Kredi Yönetmeliği (3 Kasım 2023)

Resmî Gazete

3 Kasım 2023 CUMA

Sayı : 32358

YÖNETMELİK

Gençlik ve Spor Bakanlığından:

GENÇLİK VE SPOR BAKANLIĞI KREDİ YÖNETMELİĞİ

BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç

MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından yükseköğrenim öğrencilerine kredi verilmesine, kredinin kesilmesine, borcun ertelenmesine ve kredinin geri ödenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, Gençlik ve Spor Bakanlığından kredi alma şartlarını taşıyan öğrencilere kredi verilmesi, kredinin kesilmesi, borcun ertelenmesi ve kredi borcunun geri ödenmesine ilişkin usul ve esasları kapsar.

Dayanak

MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik; 16/8/1961 tarihli ve 351 sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurt Hizmetleri Kanununun 14 üncü, 16 ncı, 17 nci ve 46 ncı maddeleri ile 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 184 üncü maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi, 188 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi ile 508 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakan: Gençlik ve Spor Bakanını,

b) Bakanlık: Gençlik ve Spor Bakanlığını,

c) Borçlu: Aldığı krediyi geri ödeme durumuna gelmiş bulunanları,

ç) Burs: 3/11/2023 tarihli ve 32358 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Gençlik ve Spor Bakanlığı Burs Yönetmeliği hükümlerine göre başarılı ve ihtiyaç sahibi öğrencilere eğitim desteği için karşılıksız verilen parayı,

d) Ek süre: Normal öğrenim süresini aşan süreyi,

e) Katkı kredisi: Yükseköğretim kurumlarında bir öğrenci için cari hizmet ödeneği karşılığı tespit edilen miktarın Devlet katkısı dışında kalan ve borçlanma karşılığı öğrenci adına üniversitesine ödenen parayı,

f) Kredi: Bu Yönetmelik hükümlerine göre öğrenciye öğrenim kredisi olarak verilen borç parayı,

g) Lisans: Ortaöğretime dayalı en az sekiz yarıyıllık bir programı kapsayan yükseköğretimi,

ğ) Lisansüstü: Yüksek lisans veya doktora/sanatta yeterlik öğretimini,

h) Normal öğrenim süresi: Öğrencinin öğrenim gördüğü öğretim kurumuna ilk kayıt yaptırdığı tarihten itibaren bilimsel ve yabancı dil hazırlık sınıfı dahil öğrenim süresini, ara sınıf öğrencileri için öğretim kurumuna giriş tarihi itibarıyla kalan normal öğrenim süresini,

ı) Öğrenci: Yükseköğrenimde ön lisans, lisans ve lisansüstü öğrenim görenleri,

i) Öğrenim türü: Ön lisans, lisans ve lisansüstünü,

j) Öğretim kurumu: Öğrencinin öğrenim gördüğü yükseköğretim kurumunu,

k) Öğretim yılı: Her yıl 1 Ekim tarihinden 30 Eylül tarihine kadar olan süreyi, son öğretim yılında olan öğrenciler için ise o yılın 30 Haziran tarihine kadar olan süreyi,

l) Ön lisans: Ortaöğretim yeterliliklerine dayalı, en az 4 yarıyıllık bir programı kapsayan ve lisans öğretiminin ilk kademesini teşkil eden yükseköğretimi,

m) Örgün eğitim: Öğrencilerin, eğitim-öğretim süresince ders ve uygulamalara devam etme zorunluluğunda oldukları eğitim-öğretim türünü,

n) Yarıyıl: Bir öğretim yılındaki güz ve bahar dönemlerinden her birini,

o) Yurt: Bakanlık tarafından işletilen öğrenci yurtlarını ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Kredi Tahsisi, Başvuru ve Değerlendirme
Kredi tahsisi, miktarı ve ödeme zamanı

MADDE 5- (1) Her yıl ilk defa kredi verilecek öğrenci sayısı, kredi miktarı, ödeme zamanı ile kredi verilecek öğrencilerin değerlendirme usul ve esasları Bakanlık tarafından belirlenir.

Başvuru

MADDE 6- (1) Kredi almak isteyen öğrenciler Bakanlık tarafından belirlenen usulde başvuruda bulunur.

