Emeklilik Hakkı İçin (EYT) Kanun Teklifi

Teklif ile, 08.09.1999 tarihi öncesinde sigortalı olan ve emeklilik için gereken sigortalılık süresi, hizmet süresi ve prim gün sayısı koşullarını sağlayanların, yaş haddi koşulu aranmaksızın Sosyal Güvenlik Kurumuna yapacakları başvuru ile emeklilik hakkı kazanmaları amaçlanmaktadır.

Kanun Teklifinin Gerekçesinde ''1999 yılı öncesi çalışma hayatına dahil olan, ancak yıllar içinde yapılan mevzuat değişiklikleriyle emekliliğe hak kazanma süresi giderek uzayan bir çok vatandaşımız mağduriyet yaşamaktadır.

Hak arayışlarını yıllardır sürdüren ve kamuoyunda ''EYT''liler olarak bilinen emeklilikte yaşa takılanlar, kadınsa 20, erkekse 25 yıllık hizmet süresini ve prim gününü doldurmuş, ancak mevzuattaki yaş engeli nedeniyle emekli olamamıştır.

Yaşları genç bulunduğu için emekli olamayan, ancak yaşlı sayıldıkları gerekçesiyle de iş bulamayan bu vatandaşlarımız, hem işsizler ordusunun artık iş bulma umudu kalmayan adayları olarak baş sıralarda yer almaktadır.

COVID-19 salgını süresince, birçok işyeri kapanmış, çalışma süreleri ve iş kapasiteleri azalmış, işini kaybeden kişi sayısı her geçen gün artmıştır. İşini kaybeden çalışanlar arasında EYT'lilerin sayısı oldukça yüksek olmasına rağmen, açıklanan Ekonomik İstikrar Paketlerinde de unutulan gruplar arasında yer almışlardır.

EYT'lilerin bir diğer sorunu da eğer çalışmıyorsa, yıllardır prim ödemelerine rağmen sağlık güvencesinden de mahrum kalmamalıdır. Prim günü ve hizmet süresi dolan EYT'liler, bir sigorta kapsamında çalışmadan yaşının dolmasını beklemek sonunda ise, Genel Sağlık Sigortası sayılmakta, bunun için de prim ödemek zorunda bırakılmaktadır.

Emeklilikte yaşa takılanlar gündeme geldiğinde iktidar, ''Aktüeryal dengenin bozulacağı'' bahanesiyle çözüm üretmekten kaçınmaktadır. Ancak emekli olmak için yıllarca prim ödeyen kişilerin en doğal hakkını ''aktüeryal denge'' bahanesiyle elinden alan iktidar, iş ve istihdam yaratıcı tedbir de almayarak bu vatandaşlarımızın sefalet, yoksulluk içinde yaşamasına göz yummaktadır.

Emeklilik hakkı, Anayasal bir haktır. Anayasamızın 10. maddesine göre, ''herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.'' hükmü yer almakta iken, aynı yıl ve şartlarda çalışma hayatına aktif olarak katılanlardan, hizmet süresi ve prim günü sonunda yaşı büyük olan emekli olmakta, yaşı küçük olan ise aynı hizmet günü ve prim süresini tamamlamasına rağmen yaş şartını dolduruncaya kadar beklemekte ya da çalışmak zorunda bırakılmaktadır. Devletin görevi ve en temel yükümlülüğü, Anayasa'da hükme bağlanan eşitlik ilkesinin, yaşama geçirilmesidir. İdare makamı ve Devlet organlarınca yerine getirilen bütün işlemler de, bu temel ilkeden hareketle yürütülmek zorundadır. Bu nedenledir ki, eşit süre, eşit prim günü ile hizmet veren her çalışan, yaşını doldurup doldurmadığına bakılmaksızın emeklilik hakkına sahip olmalıdır.

Kanun teklifine https://www2.tbmm.gov.tr/d27/2/2-3348.pdf linkinden ulaşabilirsiniz.