Temel Eğitimde Yaşam Becerileri Uygulama Kılavuzu

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli; topluma entegre, dinamik ve geleceğin gereksinimlerine yanıt verebilecek bireyler yetiştirmeyi hedefl eyen vizyoner bir eğitim modelidir. Bu kapsamda hazırlanan “Yaşam Becerileri” projesi, öğrencilerin günlük hayatta karşılaşabilecekleri sorunlara çözüm bulma yeteneği kazanmaları ve toplumsal hayata etkin katılımlarını sağlamak amacıyla geliştirilmiştir. Bu proje, öğrencilerin kendilerini keşfetmelerine, çevrelerini daha iyi anlamalarına ve sorumluluk bilinciyle hareket etmelerine katkıda bulunur.

AMAÇ

Bu model, öğrencilerin toplumsal hayata etkin katılımlarını teşvik ederek onları sadece günümüzün değil, aynı zamanda geleceğin zorluklarına karşı hazırlıklı, yenilikçi yetkinliklerle donatmayı amaçlar. “Yaşam Becerileri" yaklaşımı, öğrencilerin hayatlarını bilinçli, verimli ve planlı bir şekilde sürdürmeleri için gerekli olan temel becerileri kazandırmayı hedefl er. Bu yaklaşım, öğrencilerimize yalnızca teorik bilgi sağlamakla kalmaz; onları günlük yaşamlarında karşılaştıkları zorluklarla başa çıkabilecek donanımlı bireyler olarak yetiştirir. Kendilerine sunulan somut yaşantılarla öğrencilerimiz potansiyellerini keşfeder, çevrelerindeki dünyayı daha derinlemesine anlar ve sorumluluk bilinciyle hareket ederler.

Bu süreç, onların değişen koşullara uyum sağlama becerisini güçlendirerek; etkin, bilinçli ve yetkin bireyler olarak topluma katkı sunmalarına imkân tanır. Ayakkabı bağlamaktan, mutfak becerilerine; sağlıklı beslenme bilinci oluşturmaktan, iletişim ve ifade yeteneğine, geri dönüşüm ve sıfır atık farkındalığından özgün tasarımlar yapabilmeye kadar birçok alanda etkinliklerle desteklenen "Yaşam Becerileri" projesi ile öğrencilerin kendi kendini yönetme becerisine sahip olması amaçlanmaktadır.

KAPSAM

Bu kılavuz, Millî Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü koordinesinde yürütülecek olan “Yaşam Becerileri Projesi” ile ilgili usul ve esasları kapsar.

DAYANAK

T.C. Anayasası
222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu
1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu
30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 301'inci maddesi
Millî Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği
Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği
Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği
Millî Eğitim Bakanlığı Sosyal Etkinlik İzinleri Yönergesi
Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karar
19.08.2010 tarih ve 53578 sayılı 2010/49 No’lu Ders Dışı Eğitim Çalışmaları Genelgesi
Millî Eğitim Bakanlığı 2024-2028 Stratejik Planı
12. Kalkınma Planı
Avrupa Birliği’ne Katılım İçin Ulusal Eylem Planı
Tütün Kontrolü Strateji Belgesi ve Eylem Planı
20. Millî Eğitim Şûrası
Ulusal Genç İstihdam Stratejisi ve Eylem Planı
Kamu Diplomasisi İzleme Strateji Belgesi ve Eylem Planı

TANIMLAR

Merkez Yürütme Kurulu: Yaşam Becerileri Projesi’nin planlamasını, yürütmesini, izleme ve değerlendirmesini yapmak üzere Temel Eğitim Genel Müdürlüğü bünyesinde oluşturulan kurulu,

İl Yürütme Komisyonu: Yaşam Becerileri Projesi’nin planlanmasını, yürütülmesini, izleme ve değerlendirmesini yapmak üzere il millî eğitim müdürlüğü bünyesinde oluşturulan komisyonu,

İlçe Yürütme Komisyonu: Yaşam Becerileri Projesi’nin planlanmasını, yürütülmesini, izleme ve değerlendirmesini yapmak üzere ilçe millî eğitim müdürlüğü bünyesinde oluşturulan komisyonu,

Okul Yürütme Komisyonu: Yaşam Becerileri Projesi’nin yürütülmesini ve yıl sonu raporunun hazırlanmasını sağlamak üzere okul bünyesinde oluşturulan komisyonu,

Okul: Yaşam Becerileri Projesi’nin uygulanacağı, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî/özel okul/kurumlardan her birini,

Koordinatör: Yaşam Becerileri Projesi kapsamında il/ilçe/okullarda yapılan çalışmaların planlı bir biçimde yürütülmesini sağlamak amacıyla il/ilçe/okullarda görevlendirilen ve il/ilçe/okul yürütme komisyonuna başkanlık eden kişiyi ifade eder.

