Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 13 Eylül'de açıklamış olduğu Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesine bugüne kadar yaklaşık 7.5 milyon vatandaş başvurdu, 4 milyon 442 bin vatandaşın ise işlemleri tamamlandı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, ''250 bin konutu ilk etapta belirlenmiştik. 2028 yılına kadar da 500 bin konut yapacağımızı Sayın Cumhurbaşkanımız milletimizle paylaştılar. 100 bin altyapılı arsa yapacaktık. Altyapılı arsa ile ilgili gelen başvurular, vatandaşlarımızın talep ve istekleri ile piyasadaki durumu incelediğimizde arsa sayısını Cumhurbaşkanımız ‘1 milyona çıkaralım’ talimatı verdiler. Biz de bu noktada gerçekten güzel bir çalışma yaptık. Bugün için ‘İlk Evim Arsa’ projemize başvuran vatandaşımızın sayısı 67 bine ulaştı. ‘İlk İş Yerim’ projemize ise başvuru sayısı da 20 bine ulaştı. Başvurular arsa ve iş yeri için 7 Kasım'a kadar devam edecek, sosyal konutlarla ilgili başvurunuzda 31 Ekim'de sona erecek.
81 ilimizde, 694 ilçede bu sayıyı belirledik. Arsalarımızın yüzde 40'ını şehir merkezlerinde, kalan yüzde 60'ını da 694 ilçemizden gelen talepler ve ihtiyaçlar doğrultusunda belirledik. Yani vatandaşımız hem nüfusa kayıtlı olduğu ilçede, hem de ikamet ettiği ilçede yaşama arzusu içerisinde. Bu manada da ilçemizi belirlerken, ilçelerde vatandaşlarımızın şu an yaşadığı kendi memleketi olan yerlerde geleceğe dönük de bir planlama yapabileceği bir süreci belirledik.
1 milyonun içeriğine bakacak olursanız, 50 binini İstanbul'da belirledik. Yine Gaziantep'te 45 bin, Ankara'da 100 bin, Konya’mızda 55 bin, İzmir'de 25 bin, Diyarbakır'da 30 bin, Kayseri'de 25 bin olmak üzere şehirlerimizdeki bu nüfus ve taleplere göre arsa durumuna göre dağıttık.
İnşallah vatandaşlarımız kendilerine uygun gördükleri mevkide projeye başvurmaları neticesinde, ilk önce biz altyapısını hazırlayacağız. Altyapıda elektriğini, suyunu, yolunu hazırlayarak alt yapıya uygun hale getirdikten sonra da vatandaşlarımız kendi projelerini inşa edilebilecekler. Müstakil olanlara proje desteği vereceğiz. Yani orada yöresel mimariye uygun bir şekilde 7 bölge için hazırlıklarımız var. Vatandaşımız isterse orada bu projelerden talep edecekler ve kendileri müstakil parselde inşaatlarını yapabilecekler.
Türkiye haritasında bütün arsaları yerleri ile birlikte işledik. Yozgat'ta 7 bin, Kırıkkale'de 7 bin, Kırşehir'de 12 bin 500 olarak belirledik. Bunu belirlerken hem merkezde, hem de ilçedeki talepleri dikkate aldık ve bu talepler doğrultusunda da arsalarımızı belirlemiş olduk. Arsa değerlemelerini Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) onaylı ekspertiz firmalarınca yapıyoruz. İldeki ve ilçedeki arsanın durumu, merkeze yakınlığı, cephesi, yola yakınlığı gibi değerleri dikkate alarak SPK onaylı ekspertiz firmaları bu arsanın değerlemeleri yapıyorlar. Değerlendirmeden sonra biz aynı konutta olduğu gibi arsada da yüzde 40 ve yüzde 50'ye varan sübvansiyon sağlıyoruz. Bir taraftan da altyapısını yapıyoruz. Şu an çalıştığımız 350 milyon metrekare arsa üzerinde yapılan değerlemeler ile birlikte arsa fiyatları da belirlenecek.
