Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (18 Ekim 2022)

Teklif ile, düzenlenen piyasalarda Ürün İzleme Sistemine (ÜİS) müdahalenin hapis cezası ile cezalandırılması öngörülerek söz konusu suçun işlendiğinin inceleme sırasında tespiti halinde incelemenin tamamlanması beklenmeksizin kamu davasının ivedilikle açılması; Tütün, tütün mamulleri ve alkollü içecekler piyasasında üreticilere ve ithalatçılara teminat uygulaması; Tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, sigara filtresi, alkol ve alkollü içkilerin üretim ve ithalat faaliyetine ilişkin gerekli izinlerin verilmesi için vadesi geçmiş vergi, prim ve kesinleşmiş idari para cezası borcunun olmaması koşulu getirilmesi;.213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesi ile 5607 sayılı Kanuna aykırı fiilleri işlediği tespit edilenlere Tarım ve Orman Bakanlığının düzenlemekle yükümlü olduğu piyasalarda faaliyete ve satışa ilişkin verilen belgelerin, kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya mahkeme kararı kesinleşinceye kadar askıya alınması, bu süre içinde söz konusu tesis veya işyeri için başka kişilere belge verilmemesi; Kullanılma zorunluluğu getirilen özel etiketi veya işareti olmayan makaron tespitlerinde, söz konusu ürünleri bulunduran, üreten veya ithal edenlerin cezalı tarhiyattan müteselsilen sorumlu tutulması; Makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi üretim izni için yıllık tek vardiyada iki milyar adet üretim miktarını sağlayacak tesis kurma şartının istenmesi ve makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi ithalatında aynı markadan olmak şartıyla serbestçe ithalat yapabilmek için yurt içi üretim şartı istenmesi; Yedi yıl olan elektronik haberleşme şebekelerinden hizmet almayan cihazların elektronik kimlik bilgilerinin pasife alınma süresinin bir yıla düşürülmesi; Yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapma suçunun cezasının değiştirilmesi amaçlanmaktadır.

GENEL GEREKÇE

4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasımn Düzenlenmesine Dair Kanun ile tütün, tütün mamulleri ve alkol piyasasının düzenlenmesine, tütün, tütün mamulleri ve alkolün Türkiye'de üretimine, iç ve dış alım ile satımına ilişkin usul ve esaslar belirlenmektedir.

Ancak, söz konusu Kanunun konusunu teşkil eden tütün, tütün mamulleri ve alkollü içkiler yoğun bir şekilde kaçakçılığa ve kayıt dışı üretime konu edilmektedir. Kaçakçılık ve kayıt dışı üretimin sonucu olan haksız rekabetin Önlenerek tüm tarafların mali ve teknik mevzuata uygun davranmasımn sağlanması, şeffaf ve eşitlikçi bir piyasa tesisi için elzemdir.

Söz konusu eşyamn kaçakçılığa konu edilmesi durumunda oluşan vergi kaybı ve haksız rekabet ortamı ülke ekonomisine zarar verirken, piyasaya arz edilen standart dışı ve kalitesiz ürünler, üretildiği koşullar ve içerdiği maddeler sebebiyle çevre ve toplum sağlığını tehdit etmektedir. Bu nedenle yasa dışı tütün, tütün mamulü ve alkollü içki ticareti ile mücadele faaliyetleri, üzerinde hassasiyetle durulması gereken konulardan birini teşkil etmektedir. Her ne kadar 28/3/2013 tarihli ve 6455 sayılı Kanun ile 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda gerçekleştirilen değişiklik ile kaçakçılık suçunun konusunu oluşturan eşyanın akaryakıt ile tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler olması durumunda daha ağır cezalar öngörülmesi ve söz konusu maddelerde belirtilen kaçakçılık suçunu işleyenlerin hapis cezası ile cezalandıniması, kaçakçılık fiilleri ile mücadelede başanya ulaşılmasını sağlasa da son dönemde ülkemizde, kaçakçılıkla mücadele kapsamında gerçekleştirilen denetimlerde ve yapılan operasyonlarda; yasa dışı yollarla yurt içinde üretilen makaron ile usulsüz bir şekilde piyasaya sürülen sarmahk kıyılmış tütün ve nargile tütünü gibi tütün mamullerinde ciddi artış olduğu tespit edilmiştir. Bahsi geçen sektörde değişen kaçakçılık trendi ve konjonktür ile usulsüzlükler sonucu ortaya çıkan vergi ziyaı, mücadele faaliyetlerinde yeni trende uygun şekilde güncellenmiş etkin bir denetim mekanizması tesisini ve yeni kaçakçılık yöntemlerini önlemeye yönelik caydırıcı yasal düzenlemelerin hayata geçirilmesini gerekli kılmıştır.