Kredi başvurularının değerlendirilmesi, belge ve durum araştırması

MADDE 7- (1) Kredi başvuruları; öğrenci ve ailesinin sosyal ve ekonomik durumu, tapu ve ikamet bilgileri, sosyal güvenlik kayıtları, öğrencinin yükseköğrenim programına yerleştiği puanı ve puan türü ile ihtiyaç ve yeterliliğin tespitine yönelik diğer bilgiler dikkate alınarak Bakanlık tarafından belirlenen usul ve esaslar doğrultusunda değerlendirilir. Değerlendirme neticesinde başvurusu uygun bulunanlara kredi tahsisi yapılır.

(2) Ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktora/sanatta yeterlik öğrencilerinin başvuruları kendi içinde değerlendirilir.

(3) Bakanlık tarafından; kamu kurum ve kuruluşlarından alınan bilgiler, öğrencinin beyanı ve gerektiğinde sunduğu belgeler değerlendirilerek, uygun bulunan başvurular işleme konulur.

(4) Yükseköğrenimine yurt dışında devam eden öğrencilerin öğrencilik durumu her yıl Bakanlık tarafından belirlenen usulde teyit edilir.

(5) Bakanlık tarafından bilgi ve belgelerin gerçeğe uygunluğuna dair araştırma her zaman yapılabilir. Gerçeğe aykırı bilgi ve belge sunduğu tespit edilenlere kredi verilmez.

Kredi verilmeyecek öğrenciler

MADDE 8- (1) Aşağıda belirtilen öğrencilere kredi verilmez:

a) Bakanlıktan burs veya kredi almakta olan.

b) Başvurduğu öğrenim türünden veya daha üst eğitim düzeyinden burs veya kredi almış olan.

c) Yabancı uyruklu olan veya doğumla Türk vatandaşı olup, çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden veya 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi gereğince mavi kart hak sahibi olan.

ç) Örgün eğitim dışında özel öğrenci, açık, uzaktan, dışarıdan ve yaygın eğitim öğretimde öğrenim gören.

d) Kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezası ile kesinleşmiş mahkumiyeti ya da affa uğramış olsa bile; Devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık veya cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, fuhuş, uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticareti, kullanımı, kullanımını kolaylaştırma, kullanmak için satın alma, kabul etme veya bulundurma, haksız mal edinme, şike ve teşvik primi suçlarından kesinleşmiş mahkumiyeti bulunan.

e) Yurttan çıkarma cezası alan.

f) Ek sürede öğrenim gören.

g) Başvuru tarihi itibarıyla ön lisans ve lisans öğrenim düzeyi için 30 yaşını, yüksek lisans öğrenim düzeyi için 35 yaşını, doktora/sanatta yeterlik öğrenim düzeyi için 40 yaşını doldurmuş olan.

İtiraz

MADDE 9- (1) Kredi tahsis edilmeyen öğrenci, kredi tahsis sonuçlarının açıklanmasından itibaren otuz gün içerisinde, Bakanlığın belirleyeceği usulde ve gerekçesini belirterek durumunun yeniden incelenmesi için başvuru yapabilir.

(2) İnceleme sonucunda öğrenciye, Bakanlık tarafından belirlenen usulde bilgi verilir.

Taahhütname veya kefaletname isteme

MADDE 10- (1) Öğrencinin tabi olacağı yükümlülükler Bakanlık tarafından hazırlanan taahhütnamede belirtilir. Kredi almaya hak kazanan öğrenci, taahhütnameyi onaylamakla yükümlüdür. Düzenlenen taahhütnamelerde krediyi alacak öğrencinin, öğrencinin reşit olmaması halinde ise öğrenci ile birlikte veli veya vasisinin borçlu sıfatıyla imzası/onayı yeterlidir.

(2) Yurt dışında yükseköğrenim gören öğrenciler, Bakanlık tarafından belirlenen şekilde düzenlenen kefaletnameyi teslim etmekle yükümlüdür.

(3) Taahhütnameyi onaylamayan veya yurt dışında öğrenim görmekte olup taahhütnameyi onaylasa dahi Bakanlık tarafından belirlenen şekilde düzenlenecek kefaletnameyi göndermeyen öğrencilere ödeme yapılmaz.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kredinin Ödenmesi, Süresi ve Bursa Dönüştürülmesi
Kredinin süresi

MADDE 11- (1) Öğrenciye, öğrencilik hali devam etmek kaydıyla yükseköğretim programının normal öğrenim süresince kredi verilebilir.

