Son 2 Yıldaki Engelli Nüfusu ve Engelli İstihdamı Soru Önergesi (19 Nisan 2021)

Engellilerimizin çalışma yaşamını belirleyen 4857 Sayılı İş Kanunu'nda yer alan kotalar, engellilerin iş erişimlerinin sınırlarını oluşturmaktadır. Diğer yandan 23 Temmuz 1965 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 53'üncü maddesinde ''engelli çalıştırmaya yönelik hükümler bulunmaktadır. Buna göre, kamu kurum ve kuruluşları bu Kanuna göre çalıştırdıkları personele ait kadrolarda %3 oranında engelli çalıştırmak zorundadırlar'' denilmektedir.

Ancak son yıllarda hem kamu işyerlerinde hem de özel sektörde söz konusu kanuna uygun istihdam koşullarına uyulmadığı, uymayanlara uygulanan müeyyidelerin yetersiz kaldığı anlaşılmaktadır. Son yapılan araştırmayla engelli kadrolarındaki boşluk oranı %42'dir. Engellilerin ucuz iş gücü olarak kayıt dışı çalıştırıldığı da kamuoyuna yansımıştır. Engellilerin yaşamın her alanında ayrımcılığa maruz kaldıkları ve hak kayıplarını yoğun olarak yaşadıkları bilinmektedir. Bu bağlamda engelli yurttaşların yaşadıkları sorunlar ile çözüm yollarının tespiti ve çözümü yolunda adımlar atılması elzemdir.

Birleşmiş Milletler Engellilerin Hakları Sözleşmesi başta olmak üzere, engelli haklarına ilişkin uluslararası sözleşmelerin, sosyal devlet olmanın, Anayasa ve yasaların gereği ertelenmeden yerine getirilmelidir.

Bu bağlamda;

1- Ülkemizde son 2 yılın istatistiklerine göre toplam engelli nüfusu kaçtır?

2- Engelli maaşı alan engelli yurttaşların sayısı kaçtır? Bu maaşların bütçedeki toplam miktarı ne kadardır?

3- Kamuda çalışan engelli bireylerin toplam sayısı kaçtır? İllere göre engelli istihdam oranları nelerdir?

4- Özel sektörde çalışan engelli bireylerin toplam sayısı kaçtır? Özel sektörde illere göre engelli istihdam oranı nedir?

5- Engellilerin ucuz işgücü olarak kayıt dışı çalıştırıldıkları kamuoyuna yansımaktadır. Kayıt dışı çalıştığı tespit edilen engelli sayısı kaçtır? Engelli bireylerin kayıt dışı çalışmasını önlemek için ne gibi önlemler aldınız?

6- Engelli istihdamının artırılarak engelli bireylerin sosyal yaşamda ve iş yaşamında daha görünür olmasını sağlayacak mısınız?

7- Engelli istihdam oranlarının hem özelde hem kamuda kota sınırlarına takılmadan artırılması için ilgili kanunda düzenleme yapmayı düşünüyor musunuz?

8- Özelde ve kamuda boş engelli kadrosu ne kadar?

9- Engelli kadrolarını boş bırakan kamu ve özel işyerlerinin tespitine yaparak, cezai işlem başlatmayı düşünüyor musunuz?

Soru önergesine https://www2.tbmm.gov.tr/d27/7/7-44601s.pdf linkinden ulaşabilirsiniz.