Diğer taraftan, yurt dışından yolcu beraberi muafiyet halckım aşan miktarlarda getirilerek yurda kaçak yollarla sokulan, yurt içinde de usulsüz şekilde kullanımı için IMEI klonlaması yoluyla sisteme entegre edilmeye çalışılan cep telefonları söz konusu sektörün yapısını bozucu bir etkiye neden olmaktadır. Ülkemizde neredeyse her vatandaşın evinde bulunan IMEI klonlamasma uygun, eski/kullanılmayan cep telefonları IMEI havuzunda yer almakta ve risk teşkil etmektedir. Bu açıdan, kaçakçılık fiillerinin önlenmesinin yam sıra usulsüzlük teşkil eden hususların engellenmesi vatandaşlarımızın mağdur olmaması açısından da büyük önem arz etmektedir. Nitekim kaçak olarak yurda sokulan cep telefonlarmm kullanıma açılması için klonlama işleminin kolaylıkla gerçekleştirilebilmesi ve cep telefonlarına klonlanacak IMEI havuzunun geniş olması gibi etkenler kaçakçılık faaliyetlerinin devam etmesinde önemli role sahiptir. Bu nedenle, kayıt dışı cep telefonlarında kullanılan IMEI havuzunun daraltılması ve usulsüz kullanımının engellenerek caydmcılığm arttırılması konusunda güncel ihtiyaçları karşılar nitelikte değişikliklere ihtiyaç duyulmuştur.

Kanun Teklifiyle bu doğrultuda, 213 sayılı Vergi Usul Kanununda, 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasımn Düzenlenmesine Dair Kanunda, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununda, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununda değişiklik yapılması öngörülmektedir.

Tütün, tütün mamulleri ve alkollü içecekler; ithali, ihracı ve yurt içi üretimi bulunan eşya grupları arasında yer almaktadır. İç ve dış ticareti ile üretimi yoğun olan bu sektörde faaliyet gösteren firmalar, kanunlarda belirtilen teknik ve ekonomik kriterlere uymakla yükümlü olup, 4733 sayılı Kanun ve ikincil mevzuat ile mali mevzuatta bu alanları düzenleyen hükümler bulunmaktadır.

Teklifle, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesine eklenen (d) fıkrası ile akaryakıtta yapılan düzenlemeye benzer bir şekilde, Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasınm Düzenlenmesine Dair Kanun ile düzenlenen piyasalarda (örneğin; sigara ve makaron) Ürün îzleme Sistemine (ÜİS) usulsüz müdahalenin suç kapsamına alınarak kayıt dışı üretimin önlenmesi amaçlanmış, Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetki verilip verilmediğine bakılmaksızın, vergi güvenliğini sağlamak amacıyla kullanılmasına zorunluluk getirilen özel etiket ve işaretlerle ürünlerin etiketlenmesi veya işaretlenmesi ve etiketlenen veya işaretlenen ürün bilgilerinin kurulan verİ merkezine aktarılmasım sağlayan sisteme fiziksel veya bilişim yoluyla müdahale ederek Hazine ve Maliye Bakanlığına elektronik ortamda iletilmesi gereken belge, bilgi veya verilerin iletilmesini önleyenler ile bunların gerçeğe aykırı şekilde iletilmesine sebebiyet verenlerin üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması öngörülmüştür.

Bu fiillerle işlenen kaçakçılık suçlarıyla etkin şekilde mücadele edilmesi ve tespit edilen hususların bir an evvel yargı makamlarının önüne getirilmesi amacıyla, vergi incelemesine başlanmadan ya da incelemenin bitmesi beklenmeden, Vergi Müfettiş ve Vergi Müfettiş Yardımcıları tarafından düzenlenen rapor ile ilgili rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasının Cumhuriyet başsavcılığına gönderilmesi ve kamu davasının açılması bakımından da incelemenin tamamlanması şartının aranmaması temin edilmektedir.