Ankara Gölbaşı'nda müstakil parseller 350 ile 500 metrekare arasında, müşterek parsellerde 150 metrekare kat mülkiyeti alacaklar. 280 bin lira arsa bedeli ile 2 bin 334 liradan başlayan 10 yıl vade de faizsiz bir şekilde vatandaşımız bunu ödeyebilecek. Müstakil Parseller dışındaki müşterek duruma baktığımızda da yine Ankara'daki bir parsel 157 bin lira 1312 lira taksitle vatandaşımız ödeyebilecek. Van'da da müstakil 192 bin 500 liradan başlayan bedelle aylık da 1604 lira taksitle alabilecekler. Müşterek parselleri de 937 lira taksitle 112 bin 500 lira toplam fiyatla vatandaşlarımız erişebilecekler. Altyapısı tamamlanmış arsalarda vatandaşlarımız, imar planları çerçevesinde inşalarını gerçekleştirebilecekler. Açıkçası hiç bir projede vatandaşımızı yolda bırakmadık yarım bırakmadık. Her türlü desteği de süreç içerisinde vereceğiz.
Bugün açıkladığımız fiyatlar 10 yıl süreç içerisinde geçerli olacak. Faizsiz bir şekilde vatandaşlarımız ödeyecekler. İster yıllık isterse aylık tercih edebilecekler. Peşinatları ödedikten sonra kalan 108 ay vade oluyor ki, 1 yıl sonra başlayacak ilk taksit veya aylar itibariyle de yapabilirler. Vatandaşımız faizsiz bir şekilde sabit taksitle arsa bedellerini ödeyebilir.
Cumhurbaşkanımız da 20 yıllık süreçte hep gençlerimizle birlikte yol yürüdü, onların açıkçası sesine kulak verdi ve onlar bizim geleceğimiz yani geleceğimizi emanet edeceğimiz çocuklarımız. Biz eminiz ki bizden daha iyisini yapacaklar. Biz bugün konut amaçlı 1 milyon arsa hazırladık. 250 bin konut hazırladık. Onlar kat ve kat fazlasını yapacaklar daha iyi şartlarda yaşayacaklar, tek amacımız hayalimizde bu aslında. Onlara daha iyi bir gelecek sunmak.
Herhangi bir kontenjan yok. Zaten sayıda her kesime yetecek her kesimi kucaklayacak şekilde belirlendi.
Tüm dünyanın krizlerle uğraştığı, enerji krizleriyle, sosyal devletin sosyal belediyeciliğin rafa kaldırıldığı bir dönemde, biz vatandaşımızın en temel hakkı olan barınma hakkını karşılayabilmek amacıyla sosyal devlet anlayışı ile çevrilmiş bir projeyi hayata geçiriyoruz. Bu manada da biz vatandaşımıza şu seçeneği sunduk; İster 250 bin sosyal konuta başvurabilirler, isterse 1 milyon konut amaçlı arsaya başvurabilir. İkisine de başvuru yapabilir vatandaşımız. Kurada ikisinin de kurasını çekeceğiz. Diyelim ki, kurada vatandaşımız ikisine de başvurdu ikisi de çıktı. Orada tercihini hangisinden yana kullanırsa, vatandaşımıza diyeceğiz ki ya konut ya arsa hangisini istiyorsanız onu alabilirsiniz. Bu manada her vatandaşımıza bu projeden ya konut ya arsa ya da iş yeri alabilme imkânına eriştirmiş olacağız.
Bazılarının imar planları hazırlandı ve diğerlerini de hızlı bir şekilde hazırlayacağız. İmar planına da açıkçası çok fazla yoğunluk vermek istemiyoruz. Yani şehre katma değer sağlayacak yapıldığı zaman o bölgede bir cazibe merkezi oluşturacak şekliyle planlama yürütüyoruz. Ve gerçekten yüzde 30 emsal düşük yoğunluklarda 0,30 emsal veriyoruz ki ciddi bir manada düşük bir yoğunluk yüzde 40’ın arazinin terk edeceğiz. Nereye terk edeceğiz yeşil alanlara, yollara, okuluna camisine oradaki sosyal donatılara. Kalan yüzde 60'ında da müstakiller de 0,30 emsal hakkı vermek suretiyle yine katlı konutlarımız dediğimiz müşterek konutlarımıza da ortalama 1,20-1,30 emsal vereceğiz. Bu 0,80 de olacak 1,40 da olacak ortalaması 1,20 1,30 a gelecek. Ve burada zemin artı dört beş katı da geçmeyeceğiz. İlk önce bu imar planlarını hazırladıktan sonra biz vatandaşımıza da inşallah Aralık ayı itibariyle arsa tapularını vermeye başlayacağız. Ve burada müstakil parseller 350 ile 500 metrekare. Vatandaşımız ister kendisi isterse bizim verdiğimiz projeye uygun olarak inşasını bizim altyapıları tamamlamamıza müteakip başlayabilecekler. Müşterek parsellerde ise yine biz vatandaşımıza her türlü teknik ve hukuki desteği Toplu Konut İdaresi Başkanlığımız (TOKİ) eliyle vereceğiz. Ve burada çoğunluk sağlanırsa yapımda da destek vereceğiz. Bu da önemli bir şey yani hani vatandaşımıza arsayı sattık, hemen git ne yaparsan yap diyemeyiz. Dolayısıyla burada 1 milyon 170 konut yapmış olan Toplu Konut İdaremiz ve Bakanlığımız, her türlü teknik desteği yapımla ilgili süreçler desteği kendilerine sağlayacak.
