Okul Sağlığı Hemşirelerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge (19 Nisan 2022)

Genel Müdür V. Bakan a. Levent ÖZİL imzalı resmi yazıda ''Bakanlığımıza bağlı resmî ve özel okul/kurumlarda görev yapan Okul Sağlığı Hemşirelerinin hizmet sunumunun iyileştirilmesine yönelik yapılan çalışmalar kapsamında; Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatı birimleri ile akademik yeterliliğe sahip uzmanların katkısıyla sürdürülen çalışmalar sonucunda "Okul Sağlığı Hemşirelerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge" hazırlanmış bulunmaktadır.

Bakanlığımız okul sağlığı hemşirelerinin sunacakları sağlık hizmetlerinin standart hale getirilmesi, kalitesinin yükseltilmesi, okul revirlerinin çalışma standartlarının ve hemşirelik hizmet sunumunun kapsamının belirlenmesi ile ilgili usul ve esasları düzenlemek amacı ile hazırlanan "Okul Sağlığı Hemşirelerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge" Nisan 2022 2774 sayılı Tebliğler Dergisi'nde yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bilgilerini ve gereğini arz/rica ederim.'' denilmiştir.

Milli Eğitim Bakanlığı Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan E-21525590-136-46904862 sayılı 31 Mart 2022 tarihli Okul Sağlığı Hemşirelerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge konulu Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, Bakan Yardımcısı Sadri ŞENSOY, Genel Müdür V. Levent ÖZİL imzalı resmi yazıda ''Bakanlığımız birimlerinde görevli okul hemşirelerinin çalışma alanlarının standartlara dayalı yönetilmesi, okul sağlığı hizmetlerinin sunumunda yenilikçi yaklaşımların uygulamalara yansıtılması, geleceğimizin teminatı çocuklarımızın sağlığını etkileyebilecek acil durumların oluşumunun engellenmesi ve olası acil durumlara etkin müdahale edilmesi, sağlık hizmetlerinin yerinde ve etkin sunulması bakımından "Okul Sağlığı Hemşiresinin Hizmet Sunumunun Geliştirilmesi" başlığında Genel Müdürlüğümüzce program yürütülmektedir.

Bakanlığımıza bağlı resmî ve özel okullarda yürütülen program kapsamında, "okul sağlığı hemşireleri"nin çalışma esas ve usullerinin tanımlanmasına ihtiyaç bulunmaktadır.

Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatı birimleri ile akademik yeterliliğe sahip uzmanların katkısıyla sürdürülen çalışmalar sonucunda "Okul Sağlığı Hemşirelerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge" taslağı hazırlanmış bulunmaktadır.

Bu itibarla, "Okul Sağlığı Hemşirelerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönerge"nin yürürlüğe konulmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir. Makamlarınızca da uygun görülmesi hâlinde Olurlarınıza arz ederim.'' denilmiştir.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI OKUL SAĞLIĞI HEMŞİRELERİNİN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNERGE

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1- (1) Bu Yönergenin amacı, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ve özel okullarda görevli okul sağlığı hemşireleri tarafından sunulan sağlık hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin usul ve esaslarını belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2- (1) Bu Yönerge Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ve özel okullarda sunulan okul sağlığı hemşirelik hizmetlerini kapsar.

Dayanak

MADDE 3- (1) Bu Yönerge, 14/6/1973 tarihli ve 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanununun 2 nci maddesi, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 301 inci ve 508 inci maddesi ile 8/3/2010 tarihli ve 27515 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hemşirelik Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4- (1) Bu Yönergede geçen;

a) Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,

b) e-Okul: Bakanlığa bağlı okul/kurumlarda öğrenci ve yönetimle ilgili iş ve işlemlerin elektronik ortamda yürütüldüğü ve bilgilerin saklandığı sistemi,

c) Çalışan: Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda görev yapan tüm çalışanları,

ç) Okul Sağlığı Yönetim Ekibi: Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ve özel okullardan elli ve daha fazla çalışanı bulunan okullarda okul/kurum işveren/işveren vekili (okul müdürü/müdür yardımcısı) başkanlığında “Okul/Kurum İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulundan” iki üye, okul sağlığı hemşiresi ve rehber öğretmenden oluşan ekibi, elliden az çalışanı bulunan okullarda ise okul işveren/işveren vekili (okul müdürü/müdür yardımcısı) başkanlığında “Okul/kurum İş Sağlığı ve Güvenliği Ekibi veya Okul/Kurum Risk Değerlendirme Ekibinden” iki üye, okul sağlığı hemşiresi ve rehber öğretmenden oluşan ekibi,

d) Okul Sağlığı Hemşiresi: 25/2/1954 tarihli ve 6283 sayılı Hemşirelik Kanununa göre hemşirelik mesleğini icra etmeye yetkili Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ve özel okullarda görev yapan hemşireyi,

e) Öğrenci: Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda öğrenim görmekte olanları,

f) Pansiyon: Okullarda yatılı olarak öğrenim gören öğrencilerin barınma, beslenme, etüt ve diğer sosyal ihtiyaçlarının karşılandığı yeri,

g) Revir: Okul sağlığı hemşiresinin kullanımında olan, sağlık hizmetlerinin sunulduğu odayı ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Görev ve Sorumluluklar