Özel Tüketim Vergisi Kanununun (III) sayılı listesinin B cetvelinde yer alan tütün ve tütün mamulleri vergi açısından stratejik ürünler olduğundan, piyasada söz konusu ürünlere ilişkin sahtecilik ya da kayıt dişilik yoluyla rekabet eşitsizliği oluşabilmektedir. Piyasanın sağlıklı bir şekilde işlemesini sağlamak amacıyla, tütün üreticileri ile tütün üretim ve pazarlama kooperatifleri hariç olmak üzere 4733 sayılı Kanun kapsamında üretim ve ithalat faaliyetleri ile Tütün Ticareti Yetki Belgesi kapsamındaki faaliyetlere ilişkin izin, uygunluk ve yetki belgesi bulunanlar ile izin, uygunluk ve yetki belgesi başvurusu, tadili veya süre uzatımına ilişkin talepleri olanlardan, doğabilecek idari para cezası ve diğer amme alacaklarıma güvenliğini sağlamak amacıyla belirli kriterler dikkate alınmak kaydıyla teminat alınması öngörülmektedir.

Diğer taraftan, başka birçok alanda hâlihazırda uygulaması bulunan belirli bir hakkın kullanılabilmesi için vergi borcu bulunmaması zorunluluğu tütün, tütün mamulleri ve alkollü içecekler piyasaları için de getirilmektedir. Bu piyasalarda üretim ve ithalat yapmak üzere başvuru yapanların, üretim faaliyeti sırasında yetki belgelerinde tadil yaptırmak için başvuruda bulunanların ve yetki süresinin uzatılması için başvuranların 4733 sayılı Kanun kapsamında verilen ve süresinde ödenmemiş bulunan idari para cezası borcu, Sosyal Güvenlik Kurumuna vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcu ile vergi dairelerine 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçtiği halde ödenmemiş borcunun bulunmaması koşulu aranacaktır.

Yine 6455 sayılı ve 7318 sayılı Kanunlar ile 5015 sayılı Kanunda yapılan değişikliklerin olumlu etkileri dikkate alınarak Teklifle, 213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesine eklenen (d) fıkrasında ve 5607 sayılı Kanunda belirtilen kaçakçılık fiillerinin tespiti durumunda kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya mahkeme kararı kesinleşinceye kadar faaliyetin durdurulması sağlanarak uzun sürmesi muhtemel adli süreç esnasında yasa dışı üretim, satış ve sunum faaliyetlerini devam ettirme ihtimaline karşılık Devletin vergi gelirlerinde olası kayıpların önüne geçilmesi sağlanacak ve piyasada faaliyet gösteren taraflar arasında haksız rekabetin de giderilmesine yardımcı olunacaktır.

Ürün İzleme Sistemi (ÜÎS), tütün mamulü için üretimde vergi güvenliğini sağlayan en önemli faktörlerden biridir. ÜÎS, tesis kurma izni aşamasında sağlanması gerekli şartlar arasına eklenerek sigara ve makaron üretiminde hem ürün denemesi, makine çalışma testleri veya deneme üretimlerinin ÜlS dâhilinde yapılmasının sağlanması ve bu sayede ürün güvenliğini tesis etmek hem de ÜİS haricinde ürün denemesi, makine çalışma testleri veya deneme üretim yapıldığının tespiti halinde ağır idari para cezası Öngörülerek caydırıcılığın üst seviyeye çıkarılması amaçlanmaktadır. Bunun yam sıra, bahse konu deneme üretimi, ürün denemesi veya makine çalışma testleri kapsamında üretilen ürünün imha edilmeyerek piyasaya arzı da tespitlerde sıklıkla karşılaşılan usulsüzlükler arasında olduğundan deneme üretimi, ürün denemesi veya makine çalışma testleri kapsamında üretilen ürünlerin belirlenen süre içinde imha edilmemesine karşılık da ağır idari para cezası ve belirli süre içerisinde tekran halinde yetki iptali öngörülmektedir.

4733 sayılı Kanunda sigara üretimi için üreticilerden, istenen yıllık üretim miktarım sağlayacak tesis kurma şartı, makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi üretim izni içinde istenecektir. Ayrıca sigarada; aynı markadan olmak şartıyla serbestçe ithalat yapabilmek için aranan yurt içi üretim şartı, makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi ithalatında da aranacaktır.

