YSK'nın 2024/1 Sayılı Kararı

03 Ocak 2024 Çarşamba 08:38

Resmî Gazete

2 Ocak 2024 SALI

Sayı : 32417 (Mükerrer)

YÜKSEK SEÇİM KURULU KARARI

Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığından:

Karar No: 2024/1

KARAR

2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun’un 8’inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan; “Mahalli İdareler seçimleri beş yılda bir yapılır. Her seçim döneminin beşinci yılındaki 1 Ocak günü seçimin başlangıç tarihidir. Aynı yılın Mart ayının son Pazar günü oy verme günüdür.” hükmüne istinaden, Mahalli İdareler Genel Seçimleri 31 Mart 2024 Pazar günü yapılacaktır.

Seçimlere katılma yeterliliğini taşıyan siyasi partilerin tespit ve ilânında 2972 sayılı Kanun’da özel hüküm bulunmadığından, seçimlere katılma yeterliliğini taşıyan siyasi partilerin tespiti hususunda 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ve 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanacaktır.

Yukarıda belirtilen Kanun hükümleri dikkate alınarak, seçimlere katılabilecek siyasi partilerin tespit edilerek, yürütülecek seçim iş ve işlemlerinde uygulanmasına ve 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının on birinci bendi uyarınca ilânına karar verilmesi gerekmiş olmakla, konu incelendi.

GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının on birinci bendinde; siyasi partilerin, milletvekili, belediye başkanlığı, belediye meclisi ve il genel meclisi üyelikleri seçimlerine katılabilmeleri için illerin en az yarısında, oy verme gününden en az altı ay önce teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olmaları gerektiği vurgulanmıştır. Aynı Kanun hükmünün devamında da bir ilde teşkilatlanmanın; merkez ilçesi dâhil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurma anlamına geldiği hükme bağlanmıştır. 2820 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin birinci fıkrasında ise, siyasi partilerin ilçe teşkilatının; ilçe kongresi, ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu ve kurulmuş ise belde teşkilatından meydana geleceği, parti tüzüğünde ilçe disiplin kurulunun teşkilinin de öngörülebileceği ve beldelerde teşkilat kurulmasının zorunlu olmadığı düzenlemesine yer verilmiştir.

2820 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinde, ilçe teşkilatının; ilçe kongresi, ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu ve parti tüzüğünde öngörülmüşse disiplin kurulundan teşkili öngörülmüştür. İlçe teşkilatının varlığından bahsedilebilmesi için, ilçe kongresinin yapılarak anılan organların oluşturulması gerekmektedir.

Yukarıda açıklanan kanun hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; siyasi partilerin bir ilde teşkilatlanmasının varlığından bahsedilebilmesi için, o ilin merkez ilçe dâhil ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmaları, ilçe ve il kongrelerini yapmaları; seçime katılma yeterliğini sağlayabilmeleri için de illerin en az yarısında teşkilat kurmaları ve büyük kongrelerini yapmaları gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Bu esaslar çerçevesinde; yukarıda belirtilen kanun hükümleri dikkate alınarak, seçimlere katılabilecek siyasi partilerin tespit edilerek, yürütülecek seçim iş ve işlemlerinde uygulanmasına ve 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının on birinci bendi uyarınca da ilânına karar verilmesi gerekmekte olup, seçime katılabilecek siyasi partileri saptama ve ilân etme görev ve yetkisi 298 ve 2820 sayılı Kanunlara göre Kurulumuza ait bulunduğundan, seçimlere katılma yeterliliğini taşıyan siyasi partilerin araştırılıp belirlenmesi gerekmektedir.

Bu nedenle; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 8/12/2023 tarihli ve E.92273015-2023/15288 sayılı yazısı ile eklerinin incelenmesi sonucunda;

I- a) 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının on birinci bendi ile 2820 sayılı Kanun’un 20’nci ve 36’ncı maddelerine göre, illerin en az yansında oy verme günü olan 31 Mart 2024 tarihinden, en az altı ay öncesi olan 30 Eylül 2023 tarihi itibarıyla teşkilat kurmuş ve ilçe, il ve büyük kongrelerini yapmış olan siyasi partilerin, alfabetik sıralamaya göre;

1. Adalet Birlik Partisi
2. Adalet Partisi
3. Adalet ve Kalkınma Partisi
4. Anadolu Birliği Partisi
5. Anavatan Partisi
6. Aydınlık Demokrasi Partisi
7. Bağımsız Türkiye Partisi
8. Büyük Birlik Partisi
9. Büyük Türkiye Partisi
10. Cumhuriyet Halk Partisi
11. Demokrasi ve Atılım Partisi
12. Demokratik Sol Parti
13. Demokrat Parti
14. Emek Partisi
15. Gelecek Partisi
16. Genç Parti
17. Güç Birliği Partisi
18. Hak ve Özgürlükler Partisi
19. Halkın Kurtuluş Partisi
20. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi
21. Hür Dava Partisi
22. İyi Parti
23. Memleket Partisi
24. Millet Partisi
25. Milliyetçi Hareket Partisi
26. Milli Yol Partisi
27. Saadet Partisi
28. Sol Parti
29. Türkiye İşçi Partisi
30. Türkiye Komünist Hareketi
31. Türkiye Komünist Partisi
32. Vatan Partisi
33. Yeniden Refah Partisi
34. Yenilik Partisi
35. Yeni Türkiye Partisi
36. Zafer Partisi olduğu belirlenmiştir.

b) Diğer partilerin ise büyük kongre veya teşkilatlanma koşulunu taşımamaları nedeniyle 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının on birinci bendi ile 2820 sayılı Kanun'un 36’ncı maddesinde öngörülen nitelikleri kazanamadıkları tespit edilmiştir.

SONUÇ:

Açıklanan nedenlerle;

I- a) 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının on birinci bendi ile 2820 sayılı Kanun’un 20’nci ve 3 6’ncı maddelerine göre, illerin en az yarısında oy verme günü olan 31 Mart 2024 tarihinden, en az altı ay öncesi olan 30 Eylül 2023 tarihi itibarıyla teşkilat kurmuş ve ilçe, il ve büyük kongrelerini yapmış olan siyasi partilerin, alfabetik sıralamaya göre;

II- Karar örneğinin;

a) Resmî Gazete’de yayımlanmasına,

b) Seçime katılma yeterliliği tespit ve ilan edilen siyasi parti genel başkanlıklarına,

c) Seçim Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına gönderilmesine,

ç) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce Kurulumuzun www.ysk.gov.tr adresinde ve Kurumsal Portalda yayımlanmasına 2/1/2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.