2022 Yılı YKS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu

Kılavuz, adaylara ve diğer ilgililere ön bilgi vermek amacıyla yayımlanmaktadır. Bu nedenle adayların, tercihlerini belirlemeden önce tercih süresi içinde ÖSYM'nin internet adresinden yeniden yayımlanacak 2022-YKS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzunu dikkatle incelemeleri ve ÖSYM’den yapılan duyuruları takip etmeleri gerekmektedir.

1. YÜKSEKÖĞRETİM PROGRAMLARINA ÖĞRENCİ YERLEŞTİRME İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER

2022-2023 eğitim-öğretim yılı için yükseköğretim programlarına yapılacak merkezî yerleştirme işlemine girecek adaylar, 2022-YKS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzundan faydalanarak tercih bildiriminde bulunacaklardır.

2022-TYT puanı hesaplanan adaylar, yerleştirmede kullanılacak Y-TYT ve varsa Y-SAY, Y-SÖZ, Y-EA, Y-DİL puanlarını da göz önünde tutarak bu kılavuzdaki açıklamalara göre tercih bildirimini internetten bireysel olarak kendileri yapacaklardır. 

1.1. MERKEZÎ YERLEŞTİRME İÇİN TERCİH İŞLEMİ NASIL YAPILACAKTIR?

Adaylar, 2022-YKS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzuna tercih süresi içinde ÖSYM’nin http://www.osym.gov.tr internet adresinden erişebileceklerdir. Kılavuz dağıtımı ve satışı yapılmayacaktır. 

Adaylar tercihlerini, T.C. Kimlik Numarası ve şifre ile tercih süresi içinde ÖSYM'nin https://ais.osym.gov.tr internet adresinden bireysel olarak yapacaklar ve tercihlerini, internet üzerinden elektronik ortamda göndererek tercih bildirimini tamamlayacaklardır. Bunun dışında tercih bildiriminde bulunulamaz (posta, fax, elektronik posta vb.). Merkezimize posta vb. yollarla gönderilen tercih listeleri işleme alınmaz ve cevaplandırılmaz. Sadece elektronik ortamda yapılan tercihler geçerlidir.

1.2. ADAYLAR YÜKSEKÖĞRETİM PROGRAMLARINA NASIL YERLEŞTİRİLECEKTİR?

Adaylar, Tablo-3'teki ön lisans, Tablo-4'teki lisans programlarına; 

a) TYT ve/veya SAY, SÖZ, EA, DİL yerleştirme puanları,

b) Yükseköğretim programları ile ilgili tercihleri,

c) Yükseköğretim programlarının kontenjanları ve koşulları göz önünde tutularak yerleştirileceklerdir. Yerleştirme işlemlerinde bu kılavuz ile 2022-YKS Kılavuzunda yer alan kurallar geçerli olacaktır. 

1.3. YÜKSEKÖĞRETİM PROGRAMINA YERLEŞTİRİLEN ADAYLARIN OBP'LERİNİN ÇARPILACAĞI KATSAYILAR

2022-YKS sonucu ile bir yükseköğretim programına merkezî yerleştirmeyle yerleşen (Ek Yerleştirme dâhil) veya özel yetenek sınavıyla bir yükseköğretim programına kayıt olan adayların, 2023-YKS'ye girdikleri takdirde, OBP'lerinin çarpılacağı katsayı/katsayılar yarıya düşürülecektir. 

1.4. MERKEZİ YERLEŞTİRME YAPILACAK YÜKSEKÖĞRETİM PROGRAMLARININ KONTENJAN VE KOŞULLARI NELERDİR?

Yükseköğretim programları ile bu programların kontenjan ve giriş koşulları Tablo 3 ve Tablo 4'te verilmiştir. Tablo 3'te iki yıllık ön lisans programları, Tablo 4'te ise dört veya daha fazla yıllık lisans programları gösterilmiştir. Bu tablolar ile ilgili koşul ve açıklamalar Tablo 4'ten sonra yer almaktadır. 

1.5. TERCİHLER İLE İLGİLİ KOŞULLAR NELERDİR?

Şekil 1'de adayların bu kılavuzun hangi tablolarından tercih yapabilecekleri gösterilmiştir. 

2. TERCİH İLE İLGİLİ BİLGİLER

Adayların tercihlerini yapmadan önce, ÖSYM'nin http://www.osym.gov.tr internet sitesinden YKS ile ilgili bilgi ve duyuruları izlemeleri önemlidir. Adaylar, bu internet sitesinde tercihleri için yararlı olacak bilgilere erişebileceklerdir.

2.1. TERCİHLERİN YAPILMASI 

Adaylar puanlarını ve mezun oldukları okul türlerini göz önünde tutarak hangi tablolardan tercih yapabileceklerini belirleyeceklerdir. Adaylar, sadece tercih yapabilecekleri tablolardan olmak koşuluyla girmek istedikleri yükseköğretim programlarını saptayacaklar, bu programların kodları ve adları ile bağlı oldukları üniversite ve fakülte/yüksekokul adlarını tercih sırasına göre yazacaklardır. Adayların, yükseköğretim programları arasından tercih yapmaya başlamadan önce, bu Kılavuzdaki tabloların hangilerindeki programlardan tercih yapma haklarının bulunduğunu belirlemeleri gerekir. 

2022-TYT puanı hesaplanan adaylar, Tablo 3'te yer alan ön lisans programlarını tercihleri arasında gösterebileceklerdir.

2022-AYT/YDT’de ilgili puan türünde puanı hesaplanan adaylar, Tablo 4'teki yükseköğretim programlarını tercihleri arasında gösterebileceklerdir. 

Yukarıdaki açıklamalara göre her adayın, girmek istediği programları Tablo-3 veya Tablo-4'ten bularak tercih sırasına koyması gerekir. Tercih sırası önemlidir. Tercih yanlışlıklarından doğacak sonuçların bütün sorumluluğu adaya ait olacaktır. 

Tercih alanlarının tamamının doldurulması zorunlu değildir. Örneğin, bir aday tercih bildiriminde yalnızca dört programı göstermek istiyorsa ve bunlardan herhangi birine giremediği takdirde başka bir yerde okumak istemiyorsa sadece bu dört programı yazabilecektir. 

2022-YKS sonuç bilgilerinde her adayın hesaplanan yerleştirme puanlarına ilişkin başarı sıraları yer alacaktır. 

DİKKAT : Öğrenim görmek istediğiniz yükseköğretim programlarının tercih listenizdeki sırasını belirlerken çok dikkatli davranmanız ve bu programlar hakkında bilgi sahibi olmanız gerekmektedir. Her şeyden önce hangi tablolardan tercih yapacaksanız bu tabloları dikkatle incelemelisiniz. Bu tablolarda, her programın adaylarda aradığı koşullar da belirtilmiştir. 

Okul türü, alan, yaş, sağlık, cinsiyet vb. bütün koşullarını tam olarak karşılayamadığınız programları tercih etmeyiniz. Bir programın gerektirdiği koşulları dikkate almadan yaptığınız tercihlerin sorumluluğu size ait olacak, tercih bildirimi sırasında tercih ettiğiniz programların bazı koşullarını karşılayıp karşılamadığınız Merkezimizce kontrol edilmeyecektir. Merkezî yerleştirme öncesi yapılacak kontrollerde koşullarını taşımadığınız tespit edilebilen tercihleriniz geçersiz sayılacaktır. 