Öte yandan, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununda yapılan düzenleme ile (III) sayılı listenin B cetveli kapsamında yer alan sigaranın yam sıra piyasaya bandrolsüz şekilde arz edilen makaron için de müteselsil sorumluluk getirilmesi ile, özel etiketi veya işareti olmayan ve belli bir miktarı aşan özel tüketim vergisine tabi makaron bulundurulduğunun tespit edilmesi halinde, bu eşyayı bulunduranlar ile ithal veya imal edenler müteselsilen sorumlu tutularak, eşyanın tespit tarihindeki emsal bedeli veya miktarı üzerinden cezalı vergi tarhiyatı öngörülmüş, böylece vergi alacağı güvence altına alınmıştır.

Tarım ve Orman Bakanlığından yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapma eylemine ilişkin suçun cezasında, fiilin ağırlığı değerlendirilerek değişiklik yapılmaktadır.

Diğer taraftan, ülkemizde önemli bir paya sahip olan bilişim sektöründe yasa dışı ticaretin önlenmesi noktasında kaçakçılık fiillerinin önlenmesinin yanı sıra kaçakçılığa neden teşkil eden hususların engellenmesi büyük önem arz etmektedir. Yurda kaçak olarak getirilen cep telefonlarının kullanıma açılması için klonlama işleminin kolaylıkla gerçekleştirilebilmesi ve cep telefonlarına klonlanacak IMEI havuzunun geniş olması gibi etkenler kaçakçılık faaliyetlerinin devam etmesinde önemli role sahiptir. Bu nedenle IMEI havuzunun daraltılması ve usulsüz kullanımın engellenerek caydırıcılığın arttırılması amacıyla hâlihazırda yedi yıl olan süre bir yıla düşürülerek, son sinyal alınmasından itibaren kesintisiz bir yıl süresince sinyal almamayan cep telefonlarının IMEITerinin Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından pasife alınması öngörülmektedir.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Maddeyle, Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesine fıkra eklenmektedir. Eklenen fıkrayla, 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun ile düzenlenen piyasalarda vergi güvenliğinin sağlanması, kayıt dışı tütün mamulü üretiminin engellenmesi, kayıt dışı ekonomi ve vergi kaçakçılığıyla etkin bir şekilde mücadele edilmesi amaçlarıyla, Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetki verilip verilmediğine bakılmaksızın, kullamimasına zorunluluk getirilen özel etiket ve işaretlerle ürünlerin etiketlenmesi veya işaretlenmesi ve etiketlenen veya işaretlenen ürün bilgilerinin kurulan veri merkezine aktarılmasım sağlayan sisteme fiziksel veya bilişim yoluyla müdahale ederek Hazine ve Maliye Bakanlığına elektronik ortamda iletilmesi gereken belge, bilgi veya verilerin iletilmesini önleyenler ile bunların gerçeğe aykırı olmayan şekilde iletilmesine sebebiyet verenlerin hapis cezası ile cezalandırılması öngörülmektedir.

MADDE 2- Teklifle, Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde ürün izleme sistemine müdahale suç olarak düzenlenmektedir. Maddeyle, söz konusu suçun işlendiğinin inceleme sırasında tespiti halinde, incelemenin bitmesi beklenmeksizin veya incelemeye başlanmaksızın Vergi Müfettiş ve Müfettiş Yardımcıları tarafından bu tespitlere ilişkin rapor düzenlenmesi, rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasıyla birlikte keyfiyetin Cumhuriyet başsavcılığına bildirilmesi ve kamu davasının incelemenin tamamlanması beklenmeden açılabilmesi sağlanmaktadır,

MADDE 3- Maddeyle, 4733 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde değişiklik yapılmaktadır. Ülkemizde tütün mamulleri üretmek isteyenlerden; sigara için yıllık iki milyar adet, diğer tütün mamulleri için ise en az onbeş ton üretim yapabilecek tütün hazırlama bölümleri dahil tam ve yeni teknoloji tesis kurmaları istenmektedir. Maddeyle, makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi üretmek isteyenlerden de sigara da olduğu gibi, yıllık iki milyar adet üretim kapasitesine sahip tesis kurmaları istenmektedir. Ayrıca; aynı markadan olmak şartıyla sigaranın ithalatında aranan yurt içi üretim şartının, makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi ithalatında da aranması temin edilmektedir.

