Psikologlar İçin Meslek Yasası Yapılması ve Bunların İstihdamına İlişkin Soru Önergesi (17 Haziran 2021)

Ülkemizde yaklaşık 50.000 psikoloji lisans bölümü mezunu bulunmakla birlikte psikologlar ilk defa 1219 Sayılı Tababet ve Şuabatı San'atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun'a 2011 yılında eklenen bir hüküm ile kendilerine yasal bir zeminde yer bulabilmişlerdir. Ardından 22 Mayıs 2014 tarih ve 29007 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan Sağlık Meslek Mensupları ile Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik klinik psikologları ''sağlık meslek mensubu'' olarak tanımlanmaktadır. Klinik psikoloğun yasalarda rol tanımı yapılmış olmasına karşın bağımsız çalışmasını düzenleyen bir yönetmelik de mevcut değildir.

Psikoloji bölümü mezunu olmadıkları halde aldıkları sertifikalı eğitimler neticesinde kendilerini psikolog, yaşam koçu, kişisel gelişim uzmanı sıfatlarıyla tanıtan, internet üzerinden terapi yapan kişilerin sayısı özellikle içerisinde bulunduğumuz pandemi döneminde oldukça artmış durumdadır. Psikologların ''klinik psikolog'' unvanı alabilmeleri için 4 yıl lisans eğitiminin ardından klinik psikoloji dalında yüksek lisans yapmaları gerekirken farklı bölümlerden mezun olup psikolojinin bir alanına ilişkin yüksek lisans yapan kişiler adeta psikolog gibi davranmakta mesleğin saygınlığını zedelemekte ve hiçbir yaptırımla karşı karşıya kalmamaktadırlar. Meslek odası/birliğinin ve bu tanımları düzenleyecek bir meslek yasasının eksikliği psikologları ve psikolojik hizmetlerden faydalanacak kişileri olumsuz yönde etkileyecek birçok uygulamaya yol açmakta ve psikologlara duyulan güveni azaltmaktadır. Psikolog unvanının güvence altında olmaması ve mesleki uygulamalar üzerinde yaptırımı olan bir meslek yasasının olmaması psikolog mesleğinin itibarını zedelemektedir.

Psikologların meslek itibarlarının zedelenmesinin yanı sıra 2020 yılında KPSS ile kamuya alımlarda sağlık tesislerinde istihdam edilmek üzere yalnızca 275 psikolog ve 223 sosyal çalışmacı ataması yapıldığı bilgisi tarafımıza ulaşmıştır. Halihazırda özellikle pandemi döneminde ''psikolog'' adıyla hizmet veren ve gerekli donanıma sahip olmayan kişilerin artması ve eğitimli psikologlara duyulan güvenin azalması nedeniyle özel sektörde kendilerine istihdam bulmakta ve yaratmakta zorlanan psikoloji bölümü mezunları için kamuda da istihdam sağlanamamakta, her geçen yıl farklı üniversitelerde psikoloji lisans bölümü açılmakta ve mezun sayısı katlanarak artmaya devam etmektedir.

1- Psikologların görev tanımlarını, unvan kullanım koşullarını, mesleki kurallarını içeren, mesleki uygulamalar üzerinde yaptırımı olan bir meslek yasası yapılması yönünde herhangi bir alt yapı ve çalışma mevcut mudur?

2- Klinik psikolog unvanının yalnızca psikoloji lisans mezunları tarafından kullanılmasına ilişkin mevcut bir çalışma var mıdır?

3- Psikoloji bölümü mezunu olmamalarına rağmen aldıkları sertifikalı eğitimler sonrasında kendilerini psikolog olarak tanıtan, terapi yapan, danışmanlık veren ve sayıları oldukça artan kişilerin psikologluk mesleğine ve eğitimli psikologlara verdikleri zararların önüne geçebilmek adına yapılan mevcut bir çalışma var mıdır?

4- KPSS ile kamuya alımlarda psikologlar için ayrılan yıllık kontenjan hangi esaslar doğrultusunda belirlenmektedir?

5- 2021 yılında yapılacak olan KPSS ile kamuya alımlarda psikologlar için ayrılan kontenjan sayısı ne kadardır ve bu atamalar ne zaman yapılacaktır?

6- Psikolog istihdamı konusunda hem kamuda hem de özel sektörde yaşanan yapısal sorunlara karşı bakanlığınızın bir stratejisi mevcut mudur?

Soru önergesine https://www2.tbmm.gov.tr/d27/7/7-47274s.pdf linkinden ulaşabilirsiniz.