(2) Ara sınıfta başvuran öğrenciye, öğretim kurumuna kayıt yaptığı tarih esas alınarak kalan normal öğrenim süresi kadar kredi verilebilir.

Yükseköğretim programı değişikliği halinde kredinin verilmesi ve süresi

MADDE 12- (1) Kredi alan öğrencinin normal öğrenim süresi içerisinde yükseköğretim programından ayrılıp en geç takip eden öğretim yılında aynı öğrenim türünde başka bir yükseköğretim programına kayıt yaptırması halinde, kredi almasına engel bir durumu olmaması koşuluyla nakil işlemi bir kez yapılır. Bu durumda, öğrencinin ayrıldığı yükseköğretim programı dolayısıyla almış olduğu kredi süresi ile nakil tarihinden sonra ödenecek kredi süresinin toplamı, nakil yaptırdığı yükseköğretim programının normal öğrenim süresini geçemez.

Öğrenci değişim programı

MADDE 13- (1) Kredi almakta iken öğrenci değişim programı kapsamında yurt dışında öğrenim gören öğrencinin, yurt içi öğretim programı üzerinden kredisi ödenmeye devam edilir.

Zamanında ödenmeyen krediler

MADDE 14- (1) Öğretim kurumu veya Bakanlık iş ve işlemlerinden kaynaklanan sebeplerden dolayı öğrencinin ödenmeyen kredisi, normal öğrenim süresi içerisinde geriye dönük ödenir.

Kredinin bursa dönüştürülmesi

MADDE 15- (1) Bakanlıktan kredi almakta iken Gençlik ve Spor Bakanlığı Burs Yönetmeliği hükümlerine göre öncelikli öğrenci kapsamına giren öğrencinin kredisi, bu durumunu normal öğrenim süresi içinde bildirmesi halinde, önceliğin meydana geldiği ayı izleyen ödeme döneminden itibaren bursa dönüştürülür ve bu tarih itibarıyla Gençlik ve Spor Bakanlığı Burs Yönetmeliği hükümlerine göre işlem yapılır. Bursa dönüştürme işleminden önce ödenen kredi miktarlarına ilişkin olarak bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

Ödeme şekli

MADDE 16- (1) Kredi ödeme şekli ile tahsilat usul ve esasları, Bakanlık ve ilgili kamu kurum ve kuruluşları veya banka arasında yapılacak protokol ile belirlenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Kredinin Kesilmesi, Borcun Tespiti ve Ödenmesi
Kredinin kesilmesi

MADDE 17- (1) Aşağıda belirtilen hallerin tespit edilmesi veya ilgili birimler tarafından bildirilmesi halinde tespit veya bildirim tarihinden itibaren öğrencinin kredisi kesilir:

a) Öğrencinin kredi almaktan vazgeçmesi.

b) Öğretim kurumunda ders kaydı yaptırmaması.

c) Öğretim kurumunda kayıt dondurması.

ç) Öğrencinin öğretim kurumundan en az bir yarıyıl veya daha fazla uzaklaştırma cezası alması.

d) Öğrencinin hesabına yatırılan krediyi altı ay içerisinde çekmemesi.

e) Öğrencinin öğretim kurumundan ayrılması veya çıkarılması.

f) Öğrencinin yurttan çıkarma cezası alması.

g) Öğrencinin gerçeğe aykırı bilgi ve belge sunması veya 8 inci madde kapsamında kredi verilmeyecek öğrenciler arasında yer alması.

ğ) Öğrencinin kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezası ile kesinleşmiş mahkumiyetinin ya da affa uğramış olsa bile; Devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık veya cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, fuhuş, uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticareti, kullanımı, kullanımını kolaylaştırma, kullanmak için satın alma, kabul etme veya bulundurma, haksız mal edinme, şike ve teşvik primi suçlarından kesinleşmiş mahkumiyetinin bulunması.

(2) Birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerine göre kredisi kesilen öğrencinin normal öğrenim süresi içerisinde talep etmesi, ders kaydı yaptırması ve kredi almasına engel bir durumu olmaması halinde kredi ödemesi yeniden başlatılabilir. Bu fıkra kapsamında olan öğrencilere geçmişe yönelik kredi ödemesi yapılmaz ve kredi almadıkları süreler normal öğrenim süresine eklenmez.