Okul sağlığı hemşiresinin görev ve sorumlulukları

MADDE 5- (1) Okul Sağlığı Hemşireleri; 8/3/2010 tarihli ve 27515 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanan Hemşirelik Yönetmeliği ile belirlenen görevleri Ek-1 “Okul Sağlığı Standart Formları”na uygun olarak gerçekleştirir.

(2) Okula kayıtlı öğrencilerin sağlık durumlarının değerlendirilmesinde; bütün öğrencilerin yılda en az bir kez, özel sağlık gereksinimi olan öğrencilerin ise ihtiyacına uygun sıklıkta hemşirelik kapsamında fiziki muayenesini Ek-2 “Çocuk ve Ergen İzlemleri Özet Tablosu”na uygun olarak yapar ve kayıt eder.

(3) Okula kayıtlı bütün öğrenciler için “Öğrenci Sağlık Tanıma Formu”nu doldurur.

(4) “Öğrenci Sağlık Tanıma Formu”nda süreğen hastalığı (diyabet, çölyak, astım vb.) olduğu belirtilen öğrenciler ile tanısı sonradan konulan süreğen hastalığı olan öğrenciler hakkında okulda yapılması gereken hemşirelik ve bakım hizmetlerini planlar, uygular ve değerlendirmesini yapar, öğrenciyle ilgili, öğrencinin ailesine ve öğretmenine sağlık danışmanlığı hizmeti sunar, ailesine eğitim verir.

(5) Okulda ve/veya pansiyonda hastalanan veya acil müdahale gereken öğrenci ve okul çalışanının, ilk müdahalesini yapar, gerekli durumda acil sağlık merkezine haber verir, okul yönetimine konu ile ilgili bilgi verir ve kayıt eder.

(6) Sağlık kuruluşuna sevki gereken öğrenci ve okul çalışanı için gerekli önlemleri alır, sağlık kuruluşundan dönen öğrenci ile ilgili hekim istemi doğrultusunda öğrencinin tedavisini uygular, hemşirelik hizmetlerini; planlar, uygular, değerlendirir ve kayıt eder.

(7) Okul Sağlığı Yönetim Ekibi ile birlikte düzenli olarak gerçekleştirilen bağışıklama ve sağlık taramalarında görev alır.

(8) Salgın hastalık dönemlerinde okulda; salgının tespiti, önlenmesi, izolasyonu vb. çalışmalar ile Bakanlık ve/veya Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan salgın hastalık önleme kılavuzlarına uygun olarak gerekli çalışmaları yürütür.

(9) Salgın hastalık dönemlerinde okul yönetimi ile birlikte eylem planı ve acil durum eylem planını oluşturur. Hastalığın tespiti amacıyla sağlık otoritelerince belirlenen önlemleri uygular.

(10) Salgın hastalık tespit edilen öğrenci ve okul çalışanına, oluşturulan planlara uygun iş ve işlemleri yerine getirir.

(11) Okulun biyolojik ve sağlık risklerini; kurum çevresi, oyun alanı, kullanım ve içme suyu, atıkların yönetimi, tuvaletler, ısıtma ve havalandırma, aydınlatma, kazalara neden olabilecek durum ve davranışlar, sınıfların fiziki yapısı ve kullanımı vb. hususları değerlendirir ve okul sağlığı yönetim ekibi ile koordineli çalışmalar yürütür.

(12) Öğrencilere, sağlıklı yaşam biçimi davranışları kazandırılması amacı ile sağlık eğitimi; genel sağlık, kazalar ve hastalıklardan korunma, ilkyardım, madde bağımlılığı, gelişimsel döneme özgü ruh ve beden sağlığı, uyku, beslenme, fiziksel aktivite, sosyal beceriler, pozitif ruh sağlığını geliştirme vb. faaliyetlere yıllık çalışma planında yer verir, planlanan eğitimleri gerçekleştirir ve kayıt altına alır.

(13) Okulda yapılan ruh sağlığı çalışmaları; madde bağımlılığı, yeme bozukluğu, dikkat bozukluğu, depresyon, anksiyete, antisosyal davranışlar vb. durumlar sonucunda sorun saptanan öğrenciyi okul rehberlik servisine yönlendirir, öğretmen, aile ve okul rehberlik servisi arasında iş birliğini sağlar ve ilgili durumda sağlık danışmanlığını yürütür.