Koşullarını taşımadığınız tespit edilemeyen bir programa puanınız elverişli olduğu için yerleştirilseniz bile kaydınız yapılmayacaktır. Bu nedenle "Tablo 3 ve Tablo 4'te Yer Alan Yükseköğretim Programlarının Koşul ve Açıklamaları" bölümünü (2 kısım halinde düzenlenen bu koşul ve açıklamaları dikkatle incelemeden tercihlerinizi yapmayınız.) mutlaka okuyunuz. Girmek istediğiniz yükseköğretim programlarını isteğinize göre sıralayabilmeniz için merkezî yerleştirme sisteminin nasıl işlediğini bilmenizde yarar vardır. Merkezî yerleştirme, adayların yerleştirme puanlarına, tercihlerine ve yükseköğretim programlarının kontenjan ve koşullarına göre bilgisayar ortamında yapılacaktır. Sistemin esasları şu şekilde özetlenebilir:

a) Her yükseköğretim programına, Kılavuzda belirtilen ve bilgisayar ortamında denetlenebilen koşulları taşıyan ve bu programa tercih listesinde yer vermiş olan adaylar arasından kontenjan sayısı kadar öğrenci yerleştirilecektir. Yerleştirme puanlarına göre yapılacak yerleştirme işleminde ilgili yerleştirme puanı yüksek olan adaya öncelik verilecektir. 

b) Bir aday, puanları ne denli yüksek olursa olsun yalnız bir programa kayıt hakkı kazanabilir. Bu program, adayın yerleştirme puanlarıyla girebildiği en üst tercihidir. Bunun altında kalan tercihler işleme konmaz.

c) Merkezî yerleştirme sisteminde bir adayın kayıt hakkı kazandığı programı sonradan değiştirmesi, bir başka deyişle daha düşük puanla öğrenci alan başka bir programa kaydolması mümkün değildir.

ç) Bir adayın kayıt hakkı kazandığı programın bağlı olduğu yükseköğretim kurumuna gönderilecek bilgilerde, kayıt hakkı kazanan bütün adayların açık kimlikleri, fotoğrafları, puanları, ortaöğretim alan/dalı ve ek puandan yararlanıp yararlanmadığı bilgisi yer alacaktır. 

d) Tercihlerinizi yaparken kaydolmayı en çok istediğiniz programı en üst tercihinize, daha sonra istediğiniz programı ikinci tercihinize yazınız ve bütün tercihlerinizi bu şekilde sıralayınız. Duruma göre yapabileceğiniz 24 tercihin baştan birkaç tanesini "Puanım yeterli olmayabilir." endişesine kapılmadan, sadece ilginizi göz önüne alarak belirleyebilir, buralara en çok istediğiniz programları yazabilirsiniz. Ancak, kazansanız bile kaydolmayı istemediğiniz bir programa tercih listenizde yer vermemeniz yararınıza olacaktır. 

Tercihlerinizi son olarak şu açılardan bir kez daha kontrol ediniz:

Listenizdeki programların bu kılavuzda "bakınız/koşullar" olarak gösterilen ve giriş için aranan bütün koşullarını karşılıyor musunuz? 

Listenizdeki programların kodlarını doğru yazdınız mı?

Listenize yazdığınız programların kodunu ve adını bir kez daha kontrol ediniz.

Listenizdeki programların sırası gerçekten istek sıranıza uygun mu? Örneğin, beşinci tercihinize giriş hakkı kazanacak olsanız, "Keşke altıncı tercihimi kazanmış olsaydım." demeyeceğinizden emin misiniz? Bütün tercihleriniz için bu geçerli mi?

Bütün bu kontrollerden sonra tercih bildirim işleminizi gerçekleştiriniz. 

DİKKAT: ÖSYM’nin https://ais.osym.gov.tr internet adresindeki açıklamalar doğrultusunda tercih işlemlerinizi tamamlayınız. Tercih işlemini ekrandaki uyarılara göre sonlandırınız. Tercihlerinizin ÖSYM’ye ulaştığından emin olmanız için ekranda “2022-YKS Tercihleriniz ÖSYM’ye bildirilmiştir.” ifadesini mutlaka görünüz. Tercih bildirim işleminizi tamamladıktan sonra "Tercih Süresi" içerisinde https://ais.osym.gov.tr internet adresinden tercihlerinizde değişiklik yapabilirsiniz. Tercihlerinizi internetle ÖSYM’ye göndermeden önce tüm tercihlerinizin durumunuza uygun olduğundan mutlaka emin olunuz. Tercih süresi bitene kadar, sisteme işlenen tercihlerde değişiklik yapılabilecektir. Tercihlerinde değişiklik yapmak isteyen adaylar bu işlemi elektronik ortamda yapacaklardır (Tercihlerin tümüyle iptali yapılmaz.). Tercih süresi tamamlandıktan sonra tercihlerde değişiklik yapılamayacaktır. Tercih işleminizi tamamladıktan sonra "Tercih Süresi" içerisinde https://ais.osym.gov.tr internet adresinden tercih bilgilerinizi mutlaka kontrol ediniz ve yazıcıdan tercih listenizi alarak saklayınız. Tercihlerde değişiklik, tercihlerin kısmen ya da tamamen iptali vb. değişiklik taleplerini içeren dilekçelere Merkezimizde işlem yapılmayacaktır. 

2.2. OKUL BİRİNCİLERİNİN TERCİHLERİNİ YAPARKEN GÖZ ÖNÜNDE TUTACAĞI HUSUSLAR

2021-2022 öğretim yılında okul birincisi olanlar için ayrılan kontenjanlar, Tablo-3 ve Tablo-4'ün ilgili sütununda gösterilmiştir. 

Bir programın öngördüğü okul türü, alan/dal, yaş, cinsiyet, sağlık gibi tüm koşullar okul birincileri için de aynen geçerlidir.

YKS'de başarılı olan okul birincileri, genel kontenjan (öncelikle) ve okul birincileri kontenjanı göz önünde tutularak merkezî yerleştirme ile yerleştirme puanlarının elverdiği en üst tercihlerine yerleştirileceklerdir. Okul birincileri için ayrılan kontenjanlar sınırlıdır. Bu nedenle tercihlerinin tümünü çok istenen yükseköğretim programları arasından yapan okul birincileri, puanları yeterince yüksek değilse hiçbir programa kayıt hakkı kazanamayabilirler. Okul birincileri için ayrılan kontenjanların dolmaması durumunda boş kontenjan, genel kontenjana aktarılır. Okul birincileri, bu olanaktan yararlanabilmek için tercihlerini, puan durumlarını göz önünde tutarak dengeli bir şekilde yapmalıdır. 

2.3. ENGELLİ ADAYLARIN TERCİHLERİNİ YAPARKEN GÖZ ÖNÜNDE TUTACAĞI HUSUSLAR 

Görme engelli adayların, yükseköğretim programları ile ilgili tercihlerini belirlerken başarılı olabilmeleri için, büyük ölçüde dile dayanan veya işitme gerektiren sosyal, iktisadi ve beşeri bilimler alanlarındaki yükseköğretim programlarını tercih etmeleri tavsiye edilir.

Bedensel engelli adayların, yükseköğretim programları ile ilgili tercihlerini belirlerken engellerini dikkate almaları yararlarına olacaktır.

Engelli adayların, yükseköğretim programları tercihlerini belirlerken üniversitelerin engelliler ile ilgili birimlerinden yükseköğretim programları konusunda bilgi almaları yararlarına olacaktır.