(3) Birinci fıkranın (c) bendi uyarınca kredisi kesilen öğrencinin yeniden öğrenimine başlaması, ders kaydı yaptırması ve kredi almasına engel bir durumu olmaması halinde, talep tarihini izleyen ödeme döneminden geçerli olmak üzere kredi ödemesi yeniden başlatılabilir. Bu durumda, öğrencinin kayıt dondurma tarihinden önce almış olduğu kredi süresi ile yeniden öğrenime başlaması sonrası ödenecek kredinin süresinin toplamı normal öğrenim süresini geçemez.

(4) Birinci fıkranın (ç) bendi uyarınca kredisi kesilen öğrencinin ceza bitiminden sonra normal öğrenim süresi içerisinde talepte bulunması, ders kaydı yaptırması ve kredi almasına engel bir durumu olmaması koşulu ile kredi ödemesi yeniden başlatılabilir ve kalan normal öğrenim süresi kadar ödeme yapılır.

(5) Birinci fıkranın (d) bendi uyarınca kredisi kesilen öğrencinin normal öğrenim süresi içerisinde talep etmesi ve kredi almasına engel bir durum olmaması koşuluyla talep ettiği tarihi izleyen ödeme döneminden geçerli olmak üzere kredisi ödemeye açılır. Kredisinin kesildiği tarihten sonra hesabına ödenmeyen tutarlar öğrencinin talebi halinde ayrıca ödenir.

Kredi borcunun tespiti

MADDE 18- (1) Öğrenim kredisi alan öğrencilerin borcu, öğrenim kredisi olarak verilen miktar kadardır.

Borcun ödenmesi

MADDE 19- (1) Öğretim kurumundan mezun olan veya sağlık sebepleri dışında kendi isteği ile öğretim kurumunu bırakan ya da herhangi bir sebeple öğretim kurumundan çıkarılan öğrenciler, öğretim kurumu ile ilişiğinin kesildiği tarihten iki yıl sonra başlamak üzere kredi aldığı kadar sürede ve aylık dönemler halinde borcunu ödemek zorundadır.

(2) Normal öğrenim süresi içerisinde sağlık sebeplerinden dolayı öğretim kurumunu bırakan öğrenciler, normal öğrenim süresinin bitiminden itibaren iki yıl sonra başlamak üzere kredi aldığı kadar sürede ve aylık dönemler halinde borcunu ödemek zorundadır.

(3) Normal öğrenim süresi dışında sağlık sebeplerinden dolayı öğretim kurumunu bırakan öğrenciler, öğretim kurumu ile ilişiğinin kesildiği tarihten iki yıl sonra başlamak üzere kredi aldığı kadar sürede ve aylık dönemler halinde borcunu ödemek zorundadır.

(4) Kendi isteğiyle kredi almaktan vazgeçen veya öğretim kurumunda kayıt yenilememe sebebi ile kredisi kesilen borçlular hariç; herhangi bir sebeple kredinin kesilmesini gerektiren bir durum gerçekleştiğinde borçlular borcunu, kredinin kesilme tarihinden iki yıl sonra başlamak üzere kredi aldığı kadar sürede ve aylık taksitler halinde ödemek zorundadır.

(5) Borçlu, öğrenimine ara vermeden lisansüstü eğitim yapması halinde lisansüstü öğrenimini gördüğü öğretim kurumu ile ilişiğinin kesildiği tarihten iki yıl sonra başlamak üzere kredi aldığı kadar sürede ve aylık dönemler halinde borcunu ödemek zorundadır.

Taksitlerin ödenme yeri ve zamanı

MADDE 20- (1) Borçlu borç taksitlerini, Bakanlık tarafından belirlenen banka hesaplarına ödemekle yükümlüdür.

(2) Taksitler en geç her ayın son gününde ödenir. Ödeme süresinin son gününün hafta sonu veya resmi tatile rastlaması halinde, ödeme süresi bu günleri izleyen ilk iş gününe uzamış sayılır.

(3) Vadesinde ödenmeyen taksitler, vadesinden itibaren 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre hesaplanacak gecikme zammı ile birlikte son taksitin vade tarihine kadar Bakanlığın belirlediği banka hesaplarına ödenebilir. Ödeme gününü kanıtlama yükümlülüğü borçluya ait olup ihtilaf halinde Bakanlık kayıtları esas alınır.