MADDE 4- 4733 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin beşinci fıkrasına eklenen (r) bendi ile Ürün İzleme Sistemini kurmaksızın makine ve ekipman çalışma testleri, ürün denemeleri veya deneme üretimi yapanlara idari para cezası öngörülerek, her türlü üretimin Ürün İzleme Sistemi dahilinde yapılması, bu sayede oluşabilecek usulsüzlüklere karşı caydırıcı bir etki sağlanması amaçlanmaktadır. Fıkraya eklenen (s) bendi ile; makine çalışma testleri, ürün denemeleri veya deneme üretimi kapsamında üretilen sigara ve makaronlan süresi içerisinde imha etmeyenlere 4733 sayılı Kanuna göre idari para cezası öngörülmektedir. Getirilen bu uygulama ile makine çalışma testleri, ürün denemeleri veya deneme üretimi kapsamında üretilen ürünlerin süresi içinde imha edilmeyerek usulsüz şekilde piyasaya arzımn önüne geçilmesi hedeflenmektedir. Yedinci fıkrada yapılan değişiklik ile, beşinci fıkraya eklenen (r) ve (s) bentlerinde yer alan fiillerin ilk fiilin işlenmesinden sonraki beş yıl içinde üçüncü defa işlenmesi halinde belgelerin iptaline kadar verileceği hüküm altına alınmaktadır.

Tarım ve Orman Bakanlığının, 4733, 4250, 5607 sayılı Kanunlara aykırı fiillerden kesinleşmiş mahkûmiyet kararı olanlara, düzenlemekle yükümlü olduğu piyasalarda faaliyete ilişkin hiçbir belge verilmemesi, verilmiş olanların iptal edilmesi yetkisi bulunmaktadır.

Sekizinci fıkrada yapılan değişiklik ile, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun "Kaçakçılık Suçları ve Cezalan" başlıklı maddesinin (d) fıkrası kapsamında işlenen fiillerden kesinleşmiş mahkûmiyet kararları da bu yetki kapsamına alınmaktadır. Ayrıca, fıkrada yapılan bir diğer değişiklikle, uzun sürmesi muhtemel adli süreç esnasında yasa dışı üretim, satış ve sunum faaliyetlerim devam ettirme ihtimaline karşılık oluşacak kamu zararını önlemek amacı ile 213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesi ile 5607 sayılı Kanuna aykın fiilleri işlediği tespit edilenlere Tanm ve Orman Bakanlığının düzenlemekle yükümlü olduğu piyasalarda faaliyete ve satışa ilişkin verilen belgelerin, kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya mahkeme kararı kesinleşinceye kadar askıya alınması bu süre içinde, söz konusu tesis veya işyeri için başka kişilere belge verilmemesi hususu düzenlenmektedir.

MADDE 5- Özel tüketim vergisi açısından stratejik ürünler olan tütün, tütün mamulleri ve alkollü içecekler piyasada sahtecilik ya da kayıt dişilik yoluyla rekabet eşitsizliğinin oluşabildiği sektörler arasında yer almaktadır. Rekabet eşitsizliğini ortaya çıkaran durumu önlemek amacıyla 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanuna 8/A maddesi eklenmektedir. Maddeyle, Tarım ve Orman Bakanlığına, hâsıl olması durumunda idari para cezaları ve diğer amme alacaklarının güvenliğini sağlamak amacıyla tütün üreticileri ile tütün üretim ve pazarlama kooperatifleri hariç olmak üzere 4733 sayılı Kanun kapsamında üretim ve ithalat faaliyetleri ile Tütün Ticareti Yetki Belgesi kapsamındaki faaliyetlere ilişkin izin, uygunluk ve yetki belgesi bulunanlar ile izin, uygunluk ve yetki belgesi başvurusu, tadili veya süre uzatımına ilişkin talepleri olanlardan teminat alma ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirleme konusunda yetki verilmektedir. Ayrıca, hâlihazırda izin, uygunluk ve yetki belgesine tabi faaliyetlerde bulunanların istenilen teminatı ödememesi durumunda, faaliyete ilişkin belgelerinin teminat verilinceye kadar askıya alınması öngörülmektedir.