Projenİn Hedef Kİtlesİ

Temel Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı ilkokul ve ortaokul öğrencileri projenin hedef kitlesinin oluşturmaktadır.

GENEL ESASLAR

a) Bakanlık duyurusu ardından il, ilçe ve okul komisyonları kurulur. "Uygulama Kılavuzu" ve "Yaşam Becerileri Etkinlik Kitabı" incelenerek öğretmenlere gerekli bilgilendirmeler yüz yüze/çevrim içi toplantılarla yapılır.

b) Projeye dair gerçekleştirilen etkinlikler, "Temel Eğitimde İyi Örnekler" (tegmiyiornekler.meb.gov.tr) internet sayfası başta olmak üzere okulun tüm paydaşlarının erişebileceği çeşitli mecralarda paylaşılır.

c) Proje kapsamında faaliyet düzenlemek üzere gerekli çalışmalar merkez kurulu, il, ilçe ve okul müdürlüklerince koordine edilerek gerçekleştirilir.

KURUL/KOMİSYONLARIN OLUŞUMU VE GÖREVLERİ

a) MERKEZ YÜRÜTME KURULUNUN OLUŞUMU VE GÖREVLERİ

Merkez Yürütme Kurulu;

•Temel Eğitim Genel Müdürlüğü bünyesinde, merkez yürütme koordinatörü ve ilgili birimlerden personellerin katılımıyla oluşturulur.

•Projenin planlamasını, yürütmesini, izleme ve değerlendirmesini yapar.

•Yaşam Becerileri Projesi kapsamında yapılan faaliyetleri gözlemlemek üzere saha ziyaretleri gerçekleştirilebilir.

B) İl Yürütme Komİsyonunun Oluşumu ve Görevlerİ

İl Yürütme Komisyonu;

• İl millî eğitim müdürlüğü uygun gördüğü il müdür yardımcısı/şube müdürü başkanlığında ilkokul kademesinden 2 (iki), ortaokul kademesinden 2 (iki) olmak üzere toplamda 4 (dört) okul müdürü, 2 (iki) sınıf öğretmeni, 2 (iki) branş öğretmeni (öncelikli olarak seçmeli yaşam becerileri dersi öğretmeni) ve 2 (iki) psikolojik danışman ve rehber öğretmeninin katılımıyla oluşturulur.

• İyi örneklerin yer alacağı yıl sonu etkinliğini planlar ve gerçekleştirir.

• Yıl sonu raporunu hazırlar.

KURUL/KOMİSYONLARIN OLUŞUMU VE GÖREVLERİ

C) İlçe Yürütme Komİsyonunun Oluşumu ve Görevlerİ

İlçe Yürütme Komisyonu;

•İlçe millî eğitim müdürünün uygun gördüğü şube müdürü başkanlığında ilkokul ve ortaokul kademesinden birer okul müdürü, sınıf öğretmeni, branş öğretmeni (öncelikli olarak seçmeli yaşam becerileri dersi öğretmeni) ve psikolojik danışman ve rehber öğretmen katılımıyla oluşturulur.

•Projenin ilçe düzeyinde takibini ve yürütülmesini sağlar.

•Yıl sonu raporunu hazırlar ve il yürütme komisyonuna gönderir.

D) Okul Yürütme Komİsyonunun Oluşumu ve Görevlerİ

Okul Yürütme Komisyonu;

•Okul müdürünün başkanlığında, uygun gördüğü bir müdür yardımcısı iki öğretmen, (ilkokullarda sınıf öğretmeni, ortaokullarda şube rehber öğretmeni) psikolojik danışman ve rehber öğretmeninin katılımıyla oluşturulur.

•Okul yürütme komisyonu; ilkokullarda sınıf zümre başkanları, ortaokullarda şube öğretmenleri kurulu ile koordineli çalışır.

•Proje etkinlikleri ilkokullarda sınıf öğretmeni, ortaokullarda ise şube rehber öğretmeni (öncelikli olarak yaşam becerileri dersi öğretmeni) tarafından gerçekleştirilir.

