ve Çıktıları

Madde 5

1. “Oku-Yorum, Yazı-Yorum” projesi faaliyetleri Ek: 1 listede belirtilen okullarımızın koordinesinde fen ve sosyal bilimler liselerinin katılımıyla gerçekleştirilecektir.

2. “Oku-Yorum, Yazı-Yorum” projesi faaliyetleri Kutadgu Bilig eserine yönelik “eleştirel okuma” ve hikâye/makale/deneme/ türlerinde ürün oluşturma” süreçlerinde iki aşamada gerçekleştirilecektir.

3. Öğrenciler tarafından oluşturulacak eserlerin siyasi, genel ahlak kurallarına ve toplum yapısına aykırı unsurlardan uzak olması, telif içermemesi, kurum, kuruluş, firma, marka ve kişi reklamını veya tanıtımını ön plana çıkaran ifade ve ögelerin yer almaması hususları danışman öğretmenlerin ve okul yönetiminin sorumluluğundadır.

4. Fikrî ve/veya sınai mülkiyet konusu olan bir hak ve/veya menfaatin ihlâl edilmesi hâlinde bundan kaynaklanan her türlü idari, hukuki, cezai ve malî sorumluluk ihlâl edene ait olup bu konuda Millî Eğitim Bakanlığı Merkez Teşkilatı birimlerinin herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.

5. Oluşturulacak ürünlerin öğrencilerin gelişim seviyeleri, ilgi, istek, ihtiyaç ve yetenekleri ile pedagojik esaslara uygunluğu danışman öğretmenlerin ve okul yönetiminin sorumluluğundadır.

6. Engelli bireylerin projeye katılımını teşvik edici, kolaylaştırıcı ve projeden azami şekilde faydalanmalarını sağlayıcı tedbirler alınacaktır.

Etkinlik Kapsamında Sorumlu Birimler, İş Birliği Yapılacak Kurum ve Kuruluşlar

Madde 6- Projeyi Düzenleyen Kurum: Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

Proje Kaynak Birimi: Millî Eğitim Bakanlığı

Proje Destek Birimi: İl millî eğitim müdürlükleri, Millî Eğitim Bakanlığı öğretmenleri, 

Proje Uygulama Birimi: Bünyesinde sosyal bilimler lisesi bulunan il millî eğitim müdürlükleri ile sosyal bilimler liseleri müdürlükleri

Uygulama Esasları

Madde 7–

Okullar Tarafından Yürütülecek Faaliyetler

Proje paydaşı olan okullar;

- Proje yürütücüsü olarak bir müdür yardımcısı ile bir danışman öğretmen görevlendirir.

- Danışman öğretmenler vasıtasıyla “Oku-Yorum, Yazı-Yorum” projesi ile ilgili olarak öğrencilerini bilgilendirir.

- Danışman öğretmenler rehberliğinde, projeye katılacak ilgili öğrencileri belirler, katılımcı listelerini oluşturur.

- “Oku-Yorum, Yazı-Yorum”projesi faaliyetlerine katılacak öğrencilere ve danışman öğretmenlerine ait isim listesini –iletişim bilgileri ile birlikte- koordinatör okula iletir.

- Genel Müdürlüğümüz tarafından 1. dönem için planlanan Kutadgu Bilig Oku-Yorum faaliyetlerini (Ek: 2) “Okulun Kalbi Kütüphaneler” projesi ile ilişkilendirerek gerçekleştirir.

- Öğrencilerin bildiri metinlerini oluşturma süreçlerini yürütür, (Örnek bildiri temaları; eserin tür özellikleri ve alegori, eserdeki temsili karakterlerin yeri ve önemi, kahramanlar arasında geçen diyalogların tahlili, eserin dil ve anlatım özelliği ile kelimelerin gerçek ve çağrışım değerleri, eserdeki kavramlar üzerinden dünün insanı ile günümüz insanının değerlendirilmesi, Yusuf Has Hacip tarafından idealize edilen hayat, yazar ve eser bakımından dönemin siyasi, kültürel, ekonomik, sosyal ve felsefi özellikleri vb.)

- Öğrencilere ait bildiriler arasından seçilen üç bildiri metnini koordinatör okula iletir.

- Eğitim öğretim yılının ikinci döneminde yaratıcı yazarlık faaliyetlerini planlayarak gerçekleştirir,.(çevrim içi eğitimler, yazar/akademisyen buluşmaları, kütüphane söyleşileri vb.)

- Eğitim öğretim yılı sonunda öğrenciler tarafından oluşturulacak eserler arasından seçici kurul maarifetiyle ilk üç dereceye değer görülen hikâye/makale/deneme türlerindeki eser/eserleri il koordinatörü okula iletir.

Koordinatör Okullar Tarafından Yürütülecek Faaliyetler 

İl koordinatörü okullar;

- Kendi bünyesinde proje faaliyetlerini gerçekleştirir.

- Okullardan gelen öğrenci ve danışman öğretmenlere ait katılım listelerini – iletişim bilgileri ile düzenler, birleştirilmiş listeyi ve liste verilerinin istatistiksel bilgilerini (okul adı, sınıf seviyeleri, kız-erkek öğrenci sayıları, oranları vb.) Genel Müdürlüğümüz [email protected] e-posta adresine iletir.

- İl panelinin gerçekleştirilmesi amacıyla -kendi bünyesinde veya paydaş okularda görevli öğretmenlerden seçici bir komisyon oluşturur.

- Komisyon marifetiyle proje paydaşı okullardan gelen bildiriler doğrultusunda il panelini gerçekleştirir.