MADDE 6- Maddeyle, 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanuna 8/B maddesi eklenerek, 4733 sayılı Kanun kapsamında tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, sigara filtresi, alkol ve alkollü içkilerin üretim ve ithalat faaliyetleri ile Tütün Ticareti Yetki Belgesi kapsamındaki faaliyetlere ilişkin gerekli izinlerin verilmesi için bu Kanun kapsamında verilen ve süresinde ödenmemiş bulunan idari para cezası borcu. Sosyal Güvenlik Kurumuna vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcu ile vergi dairelerine 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklanmn Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmaması koşulu getirilmektedir. Böylelikle, hem oluşabilecek vergi zafiyetinin ve suistimallerin önlenmesi hem de tahsil edilemeyen vergi, prim ve idari para cezalarının tahsilinin sağlanması hedeflenmektedir.

MADDE 7- Maddeyle, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin beşinci fıkrasına kaçakçılıkla mücadelede etkinliği arttırmak amacıyla mevcut fıkrada yer alan akaryakıt, alkollü içecekler ve tütün mamulleri ve benzeri malların yam sıra makaron ibaresi eklenmektedir. Yapılması öngörülen değişiklikle. Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin verdiği yetki uyarınca kullamima zorunluluğu getirilen özel etiketi veya işareti olmayan özel tüketim vergisine tabi makaron tespitlerinde, söz konusu ürünleri belirli sayıda bulunduran, üreten veya ithal edenlerin de cezalı tarhiyattan müteselsilen sorumlu tutulması amaçlanmaktadır.

MADDE 8- 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanunun "Cezai hükümler" başlıklı 8 inci maddesinin beşinci fıkrasının (h) bendi uyannca yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapma eylemi idari yaptırımla cezalandırılmakta idi. Bu hüküm 28/11/2017 tarihli ve 7061 sayılı Kanunun 63 üncü maddesi ile yürürlükten kaldırılıp, aynı Kanunun 93 üncü maddesiyle 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 3 üncü maddesinin yirminci fıkrasında düzenlenerek üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası ile tecziye edileceği belirtilmiştir. Bu düzenlemenin de; 1/7/2018 tarihinde yürürlüğe gireceği öngörülmüştür. Fakat çeşitli kanunlarla bu düzenlemenin yürürlüğe girişi 1/1/2022 tarihine kadar ertelenmiştir. 1/1/2022 tarihinden itibaren ise bu fiil üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası ile tecziye edilmektedir.

Madde ile; fiilin ağırlığı değerlendirilerek, suça konu olan bu eylemin iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile tecziyesi amaçlanmaktadır.

MADDE 9- Yapılan tespitlerde yurda kaçak olarak getirilen cep telefonlarımn kullanıma açılması için klonlama işleminin kolaylıkla gerçekleştirilebilmesi ve cep telefonlarına klonlanacak IMEI havuzunun geniş olması gibi etkenlerin kaçakçılık faaliyetlerinin devam etmesinde önemli role sahip olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenle IMEI havuzunun daraltılması ve usulsüz kullanımın engellenerek caydıncılığın arttırılması amacıyla madde kapsamında 5809 sayılı Kanunun 57 nci maddesinin üçüncü fıkrası ile; hâlihazırda yedi yıl olan elektronik haberleşme şebekelerinden hizmet almayan cihazların elektronik kimlik bilgilerinin pasife alınma süresi bir yıla düşürülerek, son sinyal alınmasından itibaren kesintisiz bir yıl boyunca sinyal alınamayan cep telefonlarımn IMEFlerinin Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından pasife alınması amaçlanmaktadır.

MADDE 10- Yürürlük maddesidir.

MADDE 11- Yürütme maddesidir.

TUTUN, TUTUN MAMULLERİ VE ALKOL PİYASASININ DÜZENLENMESİNE DAİR KANUN İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesine (ç) fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"d) 3/1/2002 tarihli ve 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasmm Düzenlenmesine Dair Kanun ile düzenlenen piyasalarda, Hazine ve Maliye Bakanlığınca yetki verilip verilmediğine bakılmaksızın, mükerrer 257 nci maddenin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi kapsamında vergi güvenliğini sağlamak amacıyla kullanılmasma zorunluluk getirilen özel etiket ve işaretlerle ürünlerin etiketlenmesi veya işaretlenmesi ve etiketlenen veya işaretlenen ürün bilgilerinin kurulan veri merkezine aktarılmasmı sağlayan sisteme fiziksel veya bilişim yoluyla müdahale ederek Hazine ve Maliye Bakanlığına elektronik ortamda iletilmesi gereken belge, bilgi veya verilerin iletilmesini önleyenler veya bunların gerçeğe uygun olmayan şekilde iletilmesine sebebiyet verenler üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır."

