İnsan yaşamında önemli hususların başında arkadaş seçimi gelmektedir. Bu durum hayatımızı, kariyerimizi doğrudan belirler.
Çünkü arkadaşlık sadece bir arada gezmek değil, aynı zamanda huy, karakter, alışkanlık vb. hususların da uyuşması anlamını taşımaktadır.
Bunlar da yeterli değil. Aynı zamanda değer yargılarının, dünya görüşlerinin de yakın olması gerekir.
İnsanlar yakın temas içinde bulunduğu kimseden etkilenir manasında kullanılan bir sözdür. Yani arkadaşına bakarak senin de kim olduğun söylenebilir.
Bir hırsızla, ya da tembel birisi ile ya da böyle bir grupla arkadaş isen senin de hırsız olma, tembel olma ihtimalin çok yüksektir.
Çalışkan biriyle, ya da sakin biriyle veya grupla arkadaş isen büyük ihtimalle sen de çalışkan veya sakin birisisin.
Bu yüzden iyi insanlarla, başarılı insanlarla ya grupla arkadaşlık edinen birisi daha başlamadan %50’yi olumlu olarak satın almıştır.
Başarısız, olumsuz bir arkadaş ya da arkadaş grubu edinmişse bir kişi, daha başlamadan %50 başarısızlığı kucağında bulmuştur.
Burada başarılı ya da olumlu kişilerin zor durumda olan arkadaşlarına yardım etme ihtimali varken, başarısız ya da olumsuz kişilerin arkadaşlarını düştüğü sıkıntıdan kurtarma şansları yoktur. Üstelik daha da dibe götürebilirler.
Yetişkin insanlar bir şekilde iyiyi, kötüyü ayırabilirler. Belki en çok yaşanılan bir olay seçimlerini netleştirebilir.
Ancak çocuklarda bu kolay olmayabilir. Akran zorbalığı, fiziki görünüş vb. hususlar kötü ya da başarısız arkadaş edinmesine sebep olabilir. Üstelik bu yaşta çocuklar çok inatçı olabilirler. Kolay kolay mevcut arkadaşlarının değişmesine ikna olmazlar, direnirler.
İşte o zaman görev ebeveynlere düşmektedir. Ancak anne babanın da keskin bir şekilde, şiddet kullanarak, kısıtlayarak müdahale etmemesi gerekir. Seçtiği arkadaş grubunun olumsuzluklarını çocuğun anlayabileceği bir dille izah etmeleri gerekir. Ayrıca cezadan ziyade, ödül tercih edilmelidir.
Sonuçta kişiler kendilerine ben kiminle arkadaşım, kiminle yol yürüyorum, nasıl birisi olacağım sorularını sık sık sormalıdırlar.
Şemsettin CERAN
Eğitimci-YAZAR
“Eğitimde Yeniden Yapılanma” Kitabı Yazarı