Bu 2 trilyon liralık ekonomik büyüklük ile birlikte biz şehirlerimizdeki üretim ve istihdamı da arttıracak adımlar atmak istedik. Ki bu da ilk defa oldu.
Fiyatlar 350 bin liradan başlıyor, 10 yıl vadeli ve gerçekten aidat öder gibi vatandaşımız bu projeye erişebilecekler. 10 bin tane iş yeri belirledik ve burada 18 yaşını doldurmuş, ustalık belgesini almış vatandaşlarımız gidip burada kendi işini kurabilecekler. Yani insanlara geleceğe dair daha güvenle bakabilecekleri, daha umutlu bakabilecekleri ve orada taksit öder gibi aslında aidat öder gibi kendi iş yerlerine sahip olabilecekler. Gidecekler, orada biri oto tamircisi açacak, biri tekstille ilgili, belki genç kardeşlerimizle birlikte atölye açacak, öbürü elektronik üzerine bir şey yapacak. 10 bin tane iş yerimizi de 28 ilimizde belirledik. İnşallah o da hem şehrin ekonomisine, istihdamına katkı sağlayacak ve büyümesine katkı sağlayacak.
Maliyet üzerinden ciddi indirimler yapıldı. 2 bin 633 lira taksitle vatandaşımız 50 metrekare ile başlayan iş yerine erişebiliyor. En büyük iş yerimiz 200 metrekare. Buranın fiyatı nedir derseniz 1 milyon 300 bin liraya işte yüksek, burada her türlü işi yapabilecekleri tavanlı, her türlü altyapıya sahip yeri 1 milyon 300 bin liraya alacaklar ve 9 bin 750 liradan başlayan taksitle de bu projeye erişebilecekler. Burada 200 metrekarelik bir yerde 15-20 tane kardeşimizi istihdam edebilirler.'' dedi.
Emlak Konut Genel Müdürlüğü, Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER), İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER), Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER), Müteahhitler Birliği Konfederasyonu ile görüştüklerini belirten Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Emlak Konut eliyle yürütülecek orta ve orta üstü gelir sahibi vatandaşlara konut kampanyasını kasım ayında sunacaklarını açıkladı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, ''Bugüne kadar Sayın Cumhurbaşkanımız, hep bu noktada vatandaşımızın lehine adımlar attı. Hazine ve Maliye Bakanlığımız da bu noktada çalışmaya ortaklar ve her türlü desteği de geçmişte olduğu gibi İnşallah bundan sonra da vermeye devam edecekler. Çalışmaları tamamlanmak üzere inşallah ekim sonu, kasım ayının başı itibariyle de bu kampanyayı hayata geçireceğiz. Böylelikle orta ve orta üstüne hitap eden konutları da yapmış olacağız ve tüm bunlara baktığınızda işte konut fiyatlarının kira fiyatlarının düştüğünü de artık göreceğiz.
Zaten biz bu proje duyurur duyurmaz konut fiyatları durdu. Vatandaşımız bu noktada bir beklenti içerisine girdi. Biz de devletimizin yüzde 40-50'ye varan sübvansiyonu ile birlikte açıkladık ve şimdi görüyoruz ki hem konut fiyatları hem de kira fiyatları aşağı gelmeye başladı. Biz, Toplu Konut İdaresi (TOKİ) ile yıllar itibariyle baktığınızda tüm yapılan konutların yüzde 13'ünü yapıyorduk, şu an bu oranı biz yüzde 20, 25’lere çıkarttık. Dolayısıyla burada arzı arttırdığı süreçte, konutun fiyatını da düşmesine sebep olacaktır. Bu bir matematik, neticede biz arzı arttırmış durumdayız ve inşallah konut fiyatlarının da, kiraların da aşağıya geldiğini görüyoruz. Daha da aşağı inecek, orta ve orta üstüne hitap eden projeyi de açıkladığımız da artık o bizim istediğimiz seviyeye ikisi de erişmiş olacak.'' dedi.