Yapmaya Çalıştığımız Şey, Tercih Tabanını Genişletmek

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar, ''YÖK'ün, üniversitelerimizle temel hedefleri arasında yükseköğretimde uluslararası saygınlığı elde etmek bulunuyor. Üniversitelerimizin ulusal ve uluslararası rekabette öne çıkmasını istiyoruz.

Yükseköğretim kurumları, monolitik bir yapıda, üniversite çağına gelen öğrencilere hizmet etmek veya o bildik yapılanması içinde faaliyet göstermektense rekabette güçlü olabildiği taraflarla farklılaşma yoluna gitmek durumunda. Bu, dünyada gördüğümüz önemli değişimlerden biri. YÖK olarak geçmişten bu yana bu konuda çok önemli mesafeler katettik.

Üniversitelerde 'big data'nın bir proje olarak vazedilmesi yalnızca Türkiye'de değil dünyada ilklerden. Bugün Avrupa'daki pek çok ülkede üniversitelerde 'big data' inşası gündemde bile değil. YÖK olarak 204 üniversiteye verdiğimiz ödevlerden veya takip ettiğimiz hedeflerden biri bu. Üniversitelerin, kendi verilerine sahip çıkarlarsa üniversiteleri daha etkin yöneteceklerine inanıyoruz. Bunun içinde makine öğrenimi, derin öğrenim, yapay zeka vesaire hepsi var ve biz bütün üniversitelerde şu anda her türlü bilgi süreçlerinin tamamını dijitalleştiriyoruz. Dijitalleşme seviyesi şu anda bazı üniversitelerde yüzde 100'e vardı.

2021'de YKS'ye 2 milyon 607 bin öğrenci girdi. TYT'de barajı geçen yani 150 ve üzeri puan alan öğrenci sayısı 1 milyon 627 bin 539 idi yani buna göre ön lisans programlarına başvuran adayların oranı yüzde 62. Sayısal olarak bakıldığında geriye kalan 1 milyon öğrenci dışarıda kalmış oldu. AYT veya TYT'den puan barajını geçip lisans programlarını tercih edebilen aday sayısı ise 876 bindi. Bu çok önemli bir manzara. Hiç puan alamayan veya oturuma katılmayan öğrenci sayısı, toplam aday popülasyonunun yüzde 6 kadarı. Baraj olmasaydı, 2021'de TYT'de puanı hesaplanabilen öğrencilerin sayısı 2 milyon 393 bin olacaktı, 750 bin aday ön lisans programları için aldıkları puanlarla tercihlerde bulunabilecekti. Bizim yapmaya çalıştığımız şey, tercih tabanını genişletmek, öğrencileri üniversiteye puansız sokmak değil. Baraj olmasaydı, AYT'de 763 bin 638 aday ilave olarak lisans programları için tercihte bulunma hakkı elde edecekti.

Bundan sonra da öğrencilerimiz, hangi programı tercih etmek istiyorlarsa başarı puanlarına ve aldıkları başarı sıralamasına bakarak tercihlerini işaretleyecek. Diyelim kontenjan sayısı 20, o kontenjanı tercih eden 100 kişi var. Bilgisayar otomatik olarak en yüksek puandan en aşağı doğru sıralıyor. Tıp, eczacılık, diş hekimliği, hukuk, mimarlık, öğretmenlik, bunlarda başarı puanı yok, sıralama var.

Almış olduğumuz izlenim, bu sürecin daha dinamik hale geldiği, daha fazla öğrencinin tercihte bulunabiliyor olmasının sisteme dinamizm kattığı.

Nerede bir şikayet görürsem, ne olursa olsun gerek internet sitesi gerekse normal posta adresi olsun YÖK Başkanı olarak hemen savcılığa şikayet ediyorum. Üniversitelerde böyle bir şeye rastlarsam ilk işim bir inceleme ve soruşturma başlatmak oluyor. Bugün intihal bir vaka haline geldi. Bu, bütün dünyada üniversitelerin mücadele ettiği bir süreç.

YÖK Başkanı olarak her gün bu ilanları yakından takip eden biriyim.

Eğitim kurumlarımızın fazla törpülenmesi taraftarı değilim. Lise olsun, üniversite olsun öğrencilerine hormonlu puanlı diplomalar dağıtan okulları tartışmayı, bunu gündeme getirmeyi... Doğrusu biraz konuşmamayı tercih ediyorum. Suçlu olanlar varsa üzerine gideceğiz ama sistemin kendisini bu şekilde betimlemenin doğru olduğu kanaatinde değilim.'' dedi.