Zamanında ödenmeyen taksitler

MADDE 21- (1) Taksitlerin son taksitin vade tarihine kadar ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen taksit tutarları 6183 sayılı Kanuna göre takip edilmek üzere ilgili vergi dairesine bildirilir. Borçlu bazında takip işlemi, ilgili vergi dairesi tarafından gerçekleştirilir. Vergi dairelerine bildirilen borçlar hakkında Bakanlık tarafından borcun takibi ve tahsilatına ilişkin herhangi bir işlem yapılmaz. Vergi dairelerince bu alacaklarla ilgili olarak yapılan tahsilatlar, takip eden ayın sonuna kadar Bakanlığa aktarılır. Vergi daireleri tarafından aktarılan tahsilatların muhasebe ve kayıt işlemleri Bakanlık Merkez Saymanlığı tarafından yapılır.

(2) Taksitler için zamanaşımı süresinin belirlenmesinde son taksitin vade tarihi esas alınır.

Borcun ertelenmesi

MADDE 22- (1) Borçlu borcunu erteleme talebinde bulunduğunda, borçlunun çalışmadığının Sosyal Güvenlik Kurumundan teyit edilmesi halinde, ilk yıl herhangi bir ilave olmadan, sonraki yıllarda ise her yıl için verilen miktara yüzde on ilave edilerek kredi borcu hesaplanır. Ancak ilgili yılda Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Tüketici Fiyat Endeksinin (TÜFE) yüzde ondan az olması halinde bu oran uygulanır. Uygulanacak oran, borçlunun erteleme talep ettiği ayın bir önceki yılın aynı ayına göre yıllık değişim oranı dikkate alınarak belirlenir.

(2) Erteleme işlemi en fazla üç defa yapılabilir.

(3) Geri ödeme süresi başlamamış borçlular ile geri ödeme süresi başlayanlardan ödemelerini düzenli olarak gerçekleştiren borçluların talebi halinde birinci fıkra hükümlerine göre erteleme işlemi yapılabilir. Borç taksitlerini üst üste veya aralıklı olarak en fazla üç defa süresinde ödememiş olan borçlular da mezkûr fıkra hükmünden yararlanabilir.

(4) Ödemenin askerlik dönemine rastlaması halinde borcun üzerine herhangi bir ilave yapılmaksızın askerlik döneminin sonuna kadar kredi borcu ertelenir.

Katkı kredisi borcu

MADDE 23- (1) Katkı kredisi borcunun tespiti, ertelenmesi ve ödemelerinde bu Yönetmelikte yer alan kredi borcuna ilişkin esaslar uygulanır.

BEŞİNCİ BÖLÜM
Borcun Terkini ve İlişik Kesme
Ölüm veya engellilik halinde yapılacak işlemler

MADDE 24- (1) Öğrenimi sırasında veya öğrenimden sonra ölenlerin veya yüzde doksan ve üzeri engel sahibi oldukları tam teşekküllü bir hastanenin sağlık kurulu tarafından tespit edilenlerin kalan borçları terkin edilir.

(2) Ölümün gerçekleştiği aya ait kredi tutarı geri alınmaz. Öğrencinin ölüm tarihinden sonra üçüncü kişiler tarafından çekildiği tespit edilen kredi tutarları genel hükümlere göre takip ve tahsil edilir.

Borçların terkini

MADDE 25- (1) Maddi veya hukuki nedenlerle takibinde yarar bulunmayan ve yılları bütçe kanunlarında gösterilen tutarları aşmayan kredi borçları terkin edilir.

İlişik kesme

MADDE 26- (1) Borcunun tamamını Bakanlık tarafından belirlenen banka hesaplarına ödeyenlerin Bakanlık kayıtlarındaki ilişikleri borç bitimini müteakip kesilir.

(2) 21 inci madde gereğince borçları vergi dairelerine bildirilen borçluların Bakanlık kayıtlarındaki ilişikleri, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından borcun bittiğine ilişkin bildirimde bulunulması ile kesilir.

(3) 24 üncü ve 25 inci maddelere göre borcu terkin edilenlerin ilişikleri kesilir.

(4) 7 nci maddenin beşinci fıkrasına istinaden kredisi kesilenler hariç, ilişiği kesilen borçlular hakkında ilişik kesilme tarihinden itibaren borca ilişkin herhangi bir işlem yapılmaz.

ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan yönetmelikler

MADDE 27- (1) 18/1/1997 tarihli ve 22881 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Öğrenim Kredisi Yönetmeliği ile 17/12/1997 tarihli ve 23203 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Katkı Kredisi Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

MADDE 28- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 29- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Gençlik ve Spor Bakanı yürütür.