3. YERLEŞTİRME İŞLEMLERİ NASIL YAPILACAKTIR?

3.1. MERKEZÎ GENEL YERLEŞTİRME NE ZAMAN VE NASIL YAPILACAKTIR?

Yükseköğretim programlarına öğrenci alınmasında, ÖSYM tarafından yapılan Merkezî Yerleştirme ile yükseköğretim kurumları tarafından yapılan Özel Yetenek Sınavıyla Seçme olmak üzere iki farklı yöntem kullanılır. Merkezî yerleştirme yöntemi aşağıda açıklanmıştır. Özel Yetenek Sınavıyla Seçme yöntemi ise 5. maddede anlatılmaktadır. Merkezî Yerleştirmede adaylar, yükseköğretim programlarına, yerleştirme puanları ile varsa ek puanları, yükseköğretim programları ile ilgili tercihleri ve bu programların kontenjan ve koşulları göz önünde tutularak ÖSYM’ce yerleştirilir. Adayların puanlarının hesaplanmasında ve yerleştirme işlemlerinde (yerleştirme öncelikleri de dâhil), adayın eğitim bilgisi kontrol, seçme ve onaylama işlemleri sürecinde kullanılmasına karar verilen eğitim bilgisi dikkate alınır.

Tablo 1A’da hangi puan türünde en az kaç puan alan adayların hangi yükseköğretim programlarını tercih edebilecekleri ya da yükseköğretim programlarına ön kayıt yaptırabilecekleri görülmektedir.

Tablo 6A ve 6B.1, ortaöğretimdeki bazı alanlar ile aynı/yakın alanda olduğu kabul edilen ve adayların ek puanları ile yerleştirilebilecekleri lisans programlarını göstermektedir. 

Tablo 6C mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarındaki alanların devamı niteliğinde olduğu kabul edilen ve adayların ek puanla yerleştirilebilecekleri ön lisans programlarını göstermektedir (Özel eğitim meslek okulları veya dengi okullar ile bu okulların programlarının uygulandığı özel eğitim sınıflarında öğrenim görenler hariç.).

Tablo 6D özel eğitim meslek okulları veya dengi okullar ile bu okulların programlarının uygulandığı özel eğitim sınıflarında öğrenim gören adayların, alanlarının devamı niteliğinde olduğu kabul edilen ve adayların ek puanla yerleştirilebilecekleri ön lisans programlarını göstermektedir. Ek puan, özel eğitim meslek okulları ve bu okulların programlarının uygulandığı özel eğitim sınıflarından 2018 yılı itibariyle mezun olan/olacak adayları kapsamaktadır. Tablo 6D kapsamında olan özel eğitim meslek okulları veya dengi okullar ile bu okulların programlarının uygulandığı özel eğitim sınıflarında öğrenim gören adayların AİS/BMİS ekranlarındaki ilgili eğitim bilgilerinde, “özel eğitim okulunda/sınıfında öğrenim görenler” yazılıdır.

Tablo 6A’da ve Tablo 6B.1’de yer alan lisans programlarına, ilgili ortaöğretim kurumuna 30.03.2012 tarihinden önce kayıt olan adaylar ek puanlı yerleştirme puanları ile yerleştirileceklerdir. İlgili ortaöğretim kurumuna 30.03.2012 tarihinden sonra kayıt olan adaylar Tablo 6A’da ve Tablo 6B.1’de yer alan lisans programlarına ek puanlı yerleştirme puanları ile yerleştirilmezler.

Teknoloji Fakültelerinin / Sanat ve Tasarım Fakültelerinin / Turizm Fakültelerinin mesleki ve teknik ortaöğretim kurumları mezunları için ayrılan kontenjanlarına (M.T.O.K.), mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarının Tablo 6B.2'de belirtilen alan/dallarından mezun olan adaylar öncelikli olarak yerleştirilecektir. M.T.O.K. kontenjanlarının boş kalması durumunda diğer ortaöğretim kurumlarının diğer alan/dallarından mezun olan adaylar da tercih ettikleri takdirde bu kontenjanlara yerleştirileceklerdir.

3.2. MERKEZÎ YERLEŞTİRME İŞLEMİNDE EŞİT PUAN ALAN ADAYLARA NASIL BİR İŞLEM YAPILIR?

Merkezî yerleştirme işleminde bir programa kesin kayıt hakkı kazananların belirlenmesinde aynı programı tercih etmiş adaylar arasından, tercihi hangi sırada olursa olsun yerleştirmede kullanılan yerleştirme puanı ve varsa ek puan toplamı büyük olan adaya öncelik tanınacaktır. Eğer adayların yerleştirme puanları eşitse, ilgili TYT/SAY/SÖZ/EA/DİL sınav puanı büyük olana öncelik verilecektir. Eşitlik sürdüğü takdirde söz konusu yükseköğretim programını daha üst tercihinde gösterene, eşitlik yine sürdüğü takdirde OBP’si yüksek olana, eşitlik yine de sürdüğü takdirde doğum tarihi günümüze daha yakın (yaşı küçük) olana öncelik verilecektir. 

3.3. TÜBİTAK YARIŞMALARINDA BAŞARILI OLANLAR

YKS'ye başvuran adaylardan ortaöğretim kurumlarında okumakta iken Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu tarafından; 

a) Uluslararası bilim olimpiyatlarına ve proje yarışmalarına gönderilen ve dereceye giren, 

b) Yurt içinde düzenlenen bilim olimpiyatlarında ve proje yarışmalarında dereceye giren adaylar ile ilgili yükseköğretim programları, derece alınan alanlara göre şöyledir: 

Bilgisayar alanında alınan dereceler için bilgisayar bilimleri, bilgisayar mühendisliği, bilgisayar teknolojisi ve bilişim sistemleri, bilişim sistemleri mühendisliği, bilişim sistemleri ve teknolojileri, ekonometri, elektrik-elektronik mühendisliği, elektronik mühendisliği, elektronik ve haberleşme mühendisliği, istatistik, istatistik ve bilgisayar bilimleri, kontrol ve otomasyon mühendisliği, matematik ve bilgisayar bilimleri, mekatronik mühendisliği, mühendislik programları, mühendislik ve doğa bilimleri programları, yapay zeka mühendisliği, yapay zeka ve veri mühendisliği, yazılım mühendisliği. 

Biyoloji alanında alınan dereceler için beslenme ve diyetetik, biyokimya, biyoloji, biyomühendislik, biyosistem mühendisliği, biyoteknoloji, diş hekimliği, eczacılık, genetik ve biyomühendislik, gıda mühendisliği, kimya-biyoloji mühendisliği, moleküler biyoloji ve genetik, mühendislik ve doğa bilimleri programları, orman mühendisliği, su ürünleri mühendisliği, tarımsal biyoteknoloji, tarımsal genetik mühendisliği, tıp, veteriner, zootekni.

Coğrafya alanında alınan dereceler için coğrafya, coğrafya öğretmenliği, çevre mühendisliği, jeofizik mühendisliği, jeoloji mühendisliği, geomatik mühendisliği, harita mühendisliği, hidrojeoloji mühendisliği, maden mühendisliği, meteoroloji mühendisliği, şehir ve bölge planlama, tapu kadastro.

Değerler Eğitimi alanında alınan dereceler için ilahiyat, islami ilimler, okul öncesi öğretmenliği, psikoloji, rehberlik ve psikolojik danışmanlık, sınıf öğretmenliği, sosyoloji.

Enerji Verimliliği alanında alınan dereceler için elektrik-elektronik mühendisliği, elektrik mühendisliği, elektronik mühendisliği, enerji bilimi ve teknolojileri, enerji sistemleri mühendisliği, enerji yönetimi, imalat mühendisliği, kontrol ve otomasyon mühendisliği, makine mühendisliği, mekatronik mühendisliği, mühendislik programları, mühendislik ve doğa bilimleri programları, nükleer enerji mühendisliği, petrol ve doğalgaz mühendisliği.