KURUL/KOMİSYONLARIN OLUŞUMU VE GÖREVLERİ

D) Okul Yürütme Komİsyonunun Oluşumu ve Görevlerİ

•Okul yürütme komisyonu; kasım ayının sonuna kadar öğrenci, öğretmen ve velilerin görüş / önerileri doğrultusunda okul ve çevre şartlarını göz önünde bulundurarak, proje kapsamında oluşturulan faaliyet havuzundan hangilerine katılacağını belirleyerek çalışmalara başlar.

•Çalışmalarda; her kategoriden faaliyetlere yer verilecek ve her ay en az 2 faaliyet gerçekleştirilecek planlama yapılır.

•Projenin okulda görünür olmasını ve tüm sınıfl arda uygulanmasını sağlar.

•İlkokullarda sınıf öğretmenleri ortaokullarda ise şube rehber öğretmenleri (öncelikli olarak yaşam becerileri dersi öğretmeni), “Yaşam Becerileri Gözlem Formu”nun velilere ulaştırılmasını sağlayarak geri bildirim alır.

•Yıl sonu raporunu hazırlar ve ilçe yürütme komisyonuna gönderir.

Aile Hayatım
Kişisel Bakım ve Hijyen
İletişim ve Sosyal Beceriler
Sürdürülebilir Yaşam ve Çevre Bilinci
Yaratıcılık ve Girişimcilik

ProJe Uygulama Süreçlerİ

Proje kapsamında “Uygulama Kılavuzu” ve “Yaşam Becerileri Etkinlik Kitabı” hazırlanmış olup faaliyet önerileri öğretmenlerin istifadesine sunulmuştur. Öğretmenler, yapacakları etkinliklerle öğrencilerin kazandığı yaşam becerileri sürecini gözlemleyerek veli iş birliği ile değerlendirebilme imkanı bulacaktır. “Yaşam Becerileri” projesi öğrencilerin eleştirel düşünme, problem çözme, etkili iletişim ve yaparak yaşayarak öğrenme gibi hayat becerileri ile donatılması ve ülkemizin geleceğini şekillendirecek nitelikli bireyler yetiştirilmesini amaçlar.

Bu yaklaşımla yetişen öğrenciler, yalnızca bireysel başarıyı değil aynı zamanda toplumsal gelişmeyi de önceleyen, güçlü karaktere sahip bireyler olarak Türkiye’nin aydınlık yarınlarını inşa edeceklerdir.

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli'nin bütüncül ve beceri temelli yaklaşımıyla geleceğin bireylerini bugünden yetiştirebilme adına ilkokul ve ortaokul öğrencilerimize yönelik hazırladığımız "Yaşam Becerileri Etkinlik Kitabı"mız dijital ortamda öğretmenlerimizin hizmetine sunulmuştur. Bu kapsamda öğretmenlerimizin örnek faaliyetleri kullanabileceği bir kaynaktır.

AİLE KATILIMI

Aile katılımı, çocukların eğitim ve gelişim süreçlerinde veli ile okul arasındaki iş birliğini güçlendiren ve bu sayede ebeveynlerin eğitim kurumlarıyla uyum içinde hareket etmesini sağlayan bir yaklaşımdır. "Yaşam Becerileri" projesi ailelerin farkındalığını artırmayı ve onlara rehberlik etmeyi hedefl erken, aile ve okul arasındaki iletişimi sürekli ve güçlü kılmayı amaçlar. Bu yaklaşımla, öğrencilerin eğitim yolculuğu çok boyutlu bir destek mekanizmasıyla güçlendirilir.

Ebeveynlerin, çocuklarının yaşam becerilerini daha yakından takip edebilmeleri amacıyla hazırlanan gözlem formları, çocukların günlük sorumluluklarından kişisel bakım ve hijyen becerilerine kadar geniş bir yelpazede gelişim süreçlerini izlemeye olanak tanır. Her etkinlik sonrasında ebeveynler bu formları doldurarak çocuklarının hangi alanlarda başarı gösterdiğini ve hangi becerilerin daha fazla geliştirilmesi gerektiğini gözlemleyebilir. Bu sayede çocukların gelişim süreçleri öğretmen ve veli iş birliği ile yakından izlenir ve gerekli yönlendirmeler yapılır.

KILAVUZ : https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2024_11/05100514_Temel_EYitimde_YaYam_Becerileri_Uygulama_KYlavuzu.pdf

Yaşam Becerileri İlkokul Etkinlik Kitabı : https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2024_11/05100547_YaYam_Becerileri_Ylkokul_Etkinlik_KitabY.pdf

Yaşam Becerileri Ortaokul Etkinlik Kitabı : https://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2024_11/05100610_YaYam_Becerileri_Ortaokul_Etkinlik_KitabY.pdf