(14) Okulda sağlığın korunması hakkında alınması gereken önlemleri, okul sağlığı yönetim ekibi ile koordineli bir biçimde, sağlık kuruluşları ile iletişim içinde yürütür.

(15) Okul gıda işletmelerinde görev yapan personelin kişisel hijyen, gıda işletmesinin hijyeni ve gıda güvenliği gibi konularda eğitim, gözetim ve rehberlik hizmeti sunar.

(16) Okulda görev yapan temizlik personeli hizmet sunumu hakkında; eğitim, gözetim ve rehberlik faaliyetleri yürütür.

(17) Eğitim ve öğretim yılının birinci ve ikinci dönem sonunda, okullarda sunulan sağlık hizmetleri hakkında dönem sonu ve yıl sonu hizmet sunum raporlarını oluşturur ve okul yönetimine sunar.

(18) Okulda sağlığın bozulmasına yol açabilecek tehlikelerin ortaya çıkmaması amacı ile gerekli önlemlerin belirlenmesi ve kontrolünün sağlanması hususunda okul iş sağlığı ve güvenliği kurulu/ekibi ile koordineli çalışmalar yürütür.

(19) Okulda sağlık gündemli kurul ve komisyon toplantılarına katılır. Görev alanı ile ilgili görüşleri belirtir, gerekli önlemlerin alınmasına destek olur.

(20) Rehberlik araştırma merkezleri ve sağlık kuruluşları tarafından tanılaması yapılmış ve kaynaştırma eğitimi kapsamındaki öğrencilerin sağlık yönünden; beslenme, öz bakım, fiziksel aktivite, görme, işitme, ilaç kullanımı, aile eğitimi vb. gereksinimleri doğrultusunda hemşirelik bakım planını yapar, okul rehberlik servisi ile koordineli bir biçimde uygulama, kayıt, gözetim ve rehberlik faaliyetlerini gerçekleştirir.

(21) Okulda Ek-3 “Revir İhtiyaç Listesi”ne uygun olarak oluşturulan revirin uygun kullanımı ve sürekli hizmet sunumu için gerekli olan ihtiyaçları tespit ederek okul yönetimine iletilmesini ve takibini sağlar.

(22) Ekim 2020 tarihli ve 2757 sayılı Tebliğler Dergisinde yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Tip 1 Diyabetli Öğrencilerin Okul/Kurumlarda Bakımı ve Desteklenmesi Hakkında Yönerge kapsamında verilen görevlerini yürütür.

(23) Hizmet sunumu esnasında elde edilen veri ve bilgileri, bilgi güvenliği esaslarına uygun olarak muhafaza eder.

(24) Okul müdürü tarafından verilen görev alanı ile ilgili diğer görevleri yerine getirir. 

Okul yönetiminin görev ve sorumlulukları

MADDE 6- (1) Okul yönetimi, okulda sağlığın korunması ve geliştirilmesi hakkında gerekli tedbirleri alır, görevli personelin çalışmalarını izler, değerlendirir, rehberlik eder, gerekli alt yapı ve diğer ihtiyaçlar ile acil durumları yönetir.

(2) Okul sağlığı yönetim ekibinin kuruluşu ve işlevsel olarak çalışmasını sağlar, yapılan çalışmaları denetler gerekli tedbirleri alır.

(3) Okul Sağlığı Hemşiresinin görev alanı ile ilgili çalışmaları yerine getirirken ihtiyaç duyduğu tüm gereksinimler ile ilgili tedbirleri alır. Okul Sağlığı Hemşiresinin çalışmalarını değerlendirir.

(4) Okulda en az 10 metre kare kapalı alanı bulunan ve sıhhi şartları uygun, ulaşılabilirliği yüksek olan fiziki ortamlarda okul revirinin oluşturulması, Revirin Ek-3 “Revir İhtiyaç Listesi” ne uygun olarak donatılmasını sağlar.

(5) Okul Sağlığı Hemşiresi tarafından iletilen raporları değerlendirir, gerekli tedbirleri alır/alınması ile ilgili çalışmaları yürütür.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Okul Sağlığı Hemşiresinin Yetiştirilmesi

MADDE 7- (1) Okul Sağlığı Hemşiresi, Hemşirelik eğitiminin yanı sıra Ek-4 “Okul Sağlığı Hemşiresi Eğitim İçeriği” ne uygun olarak görev başında yetiştirilmesi esastır. Okul sağlığı hemşiresinin yetiştirilmesi ile ilgili olarak Bakanlık Personel Genel Müdürlüğü tarafından gerekli tedbirler alınır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

MADDE 8- (1) Yönerge kapsamında bulunan eklerin güncel hallerine Bakanlığımız Merkez İşyeri Sağlık ve Güvenlik Biriminin http://meb.ai/fybQls sayfasından ulaşılır.

Yürürlük

MADDE 9- (1) Bu Yönerge onay tarihinden itibaren yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 10- (1) Bu Yönerge hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.