- İl panelinde başarılı olan öğrencilerin isimlerini ve bildirilerini Genel Müdürlüğümüz [email protected] e-posta adresine iletir.

- Eğitim öğretim yılı sonunda okullardan gelen eserler arasından seçici kurul maarifetiyle dereceye değer görülen hikâye/makale/deneme türlerindeki eserlerin Genel Müdürlüğümüz [email protected] e-posta adresine iletir.

“Oku-Yorum, Yazı-Yorum” Projesi Çalışma Takvimi

Madde 8- “Oku-Yorum, Yazı-Yorum” projesi aşağıdaki çalışma takvimine göre (Tablo 1) gerçekleştirilecektir.

“Oku-Yorum, Yazı-Yorum” Projesi Çalışma Takvimi (Tablo 1)

“Oku-Yorum, Yazı-Yorum” projesi uygulama kılavuzunun illere Gönderilmesi : Ekim 2023

Proje paydaşı okullar tarafından öğrencilerin bilgilendirilmesi, danışman öğretmen ve katılımcı öğrenci listelerinin hazırlanarak koordinatör okula iletilmesi : 6 Kasım 2023

Koordinatör okullar tarafından danışman öğretmen ve öğrenci listelerinin birleştirilmesi, listeler ile istatistiksel verilerin Genel Müdürlüğümüz e-posta adresine iletilmesi : 17 Kasım 2023

Okullarda Kutadgu Bilig eleştirel okuma ve değerlendirme süreçlerinin yürütülmesi (Ek:2) : 17 Kasım 2023- 19 Ocak 2024

Okullar tarafından il paneline katılım sağlayacak öğrenci bilgileri ile öğrencilere ait bildirilerin koordinatör okula iletilmesi : 19 Ocak 2024

Koordinatör okul tarafından Kutadgu Bilig okumaları il panelinin Gerçekleştirilmesi : Şubat 2024

Koordinatör okul tarafından seçici kurul marifetiyle okullardan gelen bildiriler arasından belirlenen 1 (bir) öğrenci adı ile öğrenciye ait bildirinin Genel Müdürlüğümüz e posta adresine iletilmesi : 1 Mart 2024

Okullarda yaratıcı yazarlık faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi : Mart - Nisan 2024

Ürün oluşturma sürecinin (hikâye/makale/deneme türünde) Yürütülmesi : Nisan - Mayıs 2024

Ürün oluşturma süreci sonunda okulda 1. seçilen eserlerin (üç türde) koordinatör okula iletilmesi : 20-24 Mayıs 2024

Koordinatör okullarda paydaş okullardan gelen hikâye/makale/deneme türündeki ürünlerin seçici komisyon marifetiyle değerlendirilerek il birincisi (1.) olan eserlerin belirlenmesi : 27- 31 Mayıs 2024

Koordinatör okul tarafından ilde birinci seçilen – üç türdeki-eserlerin Genel Müdürlüğümüz e-posta adresine iletilmesi : 3 Haziran 2024

Genel müdürlüğümüz bünyesinde oluşturulacak seçici komisyon ile Türkiye derecelerinin belirlenmesi, ilan edilmesi : Haziran 2024

Kutadgu Bilig Oku-Yorum Türkiye panelinin Genel Müdürlüğümüzce Ankara’da gerçekleştirilmesi : Haziran 2024

Kutadgu Bilig Öğrenci Okumaları e-kitapçığının hazırlanması : Temmuz 2024

Katılım Şartları

Madde 9-Yarışma Şartnamesi

1. “Oku-Yorum, Yazı-Yorum” faaliyetlerine Genel Müdürlüğümüze bağlı fen ve sosyal bilimler liselerinde öğrenim gören tüm öğrenciler katılır.
2. Yarışmaya katılan ürünlerin hukuki ve bilimsel sorumluluğu yazarına aittir. Gönderilen ürünler iade edilmez.
3. Ürünler, Times New Roman karakterinde, 12 punto ile 1,5 satır aralığında elektronik ortamda hazırlanır, pdf olarak iletilir,
4. 2. dönem gerçekleştirilecek yaratıcı yazarlık sürecinde oluşturulacak eserlerde sayfa üzerinde isim bilgisi bulunmaz, kişisel bilgiler ek bir sayfa ile iletilir.

Etkinliğin Duyurulması

Madde 10- “Oku-Yorum, Yazı-Yorum” etkinlikleri; Ortaöğretim Genel Müdürlüğüne bağlı sosyal bilimler liselerinin bulunduğu il millî eğitim müdürlükleri aracılığıyla resmî yazışma yoluyla duyurulacaktır.

Değerlendirme

Madde 11- Genel Müdürlüğümüze bağlı fen ve sosyal bilimler liselerinden gelen okul birincilerine ait ürünler Genel Müdürlüğümüzce oluşturulacak seçici kurul marifetiyle değerlendirilecektir.

OGM Değerlendirme Kurulu (Seçici Kurul):

Madde 12-

A. Değerlendirme kurulunda Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenleri, Dil Uzmanları ile yaratıcı yazarlık atölye çalışmalarında eğitim veren yazarlar görev alır.
B. İnceleme ve Değerlendirme Kurulunun değerlendirme sürecinde gizlilik ilkesi esastır.
C. İnceleme ve Değerlendirme Kurulunun kararı kesindir, bu karara itiraz edilemez.

“Oku-Yorum, Yazı-Yorum” Projesi Uygulama Kılavuzu Ekleri

Madde 13- “Oku-Yorum, Yazı-Yorum” projesi etkinliklerinin sonunda Genel Müdürlüğümüze ürünler EK-3, EK-4, EK-5 belgeleriyle birlikte iletilecektir.