Engelliler Acilen Atama Bekliyor

Konuya ilişkin açıklama yapan Engelliler Konfederasyonu Başkanı Fermani Kurtel, "TÜİK verilerine göre Türkiye’de 10 milyona yakın engelli bulunmaktadır. Engelliler arasında işsizlik oranı %80’in üzerindedir. Engellilerin ve ailelerinin çok önemli bir bölümü yoksulluk, işsizlik ve çaresizlik koşullarında yaşamlarını sürdürmektedirler.

Engellilerin insan ve yurttaş onuruna yakışır bir yaşam kurmasının ön koşulları: erişilebilir kentler, eşilebilir kamu hizmetleri, çalışma ve istihdam hakkının tanınması ve uygulanmasıdır.

Engelliler için de engelsiz ve bağımsız yaşamın en önemli şartlarından birisi çalışma ve istihdam hakkıdır. Çalışma hakkını kullanamayan engellilerin sosyal güvenlik ve emeklilik başta olmak üzere birçok hakkı sistematik bir şekilde yok sayılmaktadır.

Anayasamızın 10. ve 90. maddesi, Engelliler Yasasının 14. maddesi, Birleşmiş Milletler Engelli Haklarına İlişkin Sözleşmenin 27. maddesi ve engelli haklarına ilişkin diğer tüm mevzuat gereğince engellilerin tüm çalışma hakları tanınmalı ve uygulanmalıdır.

Ancak Ülkemizde bu hakların yaşama geçirilmesinden çok uzaklarda olduğumuz ortadadır.

İş arayan on binlerce engelli uzun süreli işsizlikle yüz yüzedir. Bunların aileleriyle birlikte yaşamları zindana dönmüş durumdadır.

Sadece bu nedenle intihar vakalarının arttığına tanık olurken içimiz parçalanıyor.

2018 ve 2020 yıllarında yapılan Engelli Kamu Personel Seçme Sınavlarına giren yaklaşık 200 bin engelli kamu personeli adayı atanmayı ve bir iş bulmayı beklemektedir.

Bırakalım yeni kadrolar açmayı sadece kamu alanında 8.000 kontenjan açığının olduğu gerçeğine karşın 2021 yılı Ocak ayında yapılan 2005 kişilik kadro, atama bekleyen tüm engelliler için bir hayal kırıklığına yol açmıştır. Bunu kabul etmemiz asla mümkün değildir.

Bu haksız uygulama engellilere yapılan en bariz ayrımcılık örneğidir.

Öncelikle yasa gereği bu kadroların acilen doldurulması gerekmektedir.

2020 yılının ilk altı ayında kamuya çok sayıda atama yapılmıştır. Sadece Sağlık Bakanlığı KPSS puanıyla farklı statülerde 50 bin personel almış ancak EKPSS puanıyla hiç engelli alımı yapmamıştır.

Gaziler, şehit yakınları ve devlet korumasında yetişenler için 2020 yılında üç bin atama, 2021 yılında ise 4 bin atama yapılırken, istihdamda özel politika gerektiren engelliler için anlamlı bir sayıda atama yapılmaması açık bir ayrımcılık uygulamasıdır.

2020 EKPSS sonuçlarına göre; 62 bin 311 kişi işe yerleşmek amacıyla tercih yapmış ancak sadece 1.961 engelli kişi kamuda işe yerleşebilmiştir.  Biz engelliler, yasaların ve Anayasanın tanıdığı istihdam hakkımızın gereği olarak kamuda, niteliklerimize uygun işlerde istihdam edilmek istiyoruz.

Tüm engellilerin ve ailelerinin ortak talebi en kısa sürede engelli kamu personeli atamalarının yapılması ve kamudaki engelli kotasının artırılarak yaşama geçirilmesidir. Bunun sağlanması engellilerin istihdam ve yoksulluk sorununu kısmen hafifletecektir.

Bizler buradan Hükümet yetkililerine sesleniyoruz

Engelli Hakları Sözleşmesi kapsamında devletin “engellileri kamuda istihdam etme” taahhüdünü, Ulusal İstihdam Stratejisi (2014-2023) Belgesinin eylem kararlarında engellilerin özel politika gerektiren gruplar arasında sayıldığını, işgücüne ve istihdama katılımlarının önündeki engellerin kaldırılmasının amaçlandığını, TÜİK verilerine göre kamuda toplam engelli kontenjan açığı 8000 e yakındır. Bu sayı her geçen gün artmaktadır.

Engelli kotasının üzerinde kamuda alım yapılmasına engel bir mevzuatın olmadığını, kamudaki yüzde 3’lük engelli kotasının artık ihtiyacı karşılamadığını ve istihdam edilemediklerinden birçok engelli bireyin muhtaç durumda hayatını idame ettirmek zorunda kaldığını bir kez daha tekrarlayarak etkileri devam etmekte olan Covid 19 salgını boyunca on binlerce engelli bireyin işini kaybettiği SGK ve İŞKUR verilerine yansımıştır.

Bu süreçte özel sektörde iş bulması güç olan, daha fazla yoksullaşma riski altında bulunan ve hakları anayasa ile koruma altına alınmış engellilerin istihdamı sosyal hukuk devletinin temel bir gereği olacaktır.

Yapılacak olan atamalarda eğitim durumları göz önüne alınarak nitelikli kadrolar açılmasını ve adaletli kadro dağılımı yapılmasını istiyoruz.

Hakkımız olan en az 10 bin ilave atama yapılana kadar, istihdam kotası  yüzde 6’a çıkarılarak uygulanıncaya kadar demokratik ve hukuki tüm hak arama yollarını takip edeceğimizi saygılarımızla kamuoyuna duyururuz." dedi.