MADDE 2- 213 sayılı Kanunun 367 nci maddesinin dördüncü fıkrasımn birinci cümlesinde yer alan "(ç) fıkrasında" ibaresi "(ç) ve (d) fıkralarında" şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 3- 3/1/2002 tarihli ve 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasmm Düzenlenmesine Dair Kanunun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasının birinci cümlesine "sigara" ibaresinden sonra gelmek üzere ", makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi" ibaresi; yedinci fıkrasının birinci ve ikinci cümlelerine "sigara" ibaresinden sonra gelmek üzere ", makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi" ibaresi eklenmiştir.

MADDE 4- 4733 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin beşinci fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiş, yedinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan "(o) ve (p)" ibaresi "(o), (p), (r) ve (s)" şeklinde değiştirilmiş, sekizinci fıkrasımn birinci cümlesine "4250 sayılı Kanuna" ibaresinden sonra gelmek üzere ", 213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesinin (d) fıkrasına" ibaresi eklenmiş, fıkranın ikinci, üçüncü ve dördüncü cümleleri yürürlükten kaldırılmış, fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiş, dokuzuncu fıkranın birinci cümlesinde yer alan "(o) ve (p)" ibaresi "(o), (p), (r) ve (s)" şeklinde değiştirilmiştir,

"r) Makaron ve sigara üretim tesislerinde, Tarım ve Orman Bakanlığına bildirimde bulunmadan ve 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasmm (6) numaralı bendi kapsamında vergi güvenliğini sağlamak amacıyla kullanılması zorunluluğu getirilen özel etiket ve işaretlerle ürünlerini etiketlemeden veya işaretlemeden makine çalışma testleri, ürün denemeleri veya deneme üretimi yapanlara, onbin Türk Lirasından az olmamak üzere, üretilen her bir adet başına bir Türk Lirası idarî para cezası verilir.

s) Makaron ve sigara üretim tesislerinde, makine çalışma testleri, ürün denemeleri veya deneme üretimi kapsamında üretilen makaron ve sigaraları süresi içerisinde imha etmeyenlere, onbin Türk Lirasından az olmamak üzere, üretilen her bir adet başına bir Türk Lirası idarî para cezası verilir."

"213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesinin (d) fıkrası ile 5607 sayılı Kanuna aykırı fiilleri işlediği tespit edilenlere Tarım ve Orman Bakanlığının düzenlemekle yükümlü olduğu piyasalarda faaliyete ilişkin verilen belgeler kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya mahkeme kararı kesinleşinceye kadar askıya alınır ve bu süre içinde söz konusu tesis veya işyeri için başka bir gerçek veya tüzel kişiye belge verilmez."

MADDE 5- 4733 sayılı Kanuna 8 inci maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.

"Teminat alınması

MADDE 8/A - Bu Kanuna göre tütün üreticileri ile tütün üretim ve pazarlama kooperatifleri hariç olmak üzere, tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, sigara filtresi, alkol ve alkollü içkilerin üretim ve ithalat faaliyetleri ile tütün ticareti yetki belgesi kapsamındaki faaliyetlere ilişkin; izin, uygunluk ve yetki belgesi bulunanlar ile izin, uygunluk ve yetki belgesi başvurusu, tadili veya süre uzatımına ilişkin talepleri olanlardan, doğabilecek idari para cezası ve vergi dairesi ve Sosyal Güvenlik Kurumunca 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun uyarınca takip edilen diğer amme alacaklarıma güvenliğini sağlamak amacıyla ellimilyon Türk Lirasına kadar, anılan Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde sayılan türden teminat almaya, mükelleflerin; faaliyet alanı, bu konuda yaptıkları faaliyete ilişkin süre, talep ettiği belge, işlem türü ve üretim kapasiteleri hususlarını birlikte veya ayrı ayrı dikkate alarak, teminatın; verilmesi gereken zamam, türünü, tutarını, iadesi ile tamamlanmasına ilişkin hususları belirlemeye, teminat tutarını izin belgelerinin türleri itibarıyla farklılaştırmaya, ilk defa işe başlayanlar ile faaliyetine devam edenler açısından farklı teminat tutan belirlemeye, teminat tutarını sıfıra kadar indirmeye ve her takvim yılı için, bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranına kadar, takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırmaya, hangi hâllerde teminat aranılmayacağını ve uygulamaya ilişkin diğer usul ve esasları Hazine ve Maliye Bakanlığıma görüşünü alarak belirlemeye Tarım ve Orman Bakanlığı yetkilidir.

Bu Kanun kapsamında izin, uygunluk ve yetki belgesine tabi faaliyetlerde bulunanlardan maddenin birinci fıkrasına göre istenilen teminatı vermeyenlerin faaliyete ilişkin belgeleri teminat verilinceye kadar askıya alımr ve bu süre içinde söz konusu tesis için başka bir gerçek veya tüzel kişiye de izin, uygunluk ve yetki belgesi verilmez.Bu madde kapsamında alınan teminatların paraya çevrilmesi halinde paraya çevrilen tutar alacaklı idareler arasında garameten taksim edilir."

MADDE 6- 4733 sayılı Kanuna 8 inci maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.

"İzin ve yetki belgesi başvurusu, tadili ve süre uzatımında vadesi geçmiş prim, idari para cezası ve vergi borcu bulunmaması yükümlülüğü

MADDE 8/B- Bu Kanuna göre tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, sigara filtresi, alkol ve alkollü içkilerin üı*etim ve ithalat faaliyetleri ile tütün ticareti yetki belgesi kapsamındaki faaliyetlere ilişkin izin, uygunluk ve yetki belgesi başvurusu, tadili veya süre uzatımına ilişkin taleplerin yerine getirilmesi için bu Kanun kapsamında verilen ve süresinde ödenmemiş bulunan idari para cezası borcu. Sosyal Güvenlik Kurumuna vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcu ile vergi dairelerine 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmaması şarttır. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından, izin, uygunluk ve yetki belgesi başvurusu, tadili veya süre uzatımına ilişkin talepte bulunanların vadesi geçmiş borcu bulunmadığına dair bilgiler. Gelir İdaresi Başkanlığı ile Sosyal Güvenlik Kurumundan temin edilir. Tarım ve Orman Bakanlığı, bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları Gelir İdaresi Başkanlığı ile Sosyal Güvenlik Kurumunun görüşünü alarak belirlemeye yetkilidir."

MADDE 7- 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin beşinci fıkrasına "(yalnız tütün yerine geçen maddelerden yapılmış sigaralar)" ibaresinden sonra gelmek üzere "ile 4813.10.00.80.00 (makaron)" ibaresi eklenmiştir.

MADDE 8 - 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 3 üncü maddesinin yirminci fıkrasında yer alan "Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumundan yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlar ile ticari amaçla" ibaresi "Ticari amaçla" şeklinde değiştirilmiş ve maddeye yirminci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.

"(21) Tarım ve Orman Bakanlığmdan yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlara iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir."

MADDE 9- 5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununun 57 nci maddesinin üçüncü fıkrasının birinci cümlesinde yer alan "kesintisiz yedi yıl" ibaresi "son sinyal alınmasından itibaren kesintisiz bir yıl" şeklinde, fıkranın ikinci cümlesinde yer alan "yedi yıllık" ibaresi "bir yıllık" şeklinde, fıkranın üçüncü cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.

"Bu suretle elektronik kimlik bilgileri kayıtlı olmaktan çıkarılan cihazlar son kullamcılarma ait bir hat ile kullamidığmda, bu cihazların elektronik kimlik bilgileri başka bir işleme gerek kalmaksızın tekrar kayıtlı hâle getirilir."

"Elektronik kimlik bilgileri bu suretle tekrar kayıtlı hale getirilemeyen cihazlar için Kurum düzenlemeleri çerçevesinde başvuru yapılması gerekir."

MADDE 10- Bu Kanunun;

a) 1 nci, 2 nci, 4 üncü, 5 inci, 6 ncı, 7 nci ve 9 uncu maddeleri 1/1/2024 tarihinde,

b) Diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 11- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.

KANUN TEKLİFİ