Fizik alanında alınan dereceler için astronomi ve uzay bilimleri, elektrik-elektronik mühendisliği, elektrik mühendisliği, elektronik mühendisliği, elektronik ve haberleşme mühendisliği, fizik, fizik mühendisliği, gemi inşaatı ve gemi makineleri mühendisliği, geomatik mühendisliği, gemi ve deniz teknolojisi mühendisliği, harita mühendisliği, havacılık elektrik ve elektroniği, havacılık ve uzay mühendisliği, hidrojeoloji mühendisliği, imalat mühendisliği, inşaat mühendisliği, jeofizik mühendisliği, jeoloji mühendisliği, kontrol ve otomasyon mühendisliği, makine mühendisliği, malzeme bilimi ve mühendisliği, malzeme bilimi ve nanoteknoloji mühendisliği, mekatronik mühendisliği, metalurji ve malzeme mühendisliği, mühendislik programları, mühendislik ve doğa bilimleri programları, nanoteknoloji mühendisliği, nükleer enerji mühendisliği, otomotiv mühendisliği, uçak mühendisliği, uçak elektrik ve elektroniği, uzay bilimleri ve teknolojileri, uzay mühendisliği, uzay ve uydu mühendisliği.

Kimya alanında alınan dereceler için biyokimya, çevre mühendisliği, deri mühendisliği, diş hekimliği, eczacılık, endüstri mühendisliği, gıda mühendisliği, jeoloji mühendisliği, kimya, kimya mühendisliği, kimya-biyoloji mühendisliği, maden mühendisliği, malzeme bilimi ve mühendisliği, malzeme bilimi ve nanoteknoloji mühendisliği, metalurji ve malzeme mühendisliği, mühendislik programları, mühendislik ve doğa bilimleri programları, nanoteknoloji mühendisliği, petrol ve doğalgaz mühendisliği, polimer malzeme mühendisliği, tekstil mühendisliği, tıp.

Matematik alanında alınan dereceler için bilgisayar mühendisliği, ekonometri, ekonomi ve finans, elektrik mühendisliği, elektrik-elektronik mühendisliği, elektronik mühendisliği, elektronik ve haberleşme mühendisliği, endüstri mühendisliği, geomatik mühendisliği, harita mühendisliği, iktisat, inşaat mühendisliği, istatistik, istatistik ve bilgisayar bilimleri, işletme, kontrol ve otomasyon mühendisliği, makine mühendisliği, matematik, matematik mühendisliği, mekatronik mühendisliği, mühendislik programları, mühendislik ve doğa bilimleri programları. 

Psikoloji alanında alınan dereceler için çocuk gelişimi, halkla ilişkiler ve reklamcılık, okul öncesi öğretmenliği, özel eğitim öğretmenliği, psikoloji, rehberlik ve psikolojik danışmanlık, sanat ve sosyal bilimler programları, sosyal hizmet, sosyoloji, Türk halkbilimi.

Sosyoloji alanında alınan dereceler için antropoloji, arkeoloji, arkeoloji ve sanat tarihi, coğrafya, felsefe, halkbilimi, hukuk, psikoloji, sanat tarihi, sanat ve sosyal bilimler programları, siyaset bilimi, siyaset bilimi ve kamu yönetimi, siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler, sosyal hizmet, sosyoloji, Türk halkbilimi, uluslararası ilişkiler.

Tarih alanında alınan dereceler için antropoloji, arkeoloji, arkeoloji ve sanat tarihi, kültür varlıklarını koruma ve onarım, müzecilik, sanat tarihi, tarih, tarih öğretmenliği, tarih öncesi arkeolojisi, Türk dili ve edebiyatı, uluslararası ilişkiler.

Teknolojik Tasarım alanında alınan dereceler için elektrik-elektronik mühendisliği, endüstri mühendisliği, endüstriyel tasarım, endüstriyel tasarım mühendisliği, imalat mühendisliği, inşaat mühendisliği, kimya mühendisliği, makine mühendisliği, malzeme bilimi ve mühendisliği, otomotiv mühendisliği, uzay bilimleri ve teknolojileri.

Türk Dili ve Edebiyatı alanında alınan dereceler için basın ve yayın, bilgi ve belge yönetimi, çağdaş Türk lehçeleri ve edebiyatları, dilbilimi, gazetecilik, halkbilimi, karşılaştırmalı edebiyat, Türk dili ve edebiyatı, Türk halkbilimi, Türk dili ve edebiyatı öğretmenliği, Türkçe öğretmenliği. 

Astronomi ve Astrofizik alanında alınan dereceler için astronomi ve uzay bilimleri, fizik, fizik mühendisliği, fotonik, optik ve akustik mühendisliği, uzay bilimleri ve teknolojileri, uzay mühendisliği, uzay ve uydu mühendisliği, elektrik-elektronik mühendisliği, elektrik mühendisliği, elektronik mühendisliği, elektronik ve haberleşme mühendisliği, havacılık ve uzay mühendisliği, uçak mühendisliği, uçak elektrik ve elektroniği, havacılık elektrik ve elektroniği, mekatronik mühendisliği, kontrol ve otomasyon mühendisliği, makine mühendisliği, otomotiv mühendisliği, malzeme bilimi ve mühendisliği, malzeme bilimi ve nanoteknoloji mühendisliği, metalurji ve malzeme mühendisliği, nanoteknoloji mühendisliği, jeofizik mühendisliği, jeoloji mühendisliği, geomatik mühendisliği, harita mühendisliği, bilgisayar mühendisliği, yazılım mühendisliği, yapay zeka ve veri mühendisliği.

TÜBİTAK’ın katıldığı Uluslararası Bilim Olimpiyatlarında altın, gümüş, bronz madalya alanlar ile Uluslararası ISEF Proje Yarışması ve AB Genç Bilim Adamları Yarışmasında birincilik, ikincilik, üçüncülük ödülü alanlardan isteyenler; alanlarındaki yükseköğretim programlarından burslu ve indirimli programlar hariç (İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi’nin Fizik (Burslu/İndirimli) 3 kontenjan, Kimya (Burslu/İndirimli) 3 kontenjan, Matematik (Burslu/İndirimli) 3 kontenjan, Koç Üniversitesi’nin Fizik (Burslu) 3 kontenjan, Kimya (Burslu) 3 kontenjan, Matematik (Burslu/İndirimli) 3 kontenjan, Moleküler Biyoloji ve Genetik (Burslu) 3 kontenjan ve Sabancı Üniversitesi’nin Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi programları (Tüm programlarda Burslu/İndirimli) 2 kontenjana yerleştirme yapılabilir.), istediklerine sınavsız olarak kontenjan dışında ÖSYM tarafından yerleştirileceklerdir. Bu adaylar burslu ve indirimli programlara yerleştirilmek istiyorlarsa 2022-YKS’ye girmek ve kendilerine verilecek olan ek puanla merkezî yerleştirme işlemlerine dâhil olmak zorundadırlar. Ek puan alarak merkezî yerleştirme ile burslu ve indirimli programlara yerleşemeyen adaylar burslu ve indirimli programlar hariç istediklerine sınavsız olarak yerleştirilecektir. Kazandıkları derece nedeni ile 2022-YKS’ye girmeyip sınavsız yerleştirilme hakkından yararlanmak isteyen adayların da mutlaka 2022-YKS’ye başvurmuş olmaları gerekmektedir. TÜBİTAK yarışmalarında başarılı olan adaylara yönelik olarak yukarıdaki uygulamaların yapılabilmesi için 2022-YKS'ye başvurmuş adayların (sınavsız giriş hakkından yararlanmak isteyen adaylar da dâhil), 1 Haziran-6 Temmuz 2022 tarihleri arasında TÜBİTAK’ın https://e-bideb.tubitak.gov.tr internet adresinden bireysel olarak başvuru yapmaları ve onayladıkları başvuru formunun çıktısını alıp imzaladıktan sonra TÜBİTAK’a 20 Temmuz 2022 günü mesai bitimine kadar ulaştırmaları gerekmektedir. Adayların katıldıkları olimpiyat veya proje yarışmaları, aldıkları derece, tercihleri, T.C. Kimlik Numaraları, adları ve soyadlarının, TÜBİTAK tarafından ÖSYM'ye en geç 26 Temmuz 2022 tarihinde ulaşacak şekilde gönderilmesi gerekmektedir. 

2022-YKS’ye başvurusunu yapan adaylardan 26 Temmuz 2022 tarihinden sonra yukarıda belirtilen sınavsız geçiş şartlarını sağlayanların, katıldıkları olimpiyat veya proje yarışmaları, aldıkları derece, T.C. Kimlik Numaraları, adları, soyadları ve yükseköğretim programları tercihlerinin TÜBİTAK tarafından en geç 20 Eylül 2022 tarihine kadar ÖSYM'ye bildirilmesi kaydıyla, yerleştirme işlemleri (mevcut kontenjan harici), 30 Eylül 2022 tarihine kadar ÖSYM tarafından yapılacaktır. Ek puanlarıyla yerleşecek adayların tercih süresi içinde tercihlerinin sisteme girişini yapmış olmaları gerekmektedir. 

Bilim olimpiyatları ile proje yarışmalarında derecelere uygulanacak katsayılar ve sınavsız giriş, YKS'ye ilk kez başvurulduğu yıl uygulanır, bundan sonraki YKS'lerde bu adaylar için herhangi bir uygulama yapılmaz. Derece alan adaylar, ilk kez YKS'ye başvurdukları yıl TÜBİTAK'a süresi içinde başvurarak bilgilerinin bu kurum tarafından ÖSYM'ye resmen ulaştırılmasını sağladıkları takdirde bu haktan yararlanabileceklerdir. 

3.4. EK YERLEŞTİRME NASIL YAPILACAKTIR?

Yükseköğretim programlarına kayıt işlemleri tamamlandıktan sonra boş kalan kontenjanlar üniversitelerce ÖSYM’ye bildirilecektir. Yükseköğretim programlarının 2022-YKS sonuçlarına göre yapılan genel yerleştirme sonunda boş kalan veya kaydolmama nedeniyle dolmayan kontenjanlarına ÖSYM tarafından merkezî olarak ek yerleştirme yapılacaktır. 

Merkezî yerleştirmede bir yükseköğretim programına yerleştirilen adaylar, ek yerleştirme için başvuramayacaktır.

Ek yerleştirmede; ön lisans ve lisans programlarına merkezî genel yerleştirmedeki en küçük puanlarının altında puanı olan aday yerleştirilmeyecektir. Kesin kayıt sonunda kontenjan açığı kalan programlara ön kayıtla öğrenci alınmayacaktır.

Ek yerleştirme tercih ücreti 30,00 TL olacaktır. Ek yerleştirme için tercih yapan adaylardan ek yerleştirme ücretini yatırmayanların ek yerleştirme için yapmış oldukları tercihleri geçersiz sayılacak ve yerleştirme işlemine dahil edilmeyecektir. 

Yatırılan yerleştirme ücretleri her ne sebeple olursa olsun iade edilmeyecek ve devredilmeyecektir.

ÖSYM Yönetim Kurulunun 14.01.2019 tarihli kararı gereği, şehit eşi, şehit çocuğu, gazi, gazi eşi ile gazi çocuklarından ek yerleştirme ücreti alınmayacaktır.

3.5. YERLEŞTİRME SONUÇLARI NASIL DUYURULACAKTIR?

Yerleştirme Sonuçları internet (https://sonuc.osym.gov.tr) aracılığıyla adaylara duyurulacaktır. Sonuç belgesi basılmayacak ve adayların adreslerine gönderilmeyecektir. İnternet sayfasındaki duyurular, sonuç bilgileri adaylara tebliğ hükmündedir. Yurt dışındaki üniversitelere yerleştirilen adaylar için, gerekli olduğunda ve adayın müracaatı üzerine yerleştiği programı gösteren bir yazı verilecektir. 

4. YÜKSEKÖĞRETİM PROGRAMLARINA KAYIT İŞLEMLERİ 

YKS sonuçlarına göre bir programa kayıt hakkı kazanan adayların kayıt işlemleri 22-26 Ağustos 2022 tarihleri arasında yapılacaktır. Elektronik kayıtlar ise 22-24 Ağustos 2022 tarihleri arasında yapılacaktır. Kayıt hakkı kazanan adayların, kayıt için aşağıda belirtilen belgeleri tamamlayarak kayıt süresi içerisinde ilgili üniversitelere başvurmaları zorunludur. Bu süre içerisinde kayıt için başvurmayan veya kayıt işlemlerini tamamlamayan adaylar kayıt haklarını kaybedeceklerdir. Elektronik kayıt yapan adaylar, üniversiteleri tarafından duyurulan belgelere ve tarihe göre işlem yapacaklardır. Bir yükseköğretim programına kayıt hakkı kazanan ancak, ortaöğretim kurumlarından mezun olamayarak bütünleme veya tek ders sınava girecek adayların da belirlenen tarihlerde yükseköğretim kurumlarına geçici kayıtları yapılacaktır. Bu adayların mezun olduklarına ilişkin belgelerini, 30 Aralık 2022 tarihine kadar yükseköğretim kurumuna ibraz etmeleri halinde asıl kayıtları yapılacaktır. 

Bu tarihe kadar mezun olduklarını belgelemeyenlerin geçici kayıtları silinecek ve bu durumda olup belirlenen tarihlerde geçici kayıtlarını yaptırmayan adayların kayıtları yapılmayacaktır. 

4.1. KAYIT İÇİN GEREKLİ BELGELER

a) Adayın mezun olduğu ortaöğretim kurumundan aldığı diplomanın aslı veya onaylı örneği ya da yeni tarihli mezuniyet belgesi

b) Yükseköğretim kurumlarına kayıt işlemlerinde öğrencinin YÖKSİS veri tabanında başka bir yükseköğretim kurumunda kayıtlı olduğunun tespit edilmesi halinde aynı düzeyde örgün bir programa kayıt yaptırmaması halinde ortaöğretim diplomasının aslı olmadan da kaydı yapılarak daha önce kayıtlı olduğu yükseköğretim kurumundan bu bilgi teyit edilecektir.

c) Aday ek puandan yararlanarak yerleştirilmiş ancak alanı diplomasında veya mezuniyet belgesinde belirtilmemişse, hangi okul ve alandan mezun olduğunu gösterir resmî belge (METEM programlarından mezun olanların diplomalarında okul adı olarak, diplomayı düzenleyen merkezin adı yazılmaktadır.)

ç) Yükseköğretim kurumları tarafından talep edilmesi durumunda 12 adet 4,5 cm x 6 cm boyutunda fotoğraf 

d) Katkı payının/öğretim ücretinin ödenmesi ile ilgili belge

e) Kayıttan önce belirlenip üniversite tarafından ilan edilecek diğer belgelerin aslı veya üniversite onaylı suretleri YKS ile bir yükseköğretim programına yerleşen yükümlülerin askerlik durumları, üniversiteler tarafından http://kamu.turkiye.gov.tr internet adresinde görülebilecektir.

Adayların askerlikle ilgili sorunları için askerlik şubelerine, kredi konusunda ayrıntılı bilgi için de üniversite rektörlüklerine veya Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğüne başvurmaları gerekmektedir. 

Yükseköğretim programlarına yerleşen adayların yerleştirme sonuçları (engel bilgileri de dâhil), Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına (YÖK), ÖSYM tarafından elektronik ortamda iletilecektir.

4.2. KAYITLA İLGİLİ BİLGİLER

a) Adayların kayıt için bizzat başvurmaları (elektronik kayıt hariç) gerekmektedir. Posta ile kayıt yapılmaz.

b) Kayıt için istenen belgelerin onaysız sureti veya fotokopisi kabul edilmez. 

c) Belgeler eksik ise kayıt yapılmaz.

ç) Belirtilen tarihler arasında kaydını yaptırmayan aday herhangi bir hak iddia edemez.

d) Yükseköğretim kurumları, kayıt yaptıracak adaylardan programın koşul ve açıklamalarında yer alıyorsa sağlık kurulu raporu isteyebilir.

e) Üniversiteler, gerçeğe aykırı beyanda bulunarak kayıt yaptıran adaylar hakkında gerekli yasal işlemleri yapmaya yetkilidir.

Kılavuzlarda yer alan yükseköğretim programlarında aynı anda örgün iki ön lisans veya iki lisans programına kayıt yaptırılamayacağına ve eğitime devam edilemeyeceğine ilişkin Yükseköğretim Genel Kurul kararı uyarınca, durumları bu açıklamaya uyan adaylar halen kayıtlı oldukları yükseköğretim kurumundan ilişiklerini kesmedikleri takdirde yeni yerleştirildikleri yükseköğretim programına kayıt yaptıramazlar. Söz konusu kararlar öğrencilerin YKS tercih ve yerleştirmelerinde herhangi bir programa yerleştirilmesine engel değildir. Bir yükseköğretim programına kayıt hakkı kazanan ancak ortaöğretim kurumlarında, ön lisans programında veya lisans programlarında mezun aşamasında olup staj, bütünleme veya tek ders sınavına girecek adayların da belirlenen tarihlerde yükseköğretim kurumlarına geçici kayıtları yapılacaktır. Bu adayların mezun olduklarına ilişkin belgelerini, 30 Aralık 2022 tarihine kadar yükseköğretim kurumuna ibraz etmeleri halinde asıl kayıtları yapılacaktır. Bu tarihe kadar mezun olduklarını belgelemeyenlerin geçici kayıtları silinecek ve bu durumda olup belirlenen tarihlerde geçici kayıtlarını yaptırmayan adayların kayıtları yapılmayacaktır. Durumları aşağıdaki bentlerden birine uyan adaylar için uygulanmak üzere;

a) 1111 sayılı Askerlik Kanunu hükümlerine ve bu konuda Millî Savunma Bakanlığınca yayınlanan prensip emirlerine göre askerlik hizmetlerini erteletme hakkını kaybedenler,

b) İki veya üç yıllık bir yükseköğretim programını bitirmiş olup dört yıldan daha az süreli bir başka yükseköğretim programına girmek isteyenlerden askerliğini yapmamış olanlar (İki veya üç yıl süreli bir yükseköğretim programından mezun olup askerliğini yapmamış olan adaylar, dört yıl veya daha fazla süreli bir yükseköğretim programına girmek için 2022-YKS'ye başvurabilirler.),

c) Dört yıl veya daha fazla süreli bir yükseköğretim programını bitirmiş olanlardan askerliğini yapmamış olan adaylar, 2022-YKS sonucunda herhangi bir yükseköğretim programına yerleşmeleri durumunda bu adayların kayıtları yapılacaktır. 

Ancak bu durumdaki adayların askerlikleri tecil edilmiş ise askerlik tecil sürelerinin bitimine kadar kayıt hakkı kazandıkları programda eğitime devam edebilecek, tecil sürelerinin sona ermesi hâlinde askerlik erteleme haklarını kaybettiklerinden bu durumdaki adayların kayıtları dondurularak, askerlik hizmetlerini yaptıktan sonra eğitime devam edebileceklerdir. 

Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının elektronik kayıt işlemleri ile ilgili açıklaması aşağıdadır: 

1. Tüm Devlet yükseköğretim kurumları ile isteyen Vakıf yükseköğretim kurumları, dileyen öğrenciler için e-devlet kapısından kayıt olma imkânı sunacaklardır. Elektronik kayıt ilk yerleştirme için yapılacaktır. Ek yerleştirme için de elektronik kayıt yapılabilecektir. 

2. Elektronik kayıt öğrenci için zorunlu olmayıp isteğe bağlıdır. Elektronik kaydı tercih etmeyen veya zorunlu nedenlerle elektronik kaydı yapılamayan öğrenciler yerleştiği yükseköğretim kurumuna başvuracaktır.

3. Elektronik kayıt işlemi 2022-2023 öğretim dönemi için ÖSYM’den temin edilecek yerleşen verisi içerisindeki öğrencileri kapsayacaktır. ÖSYM yerleşen verisine YÖKSİS üzerinden erişilebilecektir.

4. Elektronik kayıt 22-24 Ağustos 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecektir.

5. Elektronik kayda, özel yetenek programları ile yükseköğretim kurumlarınca elektronik kaydı uygun görülmeyen programlar (sağlık raporu isteyen programlar gibi) dâhil edilmeyecektir. Sağlık raporu vb. istenen programlara yerleşen öğrencilerin 22-26 Ağustos 2022 tarihleri arasında istenen belgeler ile birlikte ilgili yükseköğretim kurumlarına başvurmaları gerekmektedir.

6. Yerleşen adaylar e-devlet şifreleri ile https://www.turkiye.gov.tr adresine giriş yaparak Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı bölümünden kayıt işlemleri yapabileceklerdir.

7. Yükseköğretim kurumlarına e- kayıt sürecinde öğrencinin ortaöğretim mezuniyeti MEB e-okul sisteminden teyit edilerek kayıt yaptıran adaylardan ayrıca ortaöğretim diploması istenmeyecektir.

8. Asker Alma Dairesinden askerlik durum bilgisi ve Millî Eğitim Bakanlığından lise mezunu olup olmadığına dair bilgi ekran kaydında yer alacaktır. Askerlik durumu kayıt olmalarına engel olmayacaktır. Ancak; Milli Eğitim Bakanlığından lise mezuniyet bilgisi alınamayan öğrenciler elektronik kayıt yapamayacak ve yerleştiği Yükseköğretim Kurumuna yönlendirileceklerdir. Milli Eğitim Bakanlığından mezuniyet bilgisi alınan öğrenciler için elektronik kayıtta öğrencinin yerleşme bilgileri, ÖSYM verisinden otomatik olarak gelecektir.

9. Aynı anda örgün iki ön lisans veya iki lisans programına kayıt yapılamayacağından bu durumdakilerin, elektronik kayıt ekranında kaydının yapılabilmesi için kaydına engel olan eski kayıtlı olduğu yükseköğretim kurumundan ilişik kesmeleri gerekecektir. 

10. Kaydını tamamlayan öğrenciler kayıt olduklarını gösterir barkotlu çıktı da alabileceklerdir.

11. Yükseköğretim kurumlarına kayıt işlemlerinde öğrencinin YÖKSİS veri tabanında başka bir yükseköğretim kurumunda kayıtlı olduğunun tespit edilmesi halinde aynı düzeyde örgün bir programa kayıt yaptırmaması halinde ortaöğretim diplomasının aslı olmadan da kaydı yapılarak daha önce kayıtlı olduğu yükseköğretim kurumundan bu bilgi teyit edilecektir.

12. Yükseköğretim kurumları, elektronik kayıt olanlara ait bilgileri Yükseköğretim Bilgi Sistemi (YÖKSİS) üzerinden alabileceklerdir.

13. Kayıt işlemini elektronik ortamda yapan öğrenciler elektronik kayıt ekranında veya üniversitenin web sitesinde duyurduğu tarihlerde ders kaydına gelecekler ve duyuruda belirtilen belgeleri sunmaları ve diğer şartları sağlamaları durumunda ders kaydı yapabileceklerdir. 

4.3. YKS SONUÇLARINA GÖRE KAYIT HAKKI KAZANILDIĞI BİLDİRİLEN YÜKSEKÖĞRETİM PROGRAMLARINA HANGİ DURUMLARDA KAYIT YAPTIRILAMAZ? 

Merkezî yerleştirme işlemi ile bir yükseköğretim programına kayıt hakkı kazanan adayın kaydını yaptırabilmesi, ilgili yükseköğretim kurumunun aradığı bütün koşulları taşımasına bağlıdır. Adayın internet ortamında bir programı kazandığının yazılmış olması bu adaya, ilgili programın öngördüğü diğer koşulları taşımadan kayıt yaptırma hakkı vermez. 

Yükseköğretim programlarının koşulları arasında yer alan veya almadığı halde yükseköğretim kurumları tarafından programa kayıt için meslekle ilgili kanun veya yönetmeliklerde dikkate alınarak tam teşekküllü bir hastaneden sağlık raporu istenmesi ve ilgili yükseköğretim kurumu tarafından öğrencinin kaydının gerekli sağlık raporunu karşılayamadığı için yapılamadığının yazılı olarak beyan edilmesi üzerine, sağlık muayenesi, bedensel yetersizlik (boy, kilo vb. tercih aşamasında bilinebilen özellikler hariç), mülakat sınavını kazanamama, güvenlik ve/veya arşiv soruşturmasının olumsuzluğu ile intibak eğitiminin olumsuzluğu gibi başvuru sırasında bilinemeyen bir nedenle yerleştirildiği programa kaydı yapılamayan öğrencilerin durumları ÖSYM Başkanlığınca aşağıdaki şekilde değerlendirilecektir. 

Yukarıda belirtilen sebeplerle yerleştirildiği programa kaydı yapılamayan öğrencilerin kayıtlar tamamlandıktan sonraki ilk 15 gün içinde ÖSYM Başkanlığına yazılı olarak tüm belgeleriyle birlikte başvurmaları gerekmektedir. 15 günlük sürenin hesaplanmasında bu kılavuzda belirtilen kayıt tarihlerinin bitiminden sonraki ilk mesai günü dikkate alınacaktır. İlgili adayların dilekçelerinde aşağıdaki seçeneklerden birini seçerek bu doğrultuda talepte bulunması gerekmektedir. Dilekçesinde aşağıdaki seçeneklerden herhangi birini açıkça belirtmeyen adayların talepleri, değerlendirmeye alınmayacaktır. 

1. 2022-YKS yerleştirme işlemleri sonucunda oluşan taban puan koşulu ile özel koşullarını sağladığım, dilekçemde adını ve kodunu açıkça belirttiğim programa yerleştirilmek istiyorum. Bu programa gerekli koşulları sağlamadığım için yerleştirilmemem halinde sonraki yıl yerleşememiş aday olarak işlem görmek istiyorum.

(Adayların Kılavuz ekindeki dilekçe örneğini kullanmaları ve tercih ettikleri programın kodunu ve adını kılavuzdaki şekilde eksiksiz ve hatasız dilekçelerine yazmaları gerekmektedir. 2022-YKS merkezi ilk yerleştirmede oluşan en küçük puan tablosu, “2022-YKS Sayısal Bilgiler”de yer alacaktır. Adayların tercihlerini belirlemeden önce bu bilgileri dikkatlice kontrol etmeleri ve en küçük puan koşulunu sağlamadığı bir programa tercihlerinde yer vermemeleri gerekmektedir. Merkezi ilk yerleştirmede kontenjanı dolmayan programlarda varsa baraj puan/başarı sırası koşulları geçerlidir.)

2. Hiçbir programa yerleştirilmek istemiyorum. Bir sonraki yıl yerleşememiş aday olarak işlem görmek istiyorum.

Dilekçelerinde 1. seçeneği belirten adaylar yalnızca bir programa (BURSLU programlar hariç) yerleştirilme talebinde bulunabilecek olup tercihte bulundukları programa kontenjan harici yerleştirileceklerdir. Birden fazla program tercihinde bulunan adayların yalnızca birinci sıradaki program tercihi işleme alınacaktır. Dilekçesinde yer alan programa yerleşen ve bu programa da belirtilen sebeplerle kayıt hakkı kazanamayan adaylar bir sonraki yıl yerleşmiş aday olarak işleme alınacaklardır. 

2022-YKS merkezi ilk yerleştirmede (genel yerleştirme) herhangi bir programa yerleşmeyip ek yerleştirme sonuçlarına göre bir programa yerleşen adayların, yukarıda belirtilen sebeplerle kayıt yaptıramamaları halinde, ek yerleştirme için belirlenen kayıt tarihlerinin tamamlanmasından sonraki ilk 15 gün içinde ÖSYM Başkanlığına yazılı olarak tüm belgeleriyle birlikte başvurmaları gerekmektedir. Bu durumdaki adaylar, 1. seçeneği seçmeleri halinde Ek Yerleştirme Kılavuzunda yer alan bir programı (BURSLU programlar hariç) tercih edebilecek olup hem genel yerleştirmede hem de ek yerleştirmede oluşan taban puanların (Ek yerleştirmede kontenjanı dolmayan bir programın tercih edilmesi durumunda ilgili programın merkezi ilk yerleştirmede oluşan en düşük puanının sağlanması gerekmektedir.) ve programa ait özel koşulların sağlanması halinde kontenjan harici yerleştirileceklerdir. Talebi doğrultusunda tercih ettiği programa yerleşemeyen adayların bir sonraki yıl yerleşmemiş aday işlemi görmeleri sağlanacaktır.

Yukarıda belirtilen nedenlerle yerleştiği programa kaydı yapılamayan adayların, ilgili yerleştirme için belirlenen kayıt tarihlerinin tamamlanmasından sonraki ilk 15 gün içerisinde, aşağıdaki belgeleri Başkanlığımıza ulaştırmış olmaları gerekmektedir:

1- Bir Üniversite veya Devlet hastanesinden alınan heyet raporu (Konulan teşhis açık olarak yazılmalıdır.).

2- İlgili Üniversitenin kaydın neden yapılamadığına dair resmi yazısı (Hastanenin teşhisi açık olarak yazılmalıdır.).

3- Adayın, ÖSYM Başkanlığına hitaben durumunu ve tercihi açık olarak belirten dilekçesi (Adayların Kılavuz ekindeki dilekçe örneğini kullanmaları gerekmektedir.).

Adayın programa kaydının yapılmasına engel durumun, kılavuzda belirtilen süreden sonra tespit edildiğinin ilgili kurum tarafından bir sonraki yılın YKS başvurusunun son gününe kadar ÖSYM’ye bildirilmesi ve adayın da ÖSYM’ye başvurması halinde ilgili aday, sonraki yıl yerleşmemiş aday olarak işleme alınacaktır.

Adayların kayıtlar tamamlandıktan sonraki ilk 15 gün içinde dilekçelerini ÖSYM’ye ulaştırmaları zorunludur.

Ek puanla bir yükseköğretim programına yerleştirilen adaylar, kayıt sırasında okul türü veya alanını belgelendirmek zorundadırlar. Bu durumlarını belgelendiremeyen adaylar, yerleştirilmiş olduğu programa kayıt hakkını kaybederler.

4.4. ÖSYM'NİN YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDAKİ KAYIT İŞLEMLERİ VE BU KURUMLAR ARASINDAKİ GEÇİŞLERLE İLİŞKİSİ VAR MIDIR?

ÖSYM'nin yükseköğretim kurumlarındaki kayıt işlemleri ve yükseköğretim kurumları arasındaki yatay geçiş işlemleri ile hiçbir ilişkisi yoktur. Bu konudaki başvuruların doğrudan ilgili yükseköğretim kurumlarına yapılması gerekir. 

5. ÖZEL YETENEK GEREKTİREN YÜKSEKÖĞRETİM PROGRAMLARINA ÖĞRENCİ ALIMI NASIL OLACAKTIR?

Özel yetenek gerektiren programların sınavları ile seçme ve yerleştirme işlemleri yükseköğretim kurumlarınca yapılmaktadır. 

Özel yetenek gerektiren programlara başvurular doğrudan programın bağlı bulunduğu yükseköğretim kurumuna yapılır. Sınav ve değerlendirme işlemleri ilgili yükseköğretim kurumu tarafından yürütülür.

Özel yetenek sınavı gerektiren programlar Tablo 5'te yer almaktadır. Tablo 5'te yer alan yükseköğretim programlarına başvurabilmek için 2022-TYT sınav puanının hesaplanmış olması gerekmektedir. Bu programlara en az kaç puan almış adayların başvurabileceklerine ilgili yükseköğretim kurumunca karar verilerek, ilgili yükseköğretim kurumunca basın-yayın organlarıyla adaylara duyurulacaktır. Bu tablodaki yükseköğretim programları için özel yetenek sınavları Yükseköğretim Kurulunun belirlediği ilke ve kurallar doğrultusunda, bu programların bağlı olduğu yükseköğretim kurumları tarafından yapılacaktır. Başvuru şartları ilgili yükseköğretim kurumları tarafından başvuru için internet sayfalarında verilecek duyurularda yer alacaktır. Merkezî yerleştirme ile bir yükseköğretim programına kesin kayıt hakkı kazanmış adaylar da isterlerse özel yetenek sınavıyla öğrenci alan yükseköğretim programlarına başvurabilirler. Özel Yetenek Sınavı sonuçlarına göre öğrenci alan programlardan Tablo 4'teki eş değer lisans programlarına yatay geçiş yoluyla geçmek isteyen adayların ilgili puan türünde puanlarının hesaplanmış olması gerekmektedir.

Devlet Konservatuvarlarının/Konservatuvarların lise devresi mezunları merkezî sınava girmeden özel yetenek sınavı sonucu ile Konservatuvarların lisans devresine Yükseköğretim Kurulunun belirlediği usul ve esaslar çerçevesinde yerleştirileceklerdir. 

Bu adayların yükseköğretim programlarına alınmalarıyla ilgili işlemler ilgili yükseköğretim kurumlarınca yürütülecektir. 

Güzel Sanatlar Fakültelerinin Resim ve Heykel bölümlerinde okumak isteyenlerin, üstün yeteneklerinin belirlenmesi için ilgili yükseköğretim kurumlarına doğrudan başvurmaları gerekmektedir. Bu adayların değerlendirme ve seçme işlemleri ilgili rektörlüklerin oluşturduğu komisyonlar tarafından yapılacaktır.

Engelli adaylardan (bedensel engelli, görme engelli, işitme engelli, MR (mental retardasyon) ile “yaygın gelişimsel bozukluklar” (otizm spektrum bozuklukları (OSB), Asperger sendromu, RETT sendromu, dezintegratif bozukluklar, sınıflanamayan grupta yer alan yaygın gelişimsel bozukluklar)) hesaplanmış TYT puanı olanlar (öğretmenlik programları için TYT’den en düşük 800.000 inci başarı sırasına sahip olanlar), özel durumlarını ilgili yükseköğretim kurumuna “engelli sağlık kurulu raporu” ile belgelemeleri kaydıyla, özel yetenek sınavlarına kabul edilir. Bu adayların puanları, sınavın yapıldığı yıl dâhil 2 yıl süreyle geçerli olup 2021-YKS’de 100 ve üzeri puanı olan adaylar bu puanlarını 2022-YKS’de özel yetenek sınavı başvurularında kullanabilecektir. Yukarıda belirtilen engeli olan adayların, durumlarını “engelli sağlık kurulu raporu” ile belgelemeleri kaydıyla özel yetenek sınavı ile öğrenci alan programlara başvurmaları halinde TYT puanları değerlendirmeye katılmadan (Kılavuzda yer alan formül kullanılmadan) kendi aralarında yapılacak ayrı bir yetenek sınav sonucuna göre değerlendirilerek, yetenek sınavını kazananların kayıtları yapılır. 

Tablo 5'te yer alan yükseköğretim programının özelliğine göre, yetenek sınavları üniversitelerce hazırlanacak, uygulanacak ve sınavın sonuçları toplanarak bir puan hâlinde ifade edilecektir. Bu puana bundan böyle Özel Yetenek Sınavı Puanı (ÖYSP) denilecektir. Üniversiteler, Özel Yetenek Sınavına giren adayların Ortaöğretim Başarı Puanlarını (OBP), ÖSYM'nin internet adresinden 2022-YKS sonuçları açıklandıktan sonra edinebileceklerdir.

Yerleştirmeye esas olan puanın hesaplanması için aşağıdaki üç puan belli ağırlıklarla çarpılarak toplamı alınacaktır.

• Özel Yetenek Sınav Puanı (ÖYSP)

• Ortaöğretim Başarı Puanı 

• 2022-TYT Puanı (TYT-P) 

a) Aday aynı alandan geliyorsa (30.03.2012 tarihi itibarıyla bir mesleğe yönelik program uygulayan ortaöğretim kurumlarından mezun olan veya belirtilen tarih ve öncesinde öğrenim görmekte olan öğrenciler için uygulanacaktır.

İlgili ortaöğretim kurumuna 30.03.2012 tarihinden sonra kayıt olan adaylar için uygulanmayacaktır):

YP = (0,55 x ÖYSP x 5) + (0,12 x OBP) + (0,45 x TYT-P)+ ( 0,06 x OBP )

b) Aday diğer alanlardan geliyorsa:

YP = (0,55 x ÖYSP x 5) + (0,12 x OBP) + (0,45 x TYT-P)

2021-YKS puanları ile bir yükseköğretim programına yerleştirilen veya özel yetenek sınavı sonucu kayıt olan adayların ortaöğretim başarı puanlarına ilişkin katsayıları yarıya düşürülecektir. Adaylar YP puanlarına göre en yüksek puandan başlamak üzere sıraya konacak ve kontenjan sayısı kadar aday sınavı kazanmış olacaktır.

Adayların, 2022-YKS’de özel yetenek sınavıyla öğrenci alan öğretmenlik programlarına başvuru yapabilmeleri için Y-TYT’de en düşük 800.000 inci başarı sırasına sahip olmaları gerekmektedir (Ek puansız yerleştirme puanının başarı sırası dikkate alınır.). Engelli adayların da (bedensel engelli, görme engelli, işitme engelli, MR (mental retardasyon) ile “yaygın gelişimsel bozukluklar” (otizm spektrum bozuklukları (OSB), Asperger sendromu, RETT sendromu, dezintegratif bozukluklar, sınıflanamayan grupta yer alan yaygın gelişimsel bozukluklar)) özel yetenek sınavıyla öğrenci alan öğretmenlik programlarına başvuruda Y-TYT’de en düşük 800.000 inci başarı sırasına sahip olmaları (Ek puansız yerleştirme puanının başarı sırası dikkate alınır.) ve durumlarını ilgili yükseköğretim kurumuna “engelli sağlık kurulu raporu” ile belgelemeleri kaydıyla TYT puanları değerlendirmeye katılmadan (Kılavuzda yer alan formül kullanılmadan) kendi aralarında yapılacak ayrı bir yetenek sınav sonucuna göre değerlendirilerek, yetenek sınavını kazananların kayıtları yapılır.

Kılavuz ile ilgili detaylı bilgiye https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2022/YKS/kontkilavuz19072022.pdf linkinden